Εύρεση των ιερών λειψάνων του Αγίου Βασιλείου Επισκόπου Ριαζάν και Μουρώμ, 10 Ιουνίου
Ο Άγιος Βασίλειος έζησε στη Ρωσία μεταξύ του 13ου και του 14ου αιώνα μ.Χ. και λόγω των αρετών του εξελέγη Επίσκοπος Ριαζάν και Μούρωμ. Ήταν εκείνος που διαπλέοντας θαυματουργικά νερό, μετέφερε τη θαυματουργική εικόνα της Παναγίας του Μούρωμ στην πόλη του Ριαζάν. Κοιμήθηκε οσίως με ειρήνη.
Βασίλειος ο Θαυματουργός της Ριαζάν αναφέρεται στις «Λαυρεντιανές Χρονικές». Στην αρχαία λίστα των Ιεραρχών της Ριαζάν αναφέρεται ως ο τέταρτος.
Περί το έτος 1540, ο μοναχός Εράζμ Ερμολάεφ έγραψε «Το Χρονικό του Βασιλείου, Επισκόπου Ριαζάν και Μούρομ». Σ’ αυτό σχετίζεται με τον Άγιο Βασίλειο η μεταφορά στη Ριαζάν της θαυματουργής εικόνας της Υπεραγίας Θεοτόκου του Μούρομ (12 Απριλίου). Ο Βασίλειος ήταν αρχικά επίσκοπος του Μούρομ. Όμως, λόγω κακόβουλης συκοφαντίας του διαβόλου, οι πολίτες εξεγέρθηκαν εναντίον του, αδίκως κατηγορώντας τον για ανάρμοστη συμπεριφορά με νεαρές γυναίκες, και απαίτησαν να θανατωθεί. Τότε ο Άγιος, μετά από μακρά προσευχή, έφυγε προς τον ποταμό Οκά, και απλώνοντας πάνω στα νερά το επισκοπικό μανδύα του στάθηκε πάνω σ’ αυτόν, κρατώντας στα χέρια την εικόνα της Υπεραγίας Θεοτόκου του Μούρομ. Ένας δυνατός άνεμος τον μετέφερε κατά του ρεύματος και μετά από αρκετές ώρες έφτασε στη Ριαζάν, όπου τον υποδέχτηκαν με ευλάβεια ο ηγεμόνας και ο λαός της Ριαζάν. Εκεί χειροτονήθηκε επίσκοπος το 1291.
Ακόμη και εν ζωή ο Άγιος Βασίλειος θεωρούνταν δίκαιος και ευσεβής άνθρωπος. Κοιμήθηκε εν ειρήνη στις 3 Ιουλίου 1295. Πολλά χρόνια πριν από την ανεύρεση των ιερών λειψάνων του στις αρχές του δέκατου έβδομου αιώνα, ο λαός της Ριαζάν διατηρούσε ζωντανή τη μνήμη του και τον αποκαλούσε «σταθερό πρεσβευτή τους, βοηθό στις λύπες και τους κόπους». Σ’ αυτόν στρέφονταν συχνά πριν από ταξίδια, ζητώντας τη βοήθειά του για την προστασία από κινδύνους στη στεριά και από πνιγμό στα νερά.
Τα λείψανα του Αγίου Βασιλείου βρέθηκαν στη Ριαζάν κοντά στον καθεδρικό ναό του Αγίου Βορισογλέμπσκ στις 10 Ιουνίου 1609 και μεταφέρθηκαν στον Καθεδρικό Ναό της Κοιμήσεως της Θεοτόκου (νυν Χριστογεενντένσκι). Την ανεύρεση και τη μεταφορά των ιερών λειψάνων πραγματοποίησε ο Αρχιεπίσκοπος Θεοδωρήτης της Ριαζάν (1605-1617). Τα λείψανα τοποθετήθηκαν κοντά στη αριστερή χορωδία. Την ίδια περίοδο συνέθεσαν απολυτίκιο και κοντάκιο για τον Άγιο. Από τότε το όνομα του Αγίου Βασιλείου μνημονεύεται σε όλους τους ναούς της επαρχίας της Ριαζάν.
Με διάταγμα του 1814, η Αγία Σύνοδος επέτρεψε τον εορτασμό της μνήμης του Αγίου Βασιλείου στις 21 Μαΐου, μαζί με τους Θαυματουργούς του Μούρομ. Με διάταγμα της Αγίας Συνόδου το 1881 καθορίστηκαν οι ημέρες τιμής του Αγίου Βασιλείου: στις 3 Ιουλίου, ημέρα της ενδόξου κοιμήσεώς του, και στις 10 Ιουνίου, ημέρα της μετακομιδής των λειψάνων του.
