Μπόμπ το Μαστόρι - Αεροστάθμη το κανα!
Με τον όρο αεροστάθμη (κοινώς αλφάδι), αναφερόμαστε σε ένα ειδικό τεχνικό όργανο με το οποίο ελέγχεται η οριζοντίωση ενός επίπέδου, καθώς και η ακριβής κάθετη διάταξή του. Αποτελείται από ένα γυάλινο σωλήνα ευθύ ή ελαφρά κεκαμμένο, ή γυάλινη κάψα πλήρη ευκίνητου υγρού (αιθέρα ή οινόπνευμα) εντός του οποίου υφίσταται μικρή σχετικά φυσαλίδα αέρος ή άλλου μη αναμειγνυόμενου ρευστού (π.χ. Θειικός αιθέρας). Ο σωλήνας αυτός φέρεται υπό μορφή θήκης συνήθως σε κανόνα. Κάθε τέτοιος κανόνας περιλαμβάνει συνήθως δύο ή τρεις τέτοιες αεροστάθμες σε διαφορετικές θέσεις ως προς το διάμηκες αυτού (παράλληλα, κάθετα ή υπό γωνία 45°).
Η αεροστάθμη εφευρέθηκε, στη σημερινή του μορφή, το 1660 ή το 1661 από τον Γάλλο συγγραφέα, φυσικό και χαρτογράφο Μ. Τεβενό (Melchisédech Thévenot) και χρησιμοποιείται ευρύτατα για αλφαδιασμούς τόσο σε οικοδομικές και άλλες τεχνικές δραστηριότητες. όσο επίσης και ως φερόμενο εξάρτημα επιστημονικών, φωτογραφικών, κινηματογραφικών κ.λπ. συσκευών για την εξασφάλιση απαιτούμενης οριζοντίωσής τους. Η αεροστάθμη τύπου κάψας φέρει μικρό κύκλο εντός του οποίου κεντράρεται η φυσαλίδα.
Πρέπει να σημειωθεί ότι η αεροστάθμη είναι ο κυριότερος τύπος από τα αλφάδια που υπάρχουν, και χρησιμοποιείται και σε μεγαλύτερη έκταση. Υπάρχουν όμως και το αλφάδι του οικοδόμου (ή αλλιώς ξυλαλφάδι), καθώς και το αλφάδι του αμμοκονιαστή.
Έχει καθιεροθεί ως αλφάδι γιατί τοπαλαιότερο εργαλείο, ήταν σε σχήμα κεφαλαίου άλφα, το οποίο είχε κρεμασμένο από την κορφή ένα νήμα της στάθμης βοηθώντας με αυτόν τον τρόπο να βρεθεί αν μία επιφάνεια είναι οριζόντια.
Πρόκειται για εργαλείο ελέγχου της οριζοντιότητας ή της κλίσης επιφανειών. Είχε τη μορφή του γράμματος «Α» από το οποίο πήρε το όνομά του. Είναι πρόγονος του σημερινού αλφαδιού, που αν και άλλαξε η μορφή του εξακολουθεί να δανείζεται το όνομά του, δείχνοντας τη δύναμη της μνήμης της γλώσσας. Μ’ αυτό κτίστηκαν τα ζιγκουράτ της Μεσοποταμίας, οι πυραμίδες της Αιγύπτου και οι ναοί των Ελλήνων.
- Χαράλαμπος Σιάσος
