Ανάμνηση της σωτηρίας της Κωνσταντινούπολης με τις πρεσβείες της Υπεραγίας Θεοτόκου, 25 Ιουνίου

Ανάμνηση της σωτηρίας της Κωνσταντινούπολης με τις πρεσβείες της Υπεραγίας Θεοτόκου,

Η πολιορκία της Κωνσταντινούπολης από τους Σαρακηνούς το 716

Στην αρχή της βασιλείας του Λέοντα του Ίσαυρου, που λεγόταν και Κώνων, το έτος 716, ήρθε πλήθος Σαρακηνών με χίλια εννιακόσια καράβια, με σκοπό να πολεμήσουν τη λαμπρή και θεοφύλακτη Κωνσταντινούπολη. Αφού προηγουμένως είχαν νικήσει το βασίλειο των Περσών –που για χρόνια πολεμούσε τους Ρωμαίους– προχώρησαν στην Αίγυπτο και τη Λιβύη. Εκεί εξαπάτησαν τους χριστιανούς με ψεύτικες υποσχέσεις, λέγοντάς τους ότι αν υποταχθούν, δεν θα πειράξουν την ορθόδοξη πίστη. Όμως οι άπιστοι δεν κράτησαν τον λόγο τους, και πολλοί χριστιανοί τιμωρήθηκαν επειδή αρνήθηκαν να απαρνηθούν τον Χριστό. Έτσι έγιναν Μάρτυρες, γιατί δεν ήθελαν να ποδοπατήσουν τον Τίμιο Σταυρό Του.

Αφού υποδούλωσαν διάφορους λαούς —όπως Ινδούς, Αιθίοπες, Μογγόλους, Λίβυους και Ισπανούς— οι Σαρακηνοί ήρθαν να κατακτήσουν και την Κωνσταντινούπολη. Ο αυτοκράτορας Λέων ήταν πρόθυμος να τους πληρώνει φόρο, αλλά οι Σαρακηνοί δεν το δέχτηκαν. Ζήτησαν να τοποθετήσουν οι ίδιοι φύλακες στην Πόλη. Έτσι, οι κάτοικοι, μην ξέροντας τι να κάνουν, κατέφυγαν στην Παναγία, την προστάτιδα της Κωνσταντινούπολης, ικετεύοντας τη βοήθειά της. Και εκείνη τους άκουσε και έδωσε στους απίστους το μάθημα που τους άξιζε.

Την ώρα που οι Σαρακηνοί περιφέρονταν έξω από τα τείχη της Πόλης, ένας από αυτούς αποκάλεσε την Πόλη «Κωνστάντια» και τη μεγάλη εκκλησία της Αγίας Σοφίας απλώς «Σοφία», ειρωνικά. Τότε έπεσε από το άλογό του και πέθανε, τιμωρημένος από την Παναγία. Ο κήρυκάς τους, ανεβαίνοντας σε μια ξύλινη εξέδρα για να καλέσει τους άπιστους σε προσευχή, επίσης έπεσε, διαλύθηκε και πέθανε. Στη συνέχεια οι Σαρακηνοί πολέμησαν τους Βούλγαρους, οι οποίοι σκότωσαν πάνω από είκοσι χιλιάδες από αυτούς. Όσα πλοία τους είχαν απομείνει διαλύθηκαν από την Παναγία, ενώ άλλα καταστράφηκαν ολοκληρωτικά.

Η μεγάλη σιδερένια αλυσίδα της Πόλης είχε απλωθεί μέχρι το Γαλατά, και έτσι οι Σαρακηνοί δεν μπορούσαν να προχωρήσουν. Στο στενό που ονομαζόταν Στενή καταστράφηκαν από καταιγίδα, και τα μεγαλύτερα πλοία τους πυρπολήθηκαν από τους Ρωμαίους. Με τον καιρό, καθώς οι Σαρακηνοί ξόδεψαν όλη τους την τροφή, πείνασαν τόσο πολύ που άρχισαν να τρώνε ανθρώπινη σάρκα, ποντίκια, ακάθαρτα ερπετά και ψοφίμια. Τελικά, από τη μεγάλη ανάγκη, έτρωγαν ακόμη και ανθρώπινα περιττώματα ανακατεμένα με λίγο αλεύρι. Γι’ αυτό, πολλοί από τους επιφανείς Σαρακηνούς έτρεξαν στην Πόλη και παραδόθηκαν στους Ρωμαίους.

Οι Σαρακηνοί ύψωσαν τείχος στην ξηρά, στην περιοχή του Γαλατά, που λεγόταν Συκαί. Εκεί βρήκαν έναν Ρωμαίο καταδικασμένο για διάφορα εγκλήματα και τον έκαναν «αυτοκράτορα» των Ρωμαίων. Του έδωσαν σωματοφύλακες και λόγχες και συμφώνησαν να περιγελάσουν έτσι την πίστη των χριστιανών. Όμως αυτή η επίδειξη πήγε χαμένη.

Ο αρχηγός των Σαρακηνών, ο Σουλεϊμάν, θέλησε να μπει στην Πόλη για να την εξετάσει. Πήρε άδεια και έφτασε στο Βόσπορο με καβαλάρηδες. Όλοι οι άλλοι πέρασαν την Πύλη χωρίς πρόβλημα, εκτός από τον ίδιο τον Σουλεϊμάν, του οποίου το άλογο σηκώθηκε όρθιο και δεν τον άφηνε να μπει. Ο ίδιος απόρησε και ύψωσε τα μάτια του. Είδε πάνω από την Πύλη την εικόνα της Παναγίας να κάθεται σε θρόνο και να κρατά τον Χριστό. Τότε κατέβηκε από το άλογο και μπήκε με τα πόδια στην Πόλη, κατηγορώντας τον εαυτό του για την προηγούμενη βλασφημία του.

Έτσι οι Σαρακηνοί έφυγαν με άδεια χέρια, αφού τόλμησαν να πολεμήσουν τον Θεό και την Παναγία. Χάθηκαν από την πείνα και την πανώλη. Τα πλοία τους διαλύθηκαν στη θάλασσα, στο λιμάνι και στις ακτές. Το μεγαλύτερο θαύμα έγινε στο Αιγαίο Πέλαγος, όπου έβρεξε χαλάζι και φωτιά μαζί. Η φωτιά ζέστανε τόσο πολύ τη θάλασσα που άρχισε να βράζει, λυγίζοντας ακόμα και το σίδερο, και τα πλοία βυθίστηκαν. Μόνο δέκα πλοία σώθηκαν και μετέφεραν στους υπόλοιπους Σαρακηνούς τι είχε συμβεί.

Οι Σαρακηνοί ξεκίνησαν την πολιορκία γύρω στις 15 Αυγούστου και επέστρεψαν νικημένοι ