Άγιοι Κυντιλλιανός, Μάξιμος και Δάδας, 13 Απριλίου
Οι Άγιοι Μάρτυρες Μάξιμος ο πρεσβύτερος και οι μαθητές του, ο Δάδας και ο Κουινκτιλιανός, μαρτύρησαν κατά την περίοδο του αυτοκράτορα Διοκλητιανού (284–305), ο οποίος είχε διατάξει όλοι να προσφέρουν θυσίες στους ειδωλολατρικούς θεούς κατά τη διάρκεια δημόσιων εορτών και να θανατώνονται οι Χριστιανοί που δεν υπάκουαν.
Ο Ταρκύνιος και ο Γαβίνιος, εκπρόσωποι του αυτοκράτορα στην πόλη Δουρόστορον της Θράκης (σημερινή Σιλίστρα), οργάνωσαν ένα μεγάλο πανηγύρι, στο οποίο συμμετείχαν κάτοικοι της πόλης και των γύρω χωριών.
Μετά την εορτή, κάποιος ανέφερε στον αυτοκράτορα ότι οι Δάδας, Μάξιμος και Κουινκτιλιανός δεν υπάκουσαν στο διάταγμα και είχαν αποσυρθεί στο δάσος Οζοβία. Έστειλαν στρατιώτες που τους συνέλαβαν την ώρα που προσεύχονταν και τους οδήγησαν για ανάκριση.
Οι άρχοντες τους ανέκριναν και αυτοί ομολόγησαν ότι ήταν Χριστιανοί. Ο Ταρκύνιος πρότεινε στον Μάξιμο, που ήταν ιερέας, να γίνει ειδωλολάτρης ιερέας του Δία. Ο Άγιος όμως αποκάλεσε τον Δία ακόλαστο και ξανά ομολόγησε τον Χριστό ως αληθινό Θεό.
Ο Ταρκύνιος προσπάθησε να πείσει και τους άλλους δύο, αλλά εκείνοι είπαν πως ο Μάξιμος ήξερε καλά τις Άγιες Γραφές και θα τον ακολουθούσαν σε όλα. Τους έριξαν στη φυλακή, αλλά εκείνοι φρόντιζαν μόνο για τη σωτηρία της ψυχής τους. Τα μεσάνυχτα, ενώ κοιμούνταν, εμφανίστηκε ο διάβολος και τους προέτρεψε να αρνηθούν τον Χριστό. Όταν ξύπνησαν, προσευχήθηκαν και ενθάρρυναν ο ένας τον άλλον. Τότε τους φανερώθηκε άγγελος και τους είπε: «Μη φοβάστε, γιατί ο Θεός στον οποίο ελπίζετε είναι κοντά σας και θα σας ενισχύσει».
Το πρωί, ο Ταρκύνιος τους είπε ότι οι θεοί του φανέρωσαν σε όνειρο πως πρέπει να τους σκοτώσει αν δεν θυσιάσουν. Οι μάρτυρες απάντησαν ότι ο Κύριος τούς είχε προστάξει να υπομείνουν βασανιστήρια για χάρη Του.
Οι ανακρίσεις και τα βασανιστήρια συνεχίστηκαν για μέρες. Τελικά, καταδικάστηκαν σε θάνατο. Τους οδήγησαν στο δάσος Οζοβία και τους αποκεφάλισαν στις 28 Απριλίου 307. Έτσι ανέβηκαν στον ουρανό και στεφανώθηκαν ως μάρτυρες.
Αργότερα, χτίστηκε μαρτύριο στον τόπο ταφής τους, καθώς τα λείψανά τους αποκαλύφθηκαν από άγγελο στους Χριστιανούς και έγιναν πηγή θαυμάτων. Η αποκάλυψη αυτή έγινε στις 2 Αυγούστου και γιορτάζεται κάθε χρόνο από την Εκκλησία.
Το μαρτύριο εγκαταλείφθηκε όταν η Δουρόστορον καταστράφηκε από Γότθους και Ούννους στο τέλος του 4ου και αρχές του 5ου αιώνα. Το μαρτύριο αυτό ήρθε στο φως ξανά το 2002.
Δεν είναι γνωστό πότε ακριβώς, αλλά σχεδόν σίγουρα λίγο πριν οι Σλάβοι και οι Άβαροι καταλάβουν τη Δουρόστορον το 579, τα λείψανα μεταφέρθηκαν στην Κωνσταντινούπολη. Εκεί τοποθετήθηκαν στον ναό της Παναγίας στο Βιγλήντιον, που είχε ανακαινιστεί το 532 από την πατρικία Αντωνία, σύζυγο του στρατηγού Βελισάριου.




