ΣΙΔΗΡΟΚΑΣΤΡΟ

  Ο Όσιος Λουκιανός έζησε τον 13ο αιώνα. Όπως και πολλοί άλλοι ασκητές της Λαύρας των Σπηλαίων του Κιέβου, κατά την εποχή της μογγολικής και ταταρικής εισβολής, έτσι κι αυτός είναι σχεδόν άγνωστος. Κατά τη διάρκεια της εισβολής, μερικοί από τους αγίους της Λαύρας μαρτύρησαν. Σε μια παλιά ταφόπλακα, που έχει πάνω της και εικόνα του Αγίου, είναι γραμμένο ότι «Ο Ιερομάρτυρας Λουκιανός μαρτύρησε στα χρόνια του Μπατού, γύρω στο 1243». Δεν γνωρίζουμε τίποτα περισσότερο γι’ αυτόν. Η ημερομηνία είναι κατά προσέγγιση, γιατί το Κίεβο καταστράφηκε από τον στρατό του Μογγόλου χάνου Μπατού το 1240. Τα λείψανά του αναφέρονται για πρώτη φορά σε χάρτη των Μακρινών Σπηλαίων, πιθανότατα από το 1744, όπου σημειώνεται: «Ο Μοναχός Λουκιανός, Ιερομάρτυρας». Σύμφωνα με ανθρωπολογικές έρευνες, πέθανε σε ηλικία περίπου 30–35 ετών.

Ἄρτου στερήσει Λουκιανὸς ἀντέχει, Τοῦ ζῶντος ἄρτου μὴ στερηθῆναι θέλων. Λιμῷ Λουκιανὸς δεκάτῃ θάνεν ἠδέ τε Πέμπτῃ. Ο Άγιος Λουκιανός καταγόταν από τα Σαμόσατα της Συρίας και ήταν γόνος ευσεβούς οικογενείας. Έλαβε την απαραίτητη μόρφωση και μετά το θάνατο των γονέων του, σε ηλικία 12 ετών, μοίρασε την περιουσία του στους πτωχούς. Εντρύφησε στην μελέτη της Αγίας Γραφής και όντας γνώστης της εβραϊκής, διόρθωσε και συμπλήρωσε τις μεταφράσεις των Ο΄, του Ακύλα, του Συμμάχου και του Διοκλητιανού επί τη βάσει του πρωτοτύπου, δωρίζοντας την μετάφρασή του στην εκκλησία της Νικομηδείας. Χειροτονήθηκε πρεσβύτερος στην Αντιόχεια και διακρίθηκε για την ζέση του κηρύγματός του, με το οποίο παρακινούσε τους πιστούς στο μαρτύριο. Όταν πληροφορήθηκε ότι ο Διοκλητιανός καταδίωκε στη Νικομήδεια τους Χριστιανούς εγκατέλειψε την Αντιόχεια και πήγε εκεί για να τους συμπαρασταθεί. Συνελήφθη όμως από τον Διοκλητιανό, φυλακίσθηκε και ετελεύτησε από πείνα. Λειτουργικά κείμενα Ἀπολυτίκιον  Ἦχος γ’. Θείας πίσ...