Άγιος Comgall, 10 Μαΐου

Ο Όσιος Comgall (ή Comhghall) (Κομγάλλιος) καταγόταν από την Ιρλανδία και γεννήθηκε στην πόλη Ούλστερ το 517 μ.Χ. Ήταν υιός στρατιώτη. Σπούδασε στη σχολή του Αγίου Φινιανού και ίδρυσε την περίφημη μονή του Μπένγκορ, η οποία υπήρξε η πολυπληθέστερη και ενδοξότερη της Ιρλανδίας. Λέγεται ότι επί ημερών του εγκαταβιούσαν στη μονή γύρω στους τρεις χιλιάδες μοναχοί. Εφάρμοσε τους μοναχικούς κανόνες του Μεγάλου Βασιλείου και είχε ως πρότυπο τον Ανατολικό μοναχισμό.

Ο Όσιος Κομγάλλιος κοιμήθηκε με ειρήνη περ. 510–520 – 597 ή 602 μ.Χ.

Βιογραφία

Ο Όσιος Κομγάλλιος (περ. 510–520 – 597 ή 602) ήταν ένας από τους πρώιμους αγίους της Ιρλανδίας και ιδρυτής και ηγούμενος του μεγάλου ιρλανδικού μοναστηριού του Μπανγκόρ στην Ιρλανδία.

Ο Κομγάλλιος γεννήθηκε μεταξύ 510 και 520 στο Δαλ ν’Αράιντι, στο Όλστερ, σύμφωνα με τα ιρλανδικά χρονικά, κοντά στο σημερινό Μάχεραμορν, στην επαρχία Άντριμ. Ο πατέρας του λεγόταν Σέτνα και ήταν πολεμιστής Πικτός, ενώ η μητέρα του ονομαζόταν Μπρίγκα.

Αφού υπηρέτησε ως στρατιώτης στα νεανικά του χρόνια, εκπαιδεύτηκε πνευματικά υπό τον Φίνταν του Κλόνεναχ, και μαθήτευσε επίσης στους Φινιάν του Μοβίλα, Μόβι Κλάρανεχ στο Γκλάσνεβιν και Κίαραν του Κλονμακνόις. Χειροτονήθηκε διάκονος και ιερέας από τον επίσκοπο Λουγίδιο, είτε στο Κλονμακνόις είτε στο Κόνορ.

Για κάποιο διάστημα ασκήτεψε σε ένα νησί στη λίμνη Έρν, συνοδευόμενος από λίγους φίλους του που ακολουθούσαν αυστηρό μοναχικό βίο. Το καθεστώς άσκησης ήταν τόσο αυστηρό, που επτά από τους συντρόφους του πέθαναν από το κρύο και την πείνα.

Αν και αρχικά σκόπευε να μεταβεί στη Βρετανία, ο επίσκοπος Λουγίδιος τον απέτρεψε και τον έπεισε να παραμείνει στην Ιρλανδία, για να διαδώσει τον μοναχισμό στη χώρα. Ίδρυσε το περίφημο μοναστήρι του Μπανγκόρ στην κομητεία Ντάουν, στη νότια όχθη του κόλπου του Μπέλφαστ, ακριβώς απέναντι από το Κάρικφεργκους. Σύμφωνα με τα ιρλανδικά χρονικά, το μοναστήρι ιδρύθηκε όχι αργότερα από το 552, αν και ο James Ussher και μεταγενέστεροι συγγραφείς τοποθετούν την ίδρυση το 555, ενώ ο Webb τοποθετεί το έτος ίδρυσης στο 559.

Λέγεται πως κυβερνούσε στο Μπανγκόρ και σε άλλα μοναστήρια περισσότερους από τέσσερις χιλιάδες μοναχούς, οι οποίοι ασχολούνταν με γεωργικές και άλλες χειρωνακτικές εργασίες.

Η ζωή στα μοναστήρια ήταν εξαιρετικά αυστηρή. Η διατροφή ήταν λιτή: βότανα, ψωμί και νερό. Ακόμη και το γάλα θεωρούνταν πολυτέλεια. Στο Μπανγκόρ επιτρεπόταν μόνο ένα γεύμα την ημέρα, και αυτό μόνο το βράδυ. Η εξομολόγηση γινόταν δημόσια ενώπιον της κοινότητας, και οι πράξεις μετάνοιας ήταν συχνές και αυστηρές. Η σιωπή τηρούνταν στα γεύματα και σε πολλές άλλες στιγμές της ημέρας, με την ομιλία περιορισμένη στο ελάχιστο. Η νηστεία ήταν συχνή και παρατεταμένη.

