Άγιος Ευστάθιος Πατριάρχης Κωνσταντινούπολης, 31 Μαΐου
Ο Άγιος Ευστάθιος είναι άγνωστος στους Συναξαριστές και τα Μηναία. Η μνήμη του αναφέρεται στο Κώδικα 426 του Αγιοταφικού Μετοχίου (βλέπε Γεδεών, Βυζαντινόν Εορτολόγιο, σελ. 109). Κατ' αυτό, ο Άγιος ήταν πρωτοπρεσβύτερος του παλατιού και ανήλθε στον πατριαρχικό θρόνο το 1019 μ.Χ. και διαδέχθηκε τον θανόντα Πατριάρχη Σέργιο Β' (999 - 1019 μ.Χ.). Αφού ποίμανε την Εκκλησία θεοφιλώς, κοιμήθηκε με ειρήνη, το Νοέμβριο ή Δεκέμβριο του 1025 μ.Χ.
Ο Άγιος Ευστάθιος ήταν πρωτοπρεσβύτερος του παλατιού της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας, όταν, το 1019, εξελέγη Πατριάρχης.
Ως Πατριάρχης συμμετείχε στις προσπάθειες των Βυζαντινών να βρεθεί ένας συμβιβασμός με την Αγία Έδρα σχετικά με το διευρυνόμενο χάσμα ανάμεσα στην Ανατολική και την Δυτική Εκκλησία, το οποίο κορυφώθηκε με το Σχίσμα του 1054. Την εποχή του Ευσταθίου, οι Πάπες αξίωναν κυριαρχία σε όλο τον χριστιανικό κόσμο, όχι απλώς πρωτείο, πράγμα το οποίο ενοχλούσε το Πατριαρχείο Κωνσταντινουπόλεως που είχε πνευματική κυριαρχία στην Ανατολή, συμπεριλαμβανομένων Ρώσων, Βουλγάρων και Σέρβων. Ο Ευστάθιος προσέφερε έναν συμβιβασμό στον Πάπα Ιωάννη ΙΘ΄, σύμφωνα με τον οποίο ο Ορθόδοξος Πατριάρχης θα ήταν οικουμενικός «στην δική του σφαίρα» (in suo orbe) στην Ανατολή, όπως ο Πάπας ήταν στον κόσμο (in universo). Θεωρείται ότι επρόκειτο για προσπάθεια του Ευσταθίου να διατηρήσει τον έλεγχο των εκκλησιών της νοτίου Ιταλίας. Αν και η προσφορά απορρίφθηκε, ο Πάπας Ιωάννης ΙΘ΄ αποδέχθηκε τη διατήρηση της πρακτικής του βυζαντινού ρυθμού στην νότια Ιταλία, με αντάλλαγμα την ίδρυση ναών λατινικού ρυθμού στην Κωνσταντινούπολη.
Παρέμεινε Πατριάρχης μέχρι το θάνατό του, το 1025. Ανακηρύχθηκε άγιος της Ορθοδόξου Εκκλησίας και η μνήμη του γιορτάζεται στις 31 Μαΐου.
