ΣΙΔΗΡΟΚΑΣΤΡΟ

  Εφημερίδα Σκριπ. Φύλλο: 1/4/1915, Σελίδα: 4 Στις 31 Μαρτίου  1915, δ ημοσιεύθηκε στην εφημερίδα της Κυβερνήσεως Β. Διάταγμα σχετικά με τα αποτελέσματα της προσωρινής απογραφής των κατοίκων των νέων επαρχιών που είχε πραγματοποιηθεί το 1913.  Το διάταγμα καθόριζε τον πληθυσμό των περιοχών αυτών, τις υποδιοικήσεις, καθώς και τις πόλεις και τα χωριά που τις αποτελούσαν.  Με βάση τα απογραφικά στοιχεία που συνόδευαν το διάταγμα, ο αριθμός των βουλευτών κατά νομούς είχε καθοριστεί ως εξής: Νομός Θεσσαλονίκης: 32 Κοζάνης: 18 Φλωρίνης: 9 Σερρών: 9 Δράμας: 13 Σάμου: 4 Ηπείρου: 15 Κρήτης: 22 Μυτιλήνης: 12 Χίου: 5.

Στις αρχές Ιουνίου 1914, η Γενική Συνέλευση των μελών του Συλλόγου «Ορφεύς συζήτησε και τελικά αποφάσισε τη μετατροπή του σε πολιτικό σωματείο. Έτσι, ο σύλλογος μετονομάστηκε σε Φίλιππος, με πρόεδρο τον Γεώργιο Σίμο. Το νέο σωματείο είχε σαφή πολιτική κατεύθυνση, καθώς εντάχθηκε στη βενιζελική παράταξη, υποστηρίζοντας τις θέσεις και τις πολιτικές του Ελευθερίου Βενιζέλου. Μαζί με την αλλαγή της φυσιογνωμίας του συλλόγου, όλη η ακίνητη περιουσία του πρώην Ορφέα πέρασε στη δικαιοδοσία του Φιλίππου, ενισχύοντας τη νέα του πορεία ως πολιτικός φορέας με ενεργό ρόλο στις τοπικές και εθνικές εξελίξεις. Στις 30 Μαρτίου 1915, το διοικητικό συμβούλιο του Πολιτικού Συλλόγου Σερρών Φίλιππος, που αποτελούνταν από εκπροσώπους επτά τμημάτων (επιστημόνων, βιομηχάνων, εμπόρων, επαγγελματιών, πωλητών άρτου και τροφίμων, εργατών και καπνεργατών, καθώς και γεωργών και καπνοπαραγωγών), συνεδρίασε με σκοπό να συμβάλει στην επίλυση των χρονιζόντων προβλημάτων της πόλης και των κατοίκων της. Παρόντες στη συνε...

Στις 10 Μαΐου 1915, στις 9:30 το βράδυ της Κυριακής, ο Πολιτιστικός Σύλλογος Σερρών Φίλιππος πρώην Ορφέας, πραγματοποίησε ομιλία με θέμα τα καθήκοντα και τα δικαιώματα του συνταγματικού πολίτη, την οποία έδωσε ο αντιπρόεδρος του Συλλόγου Δ. Μέλφος, στην αίθουσα του κινηματογράφου Ορφεύς,

  Εφημερίδα Εμπρός, Φύλλο: 6/3/1915, Σελίδα: 5 Στις 5 Μαρτίου 1915, όπως ανέφερε η εφημερίδα Εμπρός την επομένη, διορίστηκε δημόσιος εισπράκτορας στο Ταμείο Σερρών, με μηνιαίο μισθό σαράντα δραχμές και την απολαβή των ποσοστών που ορίζει ο νόμος, ο Αλ. Κεχριπάρης, πρώην εισπράκτορας, ο οποίος, σύμφωνα με τη βεβαίωση του αρμόδιου εισαγγελέα, δεν έχει καταδικαστεί για εγκληματική πράξη.