Σύμφωνα με το Βίος του Κολούμπα του Αδαμνάν, υπήρχε στενός σύνδεσμος μεταξύ του Κομγάλλιου και του Κολούμπα, αν και δεν υπάρχει επαρκής τεκμηρίωση για να θεωρηθεί ότι ο Κομγάλλιος ήταν μαθητής του Κολούμπα με αυστηρή έννοια. Ο Κομγάλλιος ήταν φίλος με μελλοντικούς αγίους όπως ο Κόρμακ, ο Βρένταν και ο Κάνις. Πιστεύεται ότι μεταξύ των μοναχών που εκπαιδεύτηκαν από τον Κομγάλλιο στο Μπανγκόρ ήταν ο Κολουμπάνος του Λούξεϊγ και ο Άγιος Μολούα.

Ύστερα από περίοδο έντονων σωματικών δοκιμασιών, κοινών για τον βίο του, ο Κομγάλλιος κοινώνησε από τον Άγιο Φιακρέ και πέθανε στο μοναστήρι του Μπανγκόρ. Σύμφωνα με τα Χρονικά του Τίγκερναχ και το Chronicon Scotorum, ο θάνατός του τοποθετείται το 602, ενώ τα Χρονικά του Ινισφάλεν αναφέρουν το έτος 597. Τα λείψανά του, τα οποία φυλάσσονταν στο Μπανγκόρ, διασκορπίστηκαν κατά τις επιδρομές των Βίκινγκς το 822.

Ρόλος

Ο Κομγάλλιος ανήκει στη λεγόμενη Δεύτερη Τάξη Αγίων της Ιρλανδίας, που έζησαν και έδρασαν κατά τον 6ο αιώνα. Οι περισσότεροι είχαν σπουδάσει στη Βρετανία ή είχαν διδαχθεί από ανθρώπους επηρεασμένους από τα βρετανικά σχολεία. Ήταν οι ιδρυτές των μεγάλων μοναστικών σχολών της Ιρλανδίας και συνέβαλαν καθοριστικά στην εξάπλωση του μοναχισμού στην ιρλανδική Εκκλησία.

Το Αντιφωνάριο του Μπανγκόρ του 7ου αιώνα τον περιγράφει ως «αυστηρό, άγιο και σταθερό». Διασώζεται ένας Κανόνας του Αγίου Κομγάλλιου στην ιρλανδική γλώσσα, αλλά τα διαθέσιμα στοιχεία δεν είναι επαρκή για να αποδοθεί με βεβαιότητα σ’ αυτόν. Το γεγονός πάντως ότι ο Κολουμπάνος, μαθητής του Κομγάλλιου και μοναχός του Μπανγκόρ, συνέταξε τον δικό του κανόνα μοναχών (Regula Monachorum) για τα μοναστήρια της ηπειρωτικής Ευρώπης, δείχνει ότι πιθανόν υπήρχε κάποια ανάλογη μοναχική οργάνωση στο Μπανγκόρ την εποχή του. Αυτό όμως δεν είναι βέβαιο, καθώς ο Κολουμπάνος θα μπορούσε να έχει αντλήσει έμπνευση από τον Κανόνα του Αγίου Βενεδίκτου, που είχε ήδη διαδοθεί στην Ιβηρική Χερσόνησο.

Ο Όσιος Κομγάλλιος αναφέρεται στο Βίος του Κολουμπάνου του Ιωνά ως ηγούμενος του Μπανγκόρ, υπό την καθοδήγηση του οποίου είχε σπουδάσει ο Άγιος Κολουμπάνος. Μνημονεύεται επίσης στις 10 Μαΐου, ημέρα της εορτής του, στο Félire του Όενγκους του Τάλαχτ (όπως δημοσιεύθηκε από τον Whitley Stokes για την Henry Bradshaw Society), στο Stowe Missal (MacCarthy), και στο Μαρτυρολόγιο του Τάλαχτ.