ΣΙΔΗΡΟΚΑΣΤΡΟ

Μακεδονομάχοι του Σώματος Τζουμαγιάς, με τις χαρακτηριστικές στολές τους. Πρώτος από δεξιά ο Ιάκωβος Ι Καφταντζής, μέλος της μυστικής πολιτοφυλακής, ο γνωστός κατόπιν φαρμακοποιός της Ηράκλειας και των Σερρών, φωτογραφία του 1908 Το Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης στον καιρό της κατοχής, Θεσσαλονίκη 1998, σ. 216 γράφει: «Οι Μακεδόνες χωριάτες έλεγαν "όσο φυλάει η πουρνάρια, δε φυλάει η Παναγιά". Και ανέβαιναν στο βουνό για να σωθούν. Οι Εβραίοι έσκυβαν το κεφάλι μοιρολατρικά στην τύχη τους. Ελάχιστοι βγήκαν στο βουνό. Μερικοί προτιμούσαν να καταφύγουν με δικά τους μέσα στην Αθήνα. Μα έπεφταν σε Έλληνες συμμορίτες, που καθώς τους πήγαιναν με καΐκι από τη Θεσσαλονίκη για τον Όλυμπο- ήταν ο πιο σίγουρος τρόπος διαφυγής- τους λήστευαν και υστέρα τους έπνιγαν». (Σχόλιο συγγραφέως: Ο διαχωρισμός σε Μακεδόνες χωριάτες και σε Έλληνες συμμορίτες είναι ατυχής και ατυχέστερη η περαιτέρω ευλόγως προκύπτουσα κρίση των καλών δηλαδή Μακεδόνων και των κακών Ελλήνων, όταν γνωστό και καταγε...

Άποψη του Σιδηροκάστρου επί Τουρκοκρατίας

Ο Ιωάννης Ν. Καπετάνης (1875- 24 Φεβρουαρίου 1913) ήταν Έλληνας δάσκαλος και Μακεδονομάχος. Ο Ιωάννης Καπετάνης γεννήθηκε το 1875 στην Κάτω Τζουμάγια (Ηράκλεια) όπου και φοίτησε μέχρι το ημιγυμνάσιο. Μετά την ολοκλήρωση των σπουδών του ακολούθησε το επάγγελμα του δασκάλου. Στις αρχές του εικοστού αιώνα και κατά τη διάρκεια του Μακεδονικού Αγώνα, δίδαξε με κίνδυνο της ζωής του, ένεκα της δράσης του βουλγαρικού κομιτάτου, σε διάφορα χωριά της Μακεδονίας και της Ανατολικής Ρωμυλίας όπως το Ομαλό, η Βέτρινα, η Κερκίνη, την Κοίμηση, τα Καλά Δένδρα, το  Καστανοχώρι, το Δημητρίτσι και τα Στεφανινά. Ταυτόχρονα, συμμετείχε ενεργά στον Μακεδονικό Αγώνα ως μέλος του ελληνικού κομιτάτου. Μάλιστα, κατά το 1906, στα Στεφανινά, όπου προτίμησε να διοριστεί για λόγους ασφαλείας έπειτα από προηγηθείσα απόπειρα των κομιτατζήδων κατά της ζωής του, απέκρυψε στην οικία του την ομάδα του συντοπίτη του και γνωστού μακεδονομάχου, Στέργιου Βλάχβεη που αναζητούσε καταφύγιο από τα οθωμαν...