ΣΙΔΗΡΟΚΑΣΤΡΟ

Από το 1835 λειτούργησαν στις Σέρρες ξεχωριστά σχολεία αρρένων και θηλέων, η Αλληλοδιδακτική Σχολή, το Παρθεναγωγείο και η Αστική Σχολή με πλήρες προσωπικό, από πέντε και πλέον διδασκάλους καθένα. Στις 29 Μαρτίου 1915, πραγματοποιήθηκαν τα εγκαίνια του νυχτερινού σχολείου της πόλης των Σερρών, που φιλοξενούταν στο κτίριο της Αστικής Σχολής.  Παρόντες ήταν ο νομάρχης Δεδούσης, ο δήμαρχος Ακήλ βέης με το δημοτικό συμβούλιο και άλλες πολιτικές και στρατιωτικές αρχές, καθώς και ο επιθεωρητής της δημοτικής εκπαίδευσης, Δ. Αβραάμ, ο οποίος μίλησε για τα θετικά που θα πρόσφερε το νέο σχολείο στα παιδιά της εργατικής τάξης.  Από την επομένη μέρα άρχισαν τα μαθήματα υπό την εποπτεία του δασκάλου Γουρνέλη. 

Θ. Καντάς Στις 23 Μαρτίου 1945,  ο δήμαρχος Σερρών Θ. Καντάς παύθηκε από τα καθήκοντά του τα οποία ανέλαβε ο τέως γραμματέας του Αθ. Μητακίδης. Ο Θεόδωρος Δ. Καντάς είχε εκλεγεί δήμαρχος Σερρών με συντριπτική πλειοψηφία έναντι του υποψήφιου δημάρχου Κωνσταντίνου Αλ. Φωκά, στις 29 Σεπτεμβρίου 1944 στις πρώτες εκλογές μετά την απελευθέρωση, Εφημερίδα Εμπρός. Φύλλο: 28/3/1945, Σελίδα: 1 Ο Αθ. Μητακίδης που ανέλαβε τα καθήκοντα την ίδια ημέρα, μέχρι που διορίστηκε από την κυβέρνηση,  δήμαρχος Σερρών ο Βασίλειος Χατζηϊακώβου.

Την 21η Μαρτίου 1945, ο νέος νομάρχης Στέφανος Νίκογλου έφτασε στις Σέρρες όπου τον υποδέχθηκαν ο απερχόμενος νομάρχης Γ. Κόκκινος, ο δήμαρχος Θ. Καντάς και ο διοικητής της Εθνοφυλακής

Στις 18 Μαρτίου 1945, ο γενικός διοικητής Α. Μακεδονίας, Νικόλαος Κωνσταντόπουλος , μίλησε σε συγκέντρωση στην πλατεία Ελευθερίας των Σερρών. Την ίδια ημέρα η εφημερίδα "Η Βραδυνή" έγραψε οτι ο νέος γενικός διοικητής Β. Ελλάδος που επέλεξε η κυβέρνηση ήταν ο Στρατηγός Θ. Μανέτας. 

Φωτό αρχείου :  Γενικό Νοσοκομείο Σερρών Στις 4 Μαρτίου 1945, πραγματοποιήθηκαν τα επίσημα εγκαίνια του νέου Λαϊκού Νοσοκομείου Σερρών, παρόλο που η λειτουργία του είχε ξεκινήσει ήδη από τον Σεπτέμβριο του 1944.  Ο δήμαρχος Σερρών Θ. Καντάς κατά τη διάρκεια της σύντομης Δημαρχίας του ασχολήθηκε με την ανασυγκρότηση των διοικητικών δομών και υπηρεσιών της Δημαρχίας (Κτηνιατρική, Συντήρησης Υδραυλικών Έργων, Εθν. Πολιτοφυλακής, Πυροσβεστική, Σφαγεία,) του ερειπωμένου παραγωγικού συστήματος της πόλης ( Λιγνιτωρυχεία, Εργοστάσιο τσιγάρων Τζίμου και Υδροηλεκτρική Εταιρεία Νάσιουτζικ), της αξιοποίησης των εγκαταλελειμμένων σπιτιών, καπνομάγαζων, Εβραϊκών καταστημάτων, της λειτουργίας των σχολείων της πόλης με εκπαιδευτικό προσωπικό καθώς και της λειτουργίας του τότε ονομαζόμενου Λαϊκού Νοσοκομείου Σερρών. Το νοσοκομείο στεγάστηκε σε κτίριο που προηγουμένως χρησιμοποιούνταν για τα γραφεία της εταιρείας Μονκς Γιούλεν και αργότερα της ΕΤΥΕΜ-ΕΣΥΕΜ, αντανακλώντας τη μεταπολεμική ανάγκη α...