  Εφημερίδα Σκριπ, Φύλλο: 4/3/1915, Σελίδα: 5 Στις 4 Μαρτίου 1915, η εφημερίδα Σκριπ αναφέρθηκε στον διαχωρισμό των Νομών της Μακεδονίας συμπεριλαμβανομένου και του Νομού Στρυμόνα με πρωτεύουσα τις Σέρρες Η εφημερίδα ανέφερε : Σύμφωνα με τον χάρτη των τοπωνυμιών της Μακεδονίας, που υποβλήθηκε στο Υπουργείο Εσωτερικών από την επιτροπή τοπωνυμιών της Αρχαιολογικής Εταιρείας, για τον οποίο γράφαμε χθες, οι πέντε νομοί της Μακεδονίας περιλαμβάνουν τις εξής περιοχές ή επαρχίες: Νομός Στρυμόνα , με πρωτεύουσα τις Σέρρες, περιλαμβάνει τις εξής επαρχίες: Βισαλτία, με πρωτεύουσα τη Νιγρίτα Οδομαντική, με πρωτεύουσα τις Σέρρες Σιντική, με πρωτεύουσα τη Σιδηρότοιχιν (Δεμίρ Ισάρ) Φυλλίδα, με πρωτεύουσα τη Ζίχνη. Συμφώνως πρὸς τὸν ὑποβληθέντα εἰς τὸ ὑπουργεῖον τῶν Ἐσωτερικῶν χάρτην τῶν τοπωνυμιῶν τῆς Μακεδονίας ὑπὸ τῆς ἐπιτροπῆς τῶν τοπωνιμιῶν τῆς συστηθεί σης ὑπὸ τῆς ᾿Αρχαιολογικῆς Ἑταιρείας, περὶ οὗ ἐγράφομεν χθὲς, οἱ πέντε νομοί τῆς Μακεδονίας περιλαμβάνουσι τὰς ἑξῆς περιοχὰς ἢ ἐπαρχία...

Ο Λοχαγός Αντώνιος Κουμανάκος με την επίσημη στολή στις Σέρρες, 1915  Εναν άλλον Δεκέμβρη, του 1917, βρίσκουμε τον Ευστράτιο Σταματόπουλο στρατιώτη στον πόλεμο. Τον Απρίλιο του ίδιου χρόνου ο Μυριβήλης έχει καταταγεί στο 4ο Σύνταγμα της Μεραρχίας Αρχιπελάγους και έχει αναχωρήσει από τη Λέσβο για τη Μακεδονία. Με το Σύνταγμά του κινούν το καλοκαίρι να στήσουν προφυλακή στο Μοναστήριον. Στο Αρχείο του, έξι φωτογραφίες από το Πουαντό-Γευγελή τον Δεκέμβριο του 1917, με επιμέλεια τοποθετημένες επάνω σε γκρίζο χαρτόνι, φέρουν ιδιόχειρες λεζάντες: «Στην πόρτα του αμπρί μου τραβηγμένη με ομίχλη» γράφει στη μία. «Στη μέση ξεσκούφωτος και μαγουλικωμένος ο νέος προϊστάμενός μου, λοχαγός Κουμανάκος. Χρυσός τύπος» γράφει στην άλλη και αλλού: «Τρεχάλες μες στο χιονισμένο δάσος του καταυλισμού μας με το αγαπημένο μου σκυλί του Ταμείου "Λέων"». Είναι η χρονιά που αρχίζει να γράφει τη Ζωή εν τάφω. Με την έκδοσή της στην Αθήνα το 1930 λαμβάνει θέση ανάμεσα στους μεγάλους ευρωπαίους λογοτέχνες...

Εφημερίδα Σκριπ, Φύλλο: 29/11/1915, Σελίδα: 6 Διαφήμιση της Τράπεζας Ανατολής στην Εφημερίδα Σκριπ, η οποία περιλαμβάνει και τις Σέρρες, 29 Νοεμβρίου 1915

Στις 12 Οκτωβρίου 1915, κυκλοφόρησε η εφημερίδα "Τηλέγραφος", που είχε υπότιτλο "Εφημερίς των Σερρών καθημερινή". Ήταν δισέλιδη σε σχήμα 26Χ37, με ιδιοκτήτη το Φώτη Νούλη και διευθυντή το Ν.Γ. Μπενάκη. Η εφημερίδα τυπωνόταν στο τυπογραφείο Χ.Α. Γουσίου και αποσκοπούσε στην ενημέρωση της τοπικής κοινωνίας των Σερρών.

