ΣΙΔΗΡΟΚΑΣΤΡΟ

Aνήκε τμηθείς ο Στυράκιος ξίφει, Oσμήν νοητήν ως νοητός τις στύραξ. «Δια κεφαλισμού δια ξίφους υπέφερε, και εκ παραγωγής νοητής ουσίας ώφθη [σ.σ. μυρωδιά πνευματική], ως νοητός στυράξ» Ο Άγιος Στυράκιος τιμάται στις 8 Αυγούστου στην Ορθόδοξη Εκκλησία ως μάρτυρας. Γνωρίζουμε ότι υπέστη μαρτύριο με ξίφος — αποκεφαλίστηκε — και στην υμνογραφική παράδοση αυτό αποδίδεται ως "νοητή μυρωδιά", μια πνευματική έννοια με αναφορά στο αρωματικό ρετσίνι στύραξ.  Το πολύ περιορισμένο εύρημα δεν παρέχει λεπτομέρειες όπως ο τόπος, ο χρόνος ή το πλαίσιο του μαρτυρίου του, ούτε βιογραφικά στοιχεία. Ίσως ο ιερός Συναξαριστής ή άλλες εκκλησιαστικές πηγές να περιέχουν περισσότερα, αλλά δεν είναι εύκολα διαθέσιμα μέσω των απλών διαδικτυακών μου αναζητήσεων. Ορισμένα αγιολόγια μαζί με τη μνήμη του Aγίου Στυρακίου, αναφέρουν και αυτή κάποιου μάρτυρα Ερμολάου.

Aναστάσιος σώμα δους ταις βασάνοις, Eφεύρε λήξιν την ανώδυνον πάνυ. Η πατρίδα του Αγίου Αναστασίου ήταν η πόλη Ροδοβίσι της επαρχίας Στρούμιτζα της Βουλγαρίας. Είκοσι χρονών ήλθε στη Θεσσαλονίκη και δούλευε σαν υπάλληλος σε κάποιο εμπορικό κατάστημα. Κάποια μέρα, βοήθησε το αφεντικό του για τη λαθραία εξαγωγή ενδυμάτων έξω από το Κάστρο της Θεσσαλονίκης, για να μη πληρώσει φόρους. Ο Αναστάσιος μάλιστα, φόρεσε και μια τούρκικη στολή προκειμένου να περάσει το εμπόρευμα.  Αλλά ενώ περνούσε την πύλη, Τούρκοι φοροειοπράκτορες, τον ρώτησαν αν είχε ανάλογα έγγραφα για την εξαγωγή των ενδυμασιών. Αυτός με αφέλεια απάντησε ότι ήταν Τούρκος. Για να το επιβεβαιώσει αυτό, οι Τούρκοι υπάλληλοι του ζήτησαν να κάνει «σαλαβάτι» (ομολογία). Ο νέος στο άκουσμα του αιτήματος αυτού έμεινε άφωνος.  Αμέσως τότε τον άρπαξαν οι Τούρκοι και με άγρια χτυπήματα τον οδήγησαν στον αγά. Εκεί ο Αναστάσιος, παρά τις κολακείες και τις φοβέρες του αγά, έμεινε ακλόνητος στη χριστιανική πίστη. Κατόπιν οδηγήθηκε ...

Ο Άγιος Γρηγόριος ο Αγιογράφος  ( ο ζωγράφος)  της Λαύρας των Σπηλαίων του Κιέβου αναφέρεται πως υπήρξε συνεργάτης του Αγίου Αλυπίου του Αγιογράφου (τιμάται στις 17 Αυγούστου ), αν και στην πραγματικότητα δεν υπάρχει τεκμηριωμένη βάση για αυτόν τον ισχυρισμό. Στο έργο με τίτλο «Αφηγήσεις περί των Αγίων Αγιογράφων» , το οποίο γράφτηκε στις αρχές του 18ου αιώνα, αναφέρεται πως ο Άγιος Γρηγόριος αγιογράφησε πολλές θαυματουργές εικόνες σε διάφορα μέρη της ρωσικής γης, και ότι τα λείψανά του παρέμειναν άφθαρτα . Η ακριβής περίοδος της ζωής του δεν είναι γνωστή · διάφορες πηγές τοποθετούν τον θάνατό του είτε στο 1074 είτε στο 1105 , αλλά και αυτές οι χρονολογίες στερούνται ιστορικής τεκμηρίωσης . Τα Ά για λείψανά του βρίσκονται στα Πλησιόχωρα Σπήλαια (ή Κοντινά Σπήλαια) του Αγίου Αντωνίου στη Λαύρα των Σπηλαίων. Στην Θ' Ωδή του Κανόνα της Ακολουθίας της Σύναξης των Οσίων των Κοντινών Σπηλαίων (που εορτάζεται στις 28 Σεπτεμβρίου ), ο Άγιος Γρηγόριος αποκαλείται «Βυζαντιν...

Ο Άγιος Νικόδημος γράφει για το γεγονός αυτό: «Tα Eγκαίνια των Aγίων Aποστόλων Πέτρου και Παύλου, εν τω περιτειχίω του Aγίου Aποστόλου και Eυαγγελιστού Iωάννου του Θεολόγου, ένδον του σεπτού οίκου της Yπεραγίας Θεοτόκου εν τοις Mαρνακίου. Kαι του Oσίου Kασιανού. Kαι η ανάμνησις ότε εγένετο η του ηλίου έκλειψις από έκτης ώρας έως ενάτης, ώστε και τους αστέρας φανήναι, εν έτει από κτίσεως κόσμου εξακισχιλιοστώ τριακοσιοστώ εννενηκοστώ ενάτω, ηλίου έχοντος κύκλους πεντεκαίδεκα, και σελήνης κύκλους τους αυτούς, Iνδικτιώνος ενάτης, επί της βασιλείας Λέοντος του Σοφού, και Aλεξάνδρου του αδελφού αυτού των ευσεβών και φιλοχρίστων βασιλέων.» Σύμφωνα δε, και με το Συναξάριον της Κωνσταντινουπόλεως, τα εγκαίνια του Ναού των Αγίων Αποστόλων Πέτρου και Παύλου έγιναν στις 8 Αυγούστου. Ο Ναός βρισκόταν μέσα στα τείχη του Ναού του Αγίου Αποστόλου και Ευαγγελιστού Ιωάννου του Θεολόγου, εντός του σεπτού οίκου της Υπεραγίας Θεοτόκου στο Μαρνάκιον. Επίσης, τιμάται η μνήμη του Οσίου Κασσιανού. Την ίδια ημ...

Το γεγονός αυτό υπάρχει στον Λαυριωτικό Κώδικα Γ 74 (φ. 10Οβ). Η εκκλησία αυτή δεν είναι απλώς ένα λατρευτικό κτίριο· πρόκειται για ένα από τα μεγαλύτερα οικοδομικά έργα του βυζαντινού Ιερουσαλήμ. Κατασκευάστηκε από τον αυτοκράτορα Ιουστινιανό τον Μέγα και ολοκληρώθηκε το 543 μ.Χ., ύστερα από περίπου 12 χρόνια «ζήλου και μεγάλου έργου», όπως μεταδίδει ο σύγχρονος της εποχής, μοναχός Κύριλλος της Σκυθόπολης. Ο ιστορικός Προκόπιος, στο έργο του De Aedificiis, γράφει πως «στον Ιερουσαλήμ αφιέρωσε στη Θεοτόκο έναν ναό, με τον οποίον κανένας άλλος δεν μπορεί να συγκριθεί».  Το κτίριο στέκεται στον υψηλότερο λόφο της πόλης, τον Σιών, και είχε τέτοιο μέγεθος ώστε χρειάστηκε να στηριχτεί σε τεράστια τεχνητά θεμέλια, για να δημιουργηθεί σταθερή βάση. Αρχαιολογικές έρευνες, ιδιαίτερα με πρωτοπόρο τον Nahman Avigad κατά τις ανασκαφές στη Γιάχωβα (Ιουδαϊκή Συνοικία) τη δεκαετία του 1970, αποκάλυψαν τη διάσταση αυτού του δομικού μέγιστου· εκτείνετο, σύμφωνα με υπολογισμούς, σε έκταση σχεδόν όσο...

Ένας από τους σπουδαιότερους θησαυρούς της Μονής του Νέου Βαλαάμ στην περιοχή Χέιναβεσι της Φινλανδίας, είναι η θαυματουργή εικόνα της Παναγίας της Βαλαάμ. Η εικόνα αυτή, ζωγραφισμένη πάνω σε ξύλο λεύκας, έχει διαστάσεις 132 x 79,5 εκατοστά και δείχνει την Παναγία ολόσωμη να στέκεται πάνω σε σύννεφο με το βλέμμα χαμηλωμένο. Φοράει κόκκινο ιμάτιο και από μέσα σκοτεινό τιρκουάζ φόρεμα. Στο αριστερό της χέρι κρατά το Χριστό, που φορά ένα λεπτό, ανοιχτό κίτρινο ένδυμα. Με το δεξί της χέρι δείχνει προς το Χριστό, σύμφωνα με το στυλ των εικόνων «Οδηγήτρια» της Παναγίας. Ο Χριστός ευλογεί με το δεξί του χέρι και κρατά μια σφαίρα με σταυρό στο αριστερό, που συμβολίζει ότι είναι Δημιουργός του κόσμου και Βασιλιάς όλων. Σύμφωνα με την επιγραφή, η εικόνα ζωγραφίστηκε το 1878 από τους μοναχούς της Βαλαάμ. Συνήθως όμως αποδίδεται στον πατέρα Αλίπη, έναν από τους πιο γνωστούς αγιογράφους της αρχικής Μονής Βαλαάμ στη λίμνη Λάντογκα της Ρωσικής Καρελίας. Ο πατέρας Αλίπης ζωγράφισε την εικόνα λίγα χρό...

Ἡδὺ πνέων, Νάρκισσε, ναρκίσσου πλέον, Εὐωδιάζεις τῆς Ἐδὲμ τὸ χωρίον. Αναδείχτηκε 30oς ή κατ' άλλους 31ος επίσκοπος Ιεροσολύμων, από τον πρώτο, που ήταν ο Ιάκωβος ο αδελφόθεος. Ήταν άνδρας εγκρατής, φιλάνθρωπος, διδακτικός και άκαμπτος στην εκτέλεση του καθήκοντος του, χωρίς να εμποδίζεται από την αντίδραση των μοχθηρών εχθρών του. Σε κάποια συκοφαντία που κάποτε οργανώθηκε εναντίον του, παρουσιάστηκαν τρεις ψευδομάρτυρες. Ο πρώτος, για να επιβεβαιώσει την ψευδοκατάθεσή του, είπε ότι αν λέει ψέματα να πέσει φωτιά και να τον κάψει. Ο δεύτερος είπε να γίνει σκωληκόβρωτος και ο τρίτος να τυφλωνόταν. Δεν πέρασε λοιπόν πολύς καιρός και οι ψευδομάρτυρες τιμωρήθηκαν όπως τους άρμοζε. Ο πρώτος κάηκε από κεραυνό, ο δεύτερος αρρώστησε βαριά και το λεπρό σώμα του έτρωγαν σκουλήκια και ο τρίτος τυφλώθηκε. Ο Νάρκισσος ανέβηκε δύο φορές στο θρόνο και πατριάρχευσε συνολικά 26 χρόνια. Απεβίωσε ειρηνικά σε ηλικία 117 χρονών. Ο Άγιος Νάρκισσος ήταν ελληνικής καταγωγής. Η παράδοση λέει ότι γεννήθηκε τ...