H εφημερίδα "Ημερήσιος Τύπος" περιγράφει την κατάσταση και την καταστροφή του Νομού Σερρών μετά από τις φρικιαστικές πλημμύρες, 23 Φεβρουαρίου 1929
Προσπαθούμε να βρούμε την απαραίτητη ψυχική ηρεμία, ώστε να συγκεντρώσουμε τις τρομακτικές και θλιβερές εικόνες της καταστροφής που μόλις ξεκίνησε και να αποκαταστήσουμε τη διαύγεια του τρομοκρατημένου μας νου.
Θα επιχειρήσουμε να αποδώσουμε μια περιεκτική περίληψη από αυτές τις σελίδες της τρομακτικής εικόνας που βιώσαμε και υποστήκαμε από την καταστροφή που συντελέστηκε. Ήταν πραγματικά ευτυχής σύμπτωση που συνοδεύσαμε τον υπουργό Συγκοινωνιών στα σημεία της φρικτής καταστροφής που υπέστη το τρίγωνο της Τζουμαγιάς. Ο υπουργός διαπίστωσε ότι αυτή η εύφορη αγροτική περιοχή, που παρήγαγε τα πιο πλούσια αγαθά, μετατράπηκε σε μια πραγματική κόλαση, θάβοντας κάτω από το νερό μια τεράστια παραγωγή ποικίλων προϊόντων, σε έκταση 80.000 στρεμμάτων.
Ο κ. Χρηστομάνος ένιωσε βαθιά θλίψη και υπέφερε μπροστά σε αυτό το αποκαρδιωτικό θέαμα, μέχρι να κατασκευαστούν τα απαραίτητα έργα που θα μετατρέψουν την κόλαση αυτή σε παράδεισο.
Όπως συμβαίνει σε τέτοιες κρίσεις, ο Τύπος, στην προσπάθειά του να μεταδώσει τα γεγονότα γρήγορα, συχνά τα υπερβάλλει ή και τα παραποιεί. Για τον λόγο αυτό, έχουμε υποχρέωση να αποδώσουμε με ακρίβεια τα γεγονότα και να ρίξουμε φως στις αιτίες και την έκταση των πρόσφατων πλημμυρών του Στρυμώνα.
Πιστεύουμε ότι λέμε την αλήθεια, καθώς εδώ και δύο χρόνια ερευνούμε την πεδιάδα των Σερρών, μελετώντας επιστημονικές και τοπικές αναλύσεις, και έχουμε καταλήξει στο συμπέρασμα ότι ο Στρυμώνας είναι ένα ατίθασο και απρόβλεπτο ποτάμι. Μόνο η ανώτερη μηχανική μπορεί να το ελέγξει με στιβαρές τεχνικές.
Από το καλοκαίρι, όταν παρατηρήθηκε η εκτροπή του ποταμού προς τη νέα του κοίτη, είχαμε προβλέψει την ολική αλλαγή της ροής του και το μέγεθος των καταστροφών που θα ακολουθούσαν. Κάναμε αυτή την πρόβλεψη με απόλυτη πεποίθηση, βασισμένοι σε στοιχεία που μας παρείχαν μηχανικοί ειδικοί κατά τις επιτόπιες επιθεωρήσεις.
Παραθέτουμε ένα σχεδιάγραμμα που απεικονίζει με ακρίβεια την έκταση των πλημμυρών. Η προηγούμενη κοίτη του ποταμού έχει πλέον εγκαταλειφθεί οριστικά, και τα νερά του ρέουν προς τη νέα τους κατεύθυνση, πλημμυρίζοντας τα χωριά Ερνίκιο, Σπάτοβο, Τζουμαγιά, Ορμανλή, Τσαβδάρ, Κίραμ, Ελσιανή και άλλα.
Δεδομένου ότι η πλημμυρισμένη έκταση βρίσκεται σε χαμηλότερο επίπεδο από την προηγούμενη κοίτη, φοβόμαστε βάσιμα πως, αν οι χιονοπτώσεις στα βουνά της Βουλγαρίας και τα ελληνικά βουνά λιώσουν απότομα, τότε τα χωριά που σήμερα έχουν σωθεί εν μέρει θα βρεθούν κάτω από τα νερά, χωρίς να διακρίνονται ούτε οι στέγες των σπιτιών τους.
Για αυτόν τον λόγο, κρίνεται απολύτως αναγκαίο να τοποθετηθούν λέμβοι και σκηνές σε κρίσιμα σημεία της πεδιάδας, ώστε να είναι έτοιμες για χρήση σε περίπτωση έκτακτης ανάγκης.
Η καταστροφή αυτού του γόνιμου τριγώνου της Τζουμαγιάς επιδεινώνεται περαιτέρω από τον αχαλίνωτο και φοβερό χείμαρρο Κρονιοβίτη, ο οποίος στις καταστροφικές του εξάρσεις καλύπτει τις καλλιεργήσιμες εκτάσεις. Δυστυχώς, τα νερά του, καθώς δεν διοχετεύονται σωστά, πλημμυρίζουν ολόκληρη την πεδιάδα, φτάνοντας μέχρι τις Σέρρες και την περιοχή μεταξύ Χομόνδου και Κισπέκι.
Η λίμνη του Μπουσκόβου, η οποία τροφοδοτείται από τους χειμάρρους των βουνών Δίπέλες και Κρούσης, καθώς και από τα νερά του Στρυμώνα, συνεχίζει να επεκτείνεται, κατακλύζοντας πολλές καλλιεργήσιμες και βοσκήσιμες εκτάσεις γύρω από τους παραλίμνιους οικισμούς.
Τρεις χιλιάδες οικογένειες στο τρίγωνο της Τζουμαγιάς διατρέχουν άμεσο και ανεπανόρθωτο κίνδυνο, και για τη διάσωσή τους πρέπει οπωσδήποτε να ληφθούν τα αναγκαία προληπτικά μέτρα.
Τα αναχώματα που κατασκευάζονται γύρω από τους οικισμούς για να αναχαιτίσουν το νερό σε περίπτωση νέας πλημμύρας είναι σταγόνα στον ωκεανό μπροστά στη δύναμη του ποταμού.