Στις 3 Αυγούστου 1915, η εφημερίδα «Νέα Ημέρα Τεργέστης» δημοσίευσε την είδηση της αυτομόλησης του νεοεκλεγέντος βουλευτή Αθανασίου Αργυρού από το ψηφοδέλτιο των Βενιζελικών προς το κόμμα του Δημητρίου Γούναρη. Ο Αθανάσιος Αργυρός (Νιγρίτα, 1858 - Βόλος, 9 Ιανουαρίου 1945) ήταν Έλληνας δικηγόρος, δημοσιογράφος και πολιτικός. Υπηρέτησε ως βουλευτής Σερρών και ως υπουργός. Υπήρξε πρωτεργάτης του Μακεδονικού Αγώνα

Στις 2 Αυγούστου 1915 ο πρωθυπουργός Δ. Γούναρης σε συνέλευση των κυβερνητικών βουλευτών πουπραγματοποιήθηκε στο ξενοδοχείο «Τουρίστ» οπου και ο ίδιος διέμενε «υπέδειξε κυβερνητικόν υποψήφιον Πρόεδρον της Βουλής τον κ. Ιωάννην Δέλλιον βουλευτήν εκ Σερρών…».

Βρετανoί Αξιωματικοί παίζουν ποδόσφαιρο κοντά στη Θεσσαλονίκη, Ελλάδα, 25 Δεκεμβρίου  Αυτή η φωτογραφία συνήθως λανθασμένα λαμβάνει χώρα κατά τη διάρκεια της εκεχειρίας των Χριστουγέννων του 1914. Είναι στην πραγματικότητα από τις 25 Δεκεμβρίου 1915 κοντά στη Θεσσαλονίκη, Ελλάδα. Δείχνει τους Βρετανούς αξιωματικούς να παίζουν ποδόσφαιρο, με άλλες τάξεις του βρετανικού τραίνου πυρομαχικών 26ης Μεραρχίας.

Ο Ναός των Αγίων Θεοδώρων Σερρών, 1915 Ο άλλοτε καθεδρικός και περιώνυμος Ιερός Ναός των Αγ. Θεοδώρων Σερρών, γνωστός ως Παλαιά Μητρόπολη, όριζε το ιστορικό κέντρο της μεσαιωνικής πόλης των Σερρών, το οποίο στα αυτοκρατορικά χρυσόβουλλα, σε κώδικες και χρονικά μνημονεύεται ως "Κάστρον" ή "Βαρόσι'' (Τουρκοκρατία). Είναι μεγάλη ορθογώνια ξυλόστεγη ελληνιστική βασιλική, τρίκλιτη, με κάτω διπλή κιονοστοιχία, υπερώο πάνω, με πλάγια κλίτη και στέγη με φωταγωγό. Το ιερό καλύπτεται από κτιστούς θόλους, η κεντρική αψίδα του από τεταρτοσφαίριο και με παραβήματα (πρόθεση και διακονικό) από τρουλίσκους πλίνθινους. Η αρχική κατασκευή του μνημείου, που είναι το αρχαιότερο και πολυτιμότερο των Σερρών, ανάγεται σε χρόνους παλαιοχριστιανικούς, δηλ. κατά τον 5ο η 6ο αι. μ.Χ. Κατά καιρούς δέχτηκε διάφορες προσθήκες και επισκευές. Είναι πολύ πιθανό να χτίστηκε πάνω σε ειδωλολατρικό ναό. Μερικοί ισχυρίζονται ότι θεμελιώθηκε τον 11ο αιώνα και άλλοι τον τοποθετούν στις αρχές του 13ου α...

