Η εφημερίδα Εμπρός φιλοξένησε μαρτυρίες προσφύγων από τα χωριά του Παγγαίου, 17 Μαΐου 1913
Εφημερίδα Παναθήναια (15-10 Μαΐου 1913
Στις 17 Μαΐου 1913, Η εφημερίδα Εμπρός φιλοξένησε μαρτυρίες προσφύγων από τα χωριά του Παγγαίου, οι οποίοι είχαν φτάσει στον Πειραιά μια μέρα νωρίτερα. Φωτογραφία από του πρόσφυγες δημοσίευσε η εφημερίδα Παναθήναια (15-10 Μαΐου 1913
«Υπήρξε τόσον σφοδρός ο βουλγαρικός αιφνιδιασμός και τόσος ήτο ο όγκος του βουλγαρικού στρατού, ώστε η άμυνα του 19ου συντάγματος υπό τον ψύχραιμον και γενναίον διοικητήν του, κ. Βίκτωρα Βούρλην, είνε μία από τας λαμπροτέρας νίκας, παρ’ όλην την υποχώρησίν μας»·«Κατά την διάρκειαν της μάχης μία στρατηγικωτάτη πλευρική κίνησις του στρατού μας κατώρθωσε να περικλείση και συσφίγξη μίαν βουλγαρικήν διμοιρίαν εκ 450 περίπου Βουλγάρων στρατιωτών, τους οποίους ηνάγκασεν εις παράδοσιν. Οι αιχμάλωτοι ούτοι φρουρούνται ήδη εντός στρατιωτικής ζώνης παρά τα προσωρινά ελληνοβουλγαρικά σύνορα».
Οι πρόσφυγες από την πόλη των Σερρών έδιναν λεπτομέρειες και για το στασιαστικό κίνημα, που είχε ξεσπάσει στη βουλγαρική φρουρά.
«Μεταξύ όλου του εκεί εστρατοπεδευμένου βουλγαρικού στρατού –ιδίως δε μεταξύ των τελευταίων κλάσεων των εφέδρων και των εθνοφρουρών– επικρατεί τόση νοσταλγία επανόδου εις τας εστίας των, ώστε προ ημερών έλαβε διαστάσεις σοβαρωτάτης στάσεως.
Πέντε Βούλγαροι κατώτεροι αξιωματικοί, οι οποίοι επενέβησαν, όπως περιστείλουν την στάσιν, εφονεύθησαν αγρίως υπό των εκμανέντων στρατιωτών.
- Θέλουμε να πάμε στα χωριά μας,επανελάμβανον βροντοφώνως με κάποιαν λύσσαν.
Η στάσις γνωσθείσα μεταξύ του εκεί Βουλγαρικού αρχηγείου επροκάλεσε σύντονα και αυστηρότατα μέτρα.
Δύο τάγματα με όλα τα επιτελεία των περιεκύκλωσαν ευθύς τους στασιαστάς, και αφού τους αφώπλισαν, τους έδεσαν και τους εφυλάκισαν. Αμέσως δε πρόχειρον στρατοδικείον κατεδίκασε 50 –τους πρωταιτίους– εις θάνατον και ετυφεκίσθησαν αμέσως προς παραδειγματισμόν.
Επίσης εγνώσθη ότι, ολίγον προ του Βουλγαρικού αιφνιδιασμού εις το Παγγαίον, δύο αξιωματικοί και τρεις υπαξιωματικοί Βούλγαροι, οι οποίοι ηρνήθησαν να μετάσχουν της αδελφοκτόνου επιθέσεως, χωρίς επίσημον κήρυξιν του πολέμου, κατεδικάσθησαν υπό προχείρου Στρατοδικείου ανωτέρων αξιωματικών εις τον διά τυφεκισμού θάνατον, εκτελεσθέντα παραχρήμα».