 Στις 2 Μαρτίου 1945, ημέρα Παρασκευή πραγματοποιήθηκε για μια ακόμη φορά η μετονομασία δρόμων και πλατειών στην πόλη των Σερρών, μιας και τα ονόματα του 1927 άλλαξαν κατά την διάρκεια της βουλγαρικής κατοχής.

Την 1η Μαρτίου 1945, έγιναν τα εγκαίνια της νέας πτέρυγας του Ι.Ν. Τιμίου Σταυρού των Σερρών, καθώς και της νέας οικοδομής, η οποία, χάρη στις προσπάθειες της εκκλησιαστικής επιτροπής, παρουσίασε έναν ναό που κάλυπτε πλήρως τις ανάγκες της ενορίας.

 Στις 27 Φεβρουαρίου 1945, έλαβε χώρα κοινή σύσκεψη των «συνεργαζόμενων κομμάτων του ΕΑΜ στην περιοχή Σερρών», στην οποία συμμετείχαν τα εξής κόμματα: Δημοκρατική Ένωση Αγροτικό Κόμμα Ελλάδας Κομμουνιστικό Κόμμα Ελλάδας (ΚΚΕ). Στη σύσκεψη αυτή, αποφασίστηκε να καταβάλλουν όλες τις δυνάμεις τους για: Την εφαρμογή της συμφωνίας της Βάρκιζας, Την κατοχύρωση του θεσμού της Τοπικής Αυτοδιοίκησης (Τ.Α.), Την παραμονή των καπνών που σώθηκαν από τους Βούλγαρους κατά την κατοχή, Και την αναγνώρισή τους ως περιουσία των καπνεργατών. Η απόφαση αυτή αντανακλούσε τη συνεχιζόμενη πολιτική κινητικότητα της εποχής και τις προσπάθειες του ΕΑΜ να εξασφαλίσει τα συμφέροντα των εργαζομένων και των καπνεργατών, ενώ ταυτόχρονα προωθούσε την εφαρμογή των όρων της συμφωνίας της Βάρκιζας.

Στις 9 Ιανουαρίου 1945, απεβίωσε στον Βόλο ο Αθανάσιος Αργυρός. Ο Αθανάσιος Αργυρός (Νιγρίτα, 1858 - Βόλος, 9 Ιανουαρίου 1945) ήταν Έλληνας δικηγόρος, δημοσιογράφος και πολιτικός. Υπηρέτησε ως βουλευτής Σερρών και ως υπουργός. Υπήρξε πρωτεργάτης του Μακεδονικού Αγώνα Γεννήθηκε στη Νιγρίτα Σερρών και φοίτησε στο Ελληνικό Σχολείο της γενέτειράς του και στο Διδασκαλείο των Σερρών. Σπούδασε επίσης νομικά στο Πανεπιστήμιο των Αθηνών και έπειτα σε πανεπιστήμια της Γαλλίας και της Γερμανίας. Εργάστηκε ως δάσκαλος (σε Σέρρες, Καβάλα και Κωνσταντινούπολη) , ως δικηγόρος και ως δημοσιογράφος. Στις αρχές του 20ού αιώνα μετέβη για λίγο στις ΗΠΑ, όπου εξέδωσε την εφημερίδα "Αθηνά", υποστηρίζοντας τα ελληνικά δίκαια. Στην Αθήνα ίδρυσε τον Μακεδονικό Σύλλογο "Ο Μέγας Αλέξανδρος", του οποίου διετέλεσε και πρόεδρος.[2] Εξελέγη βουλευτής (πληρεξούσιος) Σερρών αρχικά τον Μάιο του 1915 και μετά τον Δεκέμβριο του 1915 και το 1920. Στην Δ΄ Εθνοσυνέλευση, το 1926 εξελέγη με το Λαϊκόν Κόμ...

Στις 8 Ιανουαρίου 1945, ο σύλλογος «Αναγέννηση» ένα σωματείο που δημιουργήθηκε από τα νεαρά μέλη της ΕΠΟΝ μετά την απελευθέρωση, όπως ανέφερε η εφημερίδα του ΕΑΜ «Νίκη»—παρουσίασε στο «Κρόνιον» δύο δραματικά έργα. Το πρώτο ήταν το «Να ζει το Μεσολόγγι» του Βασίλη Ρώτα, ένα πατριωτικό έργο που τιμά τον ηρωισμό των Ελλήνων. Το δεύτερο ήταν ένα τρίπρακτο δράμα του συμπολίτη και συναγωνιστή Γ. Καφταντζή (Μαλέα), εμπνευσμένο από τον εθνικοαπελευθερωτικό αγώνα κατά τη διάρκεια της Κατοχής.

Στις 28 Δεκεμβρίου 1945, στο Πάνθεον των Σερρών, πραγματοποιήθηκε διάλεξη που συγκέντρωσε πολυάριθμο και ενθουσιώδες ακροατήριο. Η εκδήλωση διοργανώθηκε από την Π.Ε. Σερρών του Κ.Κ.Ε. και ήταν αφιερωμένη στη μνήμη του «πρωτοπόρου διανοουμένου και αγωνιστή» Δημήτρη Γληνού. Κεντρικός ομιλητής ήταν ο «συναγωνιστής» Κ. Παπανικολάου. Ο Δημήτρης Γληνός (Σμύρνη, 22 Αυγούστου 1882 - Αθήνα, 26 Δεκεμβρίου 1943) ήταν Έλληνας εκπαιδευτικός, συγγραφέας και πολιτικός. Υπήρξε από τους πρωτεργάτες της λεγόμενης «γλωσσοεκπαιδευτικής μεταρρύθμισης». Χρημάτισε βουλευτής του Ελληνικού Κοινοβουλίου το 1936 εκλεγμένος με το Παλλαϊκό Μέτωπο, συνεργαζόμενος με το ΚΚΕ μέχρι το καθεστώς της «4ης Αυγούστου» να τον εξορίσει στην Ανάφη. Βιογραφία Τα πρώτα χρόνια Γεννήθηκε στη Σμύρνη το 1882, από οικογένεια με καταγωγή το Κόρθι της Άνδρου. Το 1899 μετακόμισε στην Αθήνα (έχοντας αποφοιτήσει με «Άριστα» από την Ευαγγελική Σχολή Σμύρνης) και γράφτηκε στη Φιλοσοφική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών. Την εποχή εκείνη ήταν...

  Δήλωση ζημιών εκ πολέμου, 19 Μαΐου 1945

 Στις 11 Νοεμβρίου 1945, στις 11 το πρωί στο «Κρόνιον», δόθηκε ρεσιτάλ του «διακεκριμένου τενόρου του Ραδιοφωνικού Σταθμού της Θεσσαλονίκης Κλείτου Ζέγα υπέρ των αναπήρων και θυμάτων πολέμου Ν. Σερρών». Τον τενόρο στο πιάνο συνόδευε «ευγενώς προσφερθείσα η Μαριγούλα Τσατσαπά αριστούχος του Κρατικού Ωδείου Θεσσαλονίκης

Φωτο αρχείου, εφημερίδα Μακεδονία, 8 Ιουλίου 1950, σελ. 2 Στις 24 Οκτωβρίου 1945, στις Σέρρες, η «καλλιτέχνιδα του δράματος» Τασία Αδάμ παρουσίασε ένα «ρεσιτάλ απαγγελίας» με έργα Ελλήνων και Γάλλων ποιητών.

Στις 18 Οκτωβρίου 1945, στις 3 το απόγευμα, στο κινηματοθεάτρο «Πάνθεον», η «καλλιτέχνιδα του δράματος» Τασία Αδάμ έδωσε διάλεξη με θέμα: «Η ζωή της γυναίκας». Στην ομιλία της τόνισε: «Δεν κηρύττουμε τον σουφραζετισμό, αλλά τον αυτοσεβασμό!». Μετά τη διάλεξη, απήγγειλε δύο ποιήματα της Γαλάτειας Καζαντζάκη, «Το Δάσος» και ο «Λαός», τα οποία το κοινό υποδέχτηκε με θερμά και παρατεταμένα χειροκροτήματα, γεμίζοντας την πλατεία και τους εξώστες του θεάτρου.

Στις 28 Σεπτεμβρίου 1945 Η Διεύθυνση Χωροφυλακής ζήτησε από τον Πρόεδρο του Εργατικού κέντρου Ηλιόπουλο να παραδώσει την Διοίκηση του κέντρου στον Μακρή. Ο Ηλιόπουλος αρνήθηκε και τότε οι χωροφύλακες με βία τον έδιωξαν από την νόμιμη διοίκηση του εργατικού κέντρου και εγκατέστησαν τον διορισμένο.

Φωτό αρχείου : Το ε ξοχικό κέντρο του «Τσέλιου» 1937 Στις 27 Σεπτεμβρίου 1945, τα τετράχρονα του ΕΑΜ γιορτάστηκαν με συγκεντρώσεις στα κινηματοθέατρα «Κρόνιον» και «Πάνθεον», προσελκύοντας περίπου 7.000 άτομα. Στις εκδηλώσεις μίλησαν οι συναγωνιστές Παντσόπουλος (δικηγόρος), Ζάκας, Παπαργυρίου, ο Πασαλίδης του Εργατικού Κόμματος, και ο Διαμανίδης του ΚΚΕ. Οι εκδηλώσεις συνεχίστηκαν αργά το απόγευμα στο εξοχικό κέντρο του «Τσέλιου», όπου δόθηκε και χορός

Στις 23 Σεπτεμβρίου 1945, εκδόθηκε η εβδομαδιαία εφημερίδα "Εθνικός Παλμός" στη Νιγρίτα, με εκδότη τον Κωνσταντίνο Υφαντή και υπεύθυνο ύλης τον Μιχαήλ Μέγαλο.

Φωτο αρχείου :  Λιγνιτωρύχοι των Σερρών φορτώνουν σε βαγόνια τρένου κάρβουνο, το Νοέμβριο του 1944, για να μπορέσουν να κινηθούν τα εργοστάσια της Θεσσαλονίκης Η απεργία των εργατών στα λιγνιτωρυχεία Σερρών στις 19 Σεπτεμβρίου 1945 αποτέλεσε μια από τις σημαντικότερες κινητοποιήσεις της εποχής. Οι εργαζόμενοι στα λιγνιτωρυχεία Παπαντωνίου και Περδικάρη διεκδίκησαν αύξηση μισθού κατά 100%, καλύτερες συνθήκες εργασίας, δωρεάν ιατρική και φαρμακευτική περίθαλψη, καθώς και παροχές σε ρουχισμό και τρόφιμα από την UNRRA (Οργανισμός Ηνωμένων Εθνών για την Ανακούφιση και Αποκατάσταση). Να υπενθυμίσουμε πως στις 18 Απριλίου 1945, ημέρα Τετάρτη, είχε λήξει η μεγάλη απεργία των λιγνιτωρύχων  των Σερρών, έπειτα από συμφωνία που επιτεύχθηκε μεταξύ εργατών και εργοδοτών. Οι εργοδότες, Σωτήρης και Ιωάννης Παπαντωνίου και Φωκίων Περδικάρης, δέχτηκαν να παραχωρήσουν αυξήσεις στους εργάτες, υπό την προϋπόθεση ότι οι Ελληνικοί Σιδηρόδρομοι, οι οποίοι αποτελούσαν τους μεγαλύτερους καταναλωτέ...

Στις 17 Σεπτεμβρίου 1945, ξεκίνησαν τα μαθήματα των γυμνασίων στην Ελλάδα, που ξαναλειτούργησαν για πρώτη φορά μετά την τετραετή κατοχή από τις δυνάμεις του Άξονα. Ο καθιερωμένος αγιασμός πραγματοποιήθηκε σε μια συγκινητική ατμόσφαιρα, με μαθητές και καθηγητές να ψάλλουν τον εθνικό ύμνο.