"Αγιά Σοφιά" Σερρών, 1915 Το Τέμενος Μεχμέτ Μπέη ή "Αγιά Σοφιά", όπως είναι το όνομα που έχει επικρατήσει ανάμεσα στους κατοίκους των Σερρών, βρίσκεται στο νοτιοανατολικό άκρο της πόλης, δίπλα στο ρέμα των Αγίων Αναργύρων. Είναι το μεγαλύτερο και το αρχαιότερο από τα σωζόμενα μουσουλμανικά τεμένη των Σερρών. Κτίστηκε το 1492-1493 από τον Μεχμέτ Μπέη, σύζυγο της πριγκίπισσας Σελτζούκ Χατούν, κόρης του Βαγιαζίτ Β΄, η οποία έζησε στις Σέρρες τις τελευταίες δεκαετίες του 15ου αι. και υπήρξε κτήτορας και άλλων κτιρίων, μη σωζόμενων σήμερα. Αποτελείται από ένα ευρύχωρο κεντρικό χώρο, τετράγωνο στην κάτοψη, που καλύπτεται από έναν τεράστιο τρούλο διαμέτρου 14,58 μ. Τέσσερα πλευρικά δωμάτια καλυπτόμενα με χαμηλότερους σκαφοειδείς θόλους περιβάλλουν τον κεντρικό χώρο από ανατολικά και δυτικά. Στον νότιο τοίχο εξέχει η πεντάπλευρη σε κάτοψη αψίδα του "μιχράμπ". Στη βόρεια πλευρά, όπου βρίσκεται η κεντρική είσοδος, διαμορφώνεται κιονοστήρικτη ανοικτή στοά με πενταμερ...

Το Μπεζεστένι των Σερρών, 1915 Το Μπεζεστένι των Σερρών, 1915 Μπεζεστένι κλειστή στεγασμένη αγορά του β' μισού του 15ου αι. που βρίσκεται στο σημερινό κέντρο της πόλης. Χτίστηκε κατά το πρότυπο των βυζαντινών αγορών και το όνομα του σημαίνει αγορά υφασμάτων.

Μαυσωλείο στη Σέρρες, 1915. Επεξεργασμένη φωτογραφία. Μαυσωλείο στη Σέρρες, 1915

Μουσικό σχήμα, 1910. Επεξεργασμένη φωτογραφία. Μουσικό σχήμα, 1910 Κάρτ ποστάλ πνευστών κλασικής μουσικής. Σπάνια μουσική ευχετήρια κάρτα των αρχών του 20ου αιώνα στα Σέρρας. Η έκδοσή της τοποθετείται στα τέλη του 19ου αι. μέχρι το πιθανότερο, το 1910. Στάλθηκε από μέλη της Συντεχνίας Κηπουρών Σερρών στον πρόεδρό τους Κωνσταντίνο Μιχαλό ή Μιχαλούση για την ονομαστική του γιορτή στις 21.5.1915. Προσφορά Γιάννη Μιχαλούση Το υλικό αυτό ανήκει στη Δημόσια Κεντρική Βιβλιοθήκη Σερρών το οποίο αποτελεί μέρος της συλλογής του «Μουσικού αρχείου του Γ. Αγγειοπλάστη» το οποίο φυλάσσεται και εκτίθεται σε διαμορφωμένο χώρο στο κτίριο της βιβλιοθήκης. Στην φωτογραφία αναγράφεται η γερμανική ευχή " herzlichen glückwunsch zum ninestage"΄.

Άποψη των Σερρών, 1915-1917 Φωτογραφία Πέννας & Δαϊρετζόπουλος Σέρραι

Μαθητές του Γυμνασίου Σερρών με όργανα στον Μπέη Μπαξέ το 1915

Ο Δήμαρχος Σερρών και Πρόεδρος του Ορφέα Γιώργος Μόσχος, 1915, Επεξεργασμένη φωτογραφία. Ο Δήμαρχος Σερρών και ο Πρόεδρος του Ορφέα Γιώργος Μόσχος Άνω Βροντού Σερρών. Ο μετέπειτα Δήμαρχος Σερρών και πρόεδρος του Ορφέα Γεώργιος Μόσχος, στα αριστερά, φωτογραφίζεται με παρέα σε τοποθεσία του χωριού. Το υλικό αυτό ανήκει στη Δημόσια Κεντρική Βιβλιοθήκη Σερρών το οποίο αποτελεί μέρος της συλλογής του «Μουσικού αρχείου του Γ. Αγγειοπλάστη» το οποίο φυλάσσεται και εκτίθεται σε διαμορφωμένο χώρο στο κτίριο της βιβλιοθήκης.

Πρόσφυγες στον σταθμό Σιδηροκάστρου, 1915 επιχρωματισμένη φωτογραφία Πρόσφυγες στον σταθμό Σιδηροκάστρου, 1915. Από το American Museum Journal, 1915, v. 15 Απο το ίδιο τεύχος, φωτογραφία με π ρόσφυγες στην Θεσ/νικη. American Museum Journal, 1915, v. 15