Ο πρωθυπουργός Ελευθέριος Βενιζέλος επισκέφτηκε το Σιδηρόκαστρο και τις Σέρρες, 19 Απριλίου 1914

- Σάββατο, Απριλίου 19, 2025

Εφημερίδα Μακεδονία. Φύλλο 20 Απριλίου 1914

Στις 19 Απριλίου 1914, ο πρωθυπουργός Ελευθέριος Βενιζέλος επισκέφτηκε το Σιδηρόκαστρο και τις Σέρρες.

Εφημερίδα Μακεδονία. Φύλλο 20 Απριλίου 1914

Η εφημερίδα Μακεδονία ανέφερε:

Στον σταθμό Κιλιντσίρ φτάσαμε την 4η μ.μ. Η αμαξοστοιχία σταμάτησε και ο κ. Βενιζέλος δέχθηκε τον ιερέα του χωριού, καθώς και την επιτροπή του χωριού Ερβκνέ (μισή ώρα από το Κιλκις), της περιφέρειας Κάτω Τζουμαγιάς. Η επιτροπή αυτή ερχόταν από τη Δράμα με αμαξοστοιχία και κατευθυνόταν προς τη Θεσσαλονίκη για να ζητήσει ζώα και αλεύρια.

Την 6 και 5΄ φτάνουμε στο Δεμίρ Ισσάρ.

Ο σταθμός είναι σημαιοστολισμένος. Αναμένονται ο Διοικητής κ. Στ. Σταματίου, ο Μητροπολίτης, ο Δήμαρχος με το Δημοτικό Συμβούλιο, οι αξιωματικοί και οι στρατιώτες, τα σχολεία και γενικά όλοι οι κάτοικοι.

Οι μαθητές κρατούν μικρές γαλανόλευκες σημαίες και με έξαλλο ενθουσιασμό τραγουδούν πατριωτικά άσματα.

Ο κόσμος ζητωκραυγάζει.

Ο κ. Βενιζέλος, μειδιώντας, κατέρχεται της αμαξοστοιχίας, ακολουθούμενος από τους λοιπούς υπουργούς. Χαιρετά δια χειραψίας τους επισήμους και περνά μπροστά από το πλήθος, το οποίο δαιμονιωδώς χειροκροτεί και ζητωκραυγάζει.

Οι κ.κ. Βενιζέλος, Ρέπουλης, Ρακτιβάν και Σοφούλης είναι ιδιαίτερα ενθουσιασμένοι από την υποδοχή.

Ο κ. Σοφούλης συνεχώς ζητά πληροφορίες.

Μία μαθήτρια προσφέρει άνθη στον κ. Βενιζέλο.

Το τραίνο αναχωρεί ενώ οι μαθητές και οι μαθήτριες τραγουδούν τα άσματα: «Οι Βούλγαροι και η ψώρα των Μακεδόνων δεν φοβίζουν κλπ.»

Στις Σέρρες
Την 6 1/2΄ εισερχόμαστε στον σταθμό των Σερρών, όπου αναμένουν ο Μέραρχος (της 6ης Μεραρχίας) κ. Μπαΐρας, ο Μητροπολίτης, ο Ραββίνος, ο Μουφτής, "ο νομαρχεύων κ. Ζαχαράς (α΄ γραμματέας της νομαρχίας Σερρών)", ο Δήμαρχος με το Δημοτικό Συμβούλιο, οι αξιωματικοί παρατεταγμένοι και πλήθος αμέτρητο.

Ο σταθμός ήταν σημαιοστολισμένος.

Ο κ. Βενιζέλος κατέρχεται από την αμαξοστοιχία και χαιρετά δια χειραψίας τους επισήμους και τους αξιωματικούς.

Ζητά πληροφορίες για διάφορα στρατιωτικά ζητήματα.

Ο Μέραρχος κ. Μπαΐρας εκφράζεται ενθουσιωδώς υπέρ των νεοσυλλέκτων και προσθέτει ότι στην πόλη διαμένουν 3500 στρατιώτες.

ΠΑΝΖΟΥΡΛΙΣΜΟΣ

Ακολούθως, περνώντας ανάμεσα από τους παρατεταγμένους μαθητές και τον στρατό, προχωρούν πεζοί.

Ένας απερίγραπτος ενθουσιασμός καταλαμβάνει το πλήθος.

Οι φωνές της χαράς βγαίνουν από τα στήθη των Σερραίων μόλις εμφανίζεται ο μεγαλοπρεπής πρωθυπουργός μας. Ο ενθουσιασμός είναι αμέτρητος. Επαναλαμβανόμενα, το πλήθος εκτοξεύει προς τον ουρανό ζητωκραυγές.

Ο κ. Βενιζέλος συνεχώς αρνείται να ανέβει στο αυτοκίνητο, έτσι προχωρά για περίπου τέταρτο της ώρας, περπατώντας στην πλημμυρισμένη από σκόνη οδό.

Οι γυναίκες από τα σπίτια πετούσαν άνθη και χειροκροτούσαν. Ο κ. Βενιζέλος αποκαλύπτεται.

Ο Πρωθυπουργός κατέλυσε στην οικία του κ. Γκίνη (Διοικητή του υποκαταστήματος της Τράπεζας της Ανατολής) μαζί με τους κ.κ. Ράπουλη, Ρακτιβάν και Μαρκαντωνάκη.

Ο κ. Γκίνης προσέφερε στους υψηλούς φιλοξενούμενούς του καφέ και γλυκό.

Ο κ. Σοφούλης κατέλυσε στο ξενοδοχείο «Βυζάντιον», φιλοξενούμενος από τον Δήμο.

Προσφώνηση Μητροπολίτη Σερρών
"Η πυρπολημένη πόλη των Σερρών υποδέχεται τον κ. Βενιζέλο με ενθουσιώδεις εκδηλώσεις από τον λαό και τον στρατό, και τον οδηγεί στο Διοικητήριο, όπου τον υποδέχτηκαν οι αρχές.
Ο Σεβασμιότατος Μητροπολίτης απευθύνθηκε στον κ. Βενιζέλο με τα εξής λόγια:
«Η πόλη των Σερρών, που έχει περάσει μέσα από τις φλόγες, σας υποδέχεται με ευγνωμοσύνη και αναμένει την αναβίωση της παλιάς της δόξας και ευημερίας από τον Μέγα Άνδρα, τον ελευθερωτή»."

Τι είπε ο Μουφτής
Ο κ. Βενιζέλος, στη συνέχεια, ρώτησε τον Μουφτή αν οι Μουσουλμάνοι έχουν παράπονα.
Ο Μουφτής απάντησε ως εξής:
«Εξοχώτατε,
Ευχαριστούμε πολύ για το μεγάλο ενδιαφέρον σας για εμάς.
Σας διαβεβαιώ ότι οι Μουσουλμάνοι υπό την προστασία του ελληνικού καθεστώτος είναι πολύ ευχαριστημένοι.
Το ποίμνιον μου, εξοχώτατε, ευγνωμονεί την κυβέρνησή σας και τις αρχές για την άμεμπτη και πατριωτική συμπεριφορά τους.
Ευχόμαστε με όλη μας την καρδιά για το μεγαλείο της Ελληνικής Πατρίδας μας υπό την εξαιρετική διακυβέρνησή σας.
Ο κ. Βενιζέλος δέχθηκε τις διάφορες επιτροπές, εντός της ημέρας δε, θα αναχωρήσουμε για την Δράμα.

Εφημερίδα Μακεδονία. Φύλλο 20 Απριλίου 1914

ΔΗΛΩΣΕΙΣ

ΡΑΚΤΙΒΑΝ ΚΑΙ ΜΠΑΪΡΑΣ ΠΡΟΣ ΤΗΝ "ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ"

Σε συνομιλία με τον υπουργό Δικαιοσύνης κ. Ρακτιβάν στην αμαξοστοιχία, αυτός δήλωσε ότι το ζήτημα της προσάρτησης των νέων χωρών δεν υφίσταται και, ως εκ τούτου, δεν υπάρχει ανάγκη να εκδοθεί ιδιαίτερο διάταγμα.

Οι Άγγλοι για το Τρανσβαάλ και οι Ιταλοί για την Κυρηναϊκή εξέδωσαν διάταγμα προσάρτησης διότι κατέκτησαν αυτές τις χώρες.

Η προσάρτηση των νέων χωρών, συνέχισε ο κ. Ρακτιβάν, έγινε τη στιγμή της κύρωσης των συνθηκών της Αθήνας και του Βουκουρεστίου, τις οποίες υπέγραψαν οι Δυνάμεις.

Πριν από την αναγνώριση, η Κυβέρνηση σκέφθηκε να εκδώσει το διάταγμα της προσάρτησης, αλλά πολιτικοί λόγοι επέβαλαν να μην εκδοθεί τότε.

Σχετικά με τα νησιά, εξήγησαν ότι η ελληνική κατοχή αναγνωρίστηκε από τις Δυνάμεις, οι οποίες απαίτησαν ως αντάλλαγμα την εκκένωση της Ηπείρου.

Η Τουρκία επίσημα δηλώνει ότι θα υποβάλει προτάσεις επιστροφής αυτών, αφού ανακοίνωσε στις Δυνάμεις ότι η λύση του νησιωτικού ζητήματος αφήνεται στην κρίση τους.

ΔΗΛΩΣΕΙΣ ΜΠΑΪΡΑ

Ο Διέραρχος κ. Μπαϊρας μου δήλωσε ότι τα ληφθέντα στρατιωτικά μέτρα εντός και εκτός της πόλης εξουδετερώνουν τελείως κάθε ιδέα για την πιθανότητα επαναστατικού κινήματος.

Τα διαδοθέντα για το κίνημα στη Δράμα μου είπε ότι είναι υπερβολικά.

Εδώ συνελήφθησαν 10 άτομα, τα περισσότερα από τα οποία είναι Τούρκοι. Οι ανακρίσεις συνεχίζονται και πρέπει να βεβαιωθούν όλοι ότι κάθε απόπειρα θα καταπνιγεί.

Οι Τούρκοι είναι φιλήσυχοι και ευπειθείς προς τις αρχές. Δεν υπάρχει κανένας φόβος.

Εφημερίδα Μακεδονία. Φύλλο 20 Απριλίου 1914

ΑΛΛΑ ΤΗΛΕΓΡΑΦΗΜΑΤΑ

Ο Πρωθυπουργός, κατά την επίσκεψή του στο Διοικητήριο, δέχθηκε επιτροπή της κοινότητας, η οποία του επέδωσε υπόμνημα, στο οποίο ζητείται κυρίως: η συγκρότηση διοικητικού συμβουλίου, όπως υπήρχε επί τουρκοκρατίας, η ενίσχυση της χωροφυλακής, η επίσπευση του διορισμού Νομάρχη και η παράταση της ανακωχής για την περιοχή των Σερρών.

Ο κ. Γκίνης παρέθεσε γεύμα στο οποίο παρευρέθηκαν ο κ. Βενιζέλος, οι υπουργοί, ο κ. Σοφούλης, ο κ. Μαρκαντωνάκης, ο μέραρχος Μπαϊρας, η κυρία Νεγρεπόντη με τις κόρες της, η κυρία και η δεσποινίς Γκίνη, ο κ. Τρουπάκης και ο κ. Μπότσαρης.

Ο κ. Ρεπούλης φιλοξενήθηκε από τον καπνέμπορο κ. Τσαγκαρόπουλο.

Το πρωί θα τελεστεί δοξολογία, θα ακολουθήσει επιθεώρηση του στρατού, πρόγευμα στο Δημαρχείο και ακρόαση του μουφτή από τον Πρωθυπουργό. Ο μουφτής ενδέχεται να ζητήσει την αποφυλάκιση των προσφάτως συλληφθέντων Γιουσούφ και Δερήτ μπέηδων. Θα υπάρξει επίσης ακρόαση της επιτροπής για την ανοικοδόμηση της πόλης.

Εφημερίδα Μακεδονία. Φύλλο 21 Απριλίου 1914

Σέρρες, 20.

Η επιτροπή για την ανοικοδόμηση των περιοχών που επλήγησαν, υπό την προεδρία του κ. Γκίνη, παρουσιάστηκε στον Διοικητή και έγινε δεκτή από τον Πρωθυπουργό.

Η επιτροπή ευχαρίστησε πρώτα την Κυβέρνηση και τον Βασιλιά για το ενδιαφέρον τους σχετικά με τη σύνταξη σχεδίου για την αποκατάσταση των περιουσιών. Παρέδωσε υπόμνημα με το οποίο ζητείται να χορηγηθεί οικονομική βοήθεια για την ανοικοδόμηση των Σερρών και να ληφθεί μέριμνα για τον ελληνικό πληθυσμό της παραμεθορίου.

Ο Μουφτής

Αναφέρθηκαν στη συνέχεια στον Μουφτή και τον Γκιούτζαν, οι οποίοι ζήτησαν την αποφυλάκιση των Γιουσούφ και Φερής μπέηδων, που είχαν συλληφθεί για κατοχή δηλώσεων, φυσιγγίων και «βουλγαρικών χαρτιών». Τέλος, ευχαρίστησαν την Κυβέρνηση για τις προσπάθειες περί της μετανάστευσης των Τούρκων, αποδίδοντας την ευθύνη για τη φυγή στους ίδιους τους μετανάστες. Θα υποβληθεί σχετικό υπόμνημα.

Τα Τσιφλίκια

Ο κ. Γκίνης συνεργάστηκε με τον Πρωθυπουργό σχετικά με το θέμα των τσιφλικιών, εκθέτοντας προφορικά τις απόψεις του, που είχε ήδη υποβάλει γραπτώς στον Υπουργό Οικονομικών κ. Διομήδη. Η συνεργασία αποσκοπεί στην εξαγορά των τσιφλικιών, μέσω προσέλκυσης ξένων κεφαλαιούχων. Ο κ. Γκίνης προσπαθεί να ματαιώσει παλαιότερες υποσχέσεις και υποσχέθηκε να μελετήσει σοβαρά το ζήτημα.

Επισκέψεις - Ακροάσεις

Στις 11 και 1/2, ο Πρωθυπουργός δέχθηκε την επίσκεψη του προξενικού σώματος. Ο Τούρκος πρόξενος υπέβαλε παράπονα. Επίσης, δέχθηκε το Δικηγορικό Σύλλογο και αναφορές χηρών, οι οποίες ζητούν να κτισθούν δωρεάν οικίες, καθώς οι σύζυγοί τους σκοτώθηκαν από Βουλγάρους.

Παράπονα Τούρκου Πρόξενου

Ο Τούρκος πρόξενος δήλωσε στον Πρωθυπουργό ότι καθημερινά συμβαίνουν πράγματα που προσβάλλουν την αξιοπρέπεια των μουσουλμάνων. Ανέφερε την εγκατάσταση προσφύγων σε μουσουλμανικά σπίτια, τη σύλληψη των Φερής και Γιουσούφ μπέηδων και άλλων προκρίτων. Εξέφρασε ελπίδες για βελτίωση της κατάστασης και δήλωσε πως και ο ίδιος και η κυβέρνησή του είναι βέβαιοι για τις καλές προθέσεις της ελληνικής κυβέρνησης.

Σκάνδαλο στη Συμπεριφορά

Αναφέρεται ότι η συμπεριφορά του Τούρκου πρόξενου θεωρήθηκε σκανδαλώδης. Λέγεται πως εκφράστηκε δημοσίως προσβλητικά προς τους μουσουλμάνους. Η μουσουλμανική κοινότητα υπέβαλε επίσημα παράπονα προς τη Νομαρχία για την ανάμιξη του πρόξενου.

Προς τον Στρατό

Ως Υπουργός των Στρατιωτικών, ο Πρωθυπουργός επισκέφθηκε στρατώνες, θαλάμους, μαγειρεία, αποθήκες και στρατιωτικά γραφεία. Άκουσε παράπονα αξιωματικών για καθυστερήσεις στην προαγωγή τους. Εξέφρασε την ικανοποίησή του προς τον Μέραρχο κ. Μπότραν για την εξαιρετική τάξη.

Αναχώρηση για τη Δράμα

Αναχωρούμε στις 3:45 μ.μ. για τη Δράμα και, όπως φαίνεται, αύριο το πρωί θα βρισκόμαστε στο Οκτσιλάρ.

Η Ευγνωμοσύνη των Τούρκων

Επισκέφθηκα τον Μουφτή και τον Γκιούτζιν. Και οι δύο εξέφρασαν την ευγνωμοσύνη τους για την αποκατεστημένη τάξη και την ασφάλεια ζωής και περιουσίας. Με συγκίνηση αναφέρθηκαν στην προστασία που παρέχεται και εξήραν το έργο της κυβέρνησης.

Παραπονέθηκαν, ωστόσο, για την εγκατάσταση προσφύγων σε μουσουλμανικά σπίτια, κάτι που έρχεται σε αντίθεση με τη θρησκεία τους. Θεωρούν ότι οι Γιουσούφ και Φερής μπέηδες είναι αθώοι. Τη μετανάστευση την αποδίδουν στους ίδιους τους Τούρκους, που απογοητεύτηκαν και παραπλανήθηκαν από φήμες. Δηλώνουν ότι δεν πρόκειται να κατηγορήσουν, αλλά ζητούν από τις αρχές να διορθωθούν τα κακώς κείμενα.

Επίσημο Γεύμα

Το μεσημέρι παρατέθηκε επίσημο γεύμα στο Διοικητήριο από τον Δήμο.

Παρόντες ήταν ο Μητροπολίτης, ο Μέραρχος κ. Μάϊρε, ο Δήμαρχος, ο Μουφτής, ο κ. Ραλλίνος και άλλοι.

Κατά τη διάρκεια του γεύματος, ο δημοτικός σύμβουλος κ. Μάλφος απηύθυνε χαιρετισμό και ο κ. Βενιζέλος υποσχέθηκε ότι θα ενδιαφερθεί ενεργά για την πόλη.

Τα Ελληνικά Χωριά

Τέλος, δόθηκε εντολή για την οπλισμό των παραμεθόριων ελληνικών πληθυσμών χάριν της μεγαλύτερης ασφάλειας των συνόρων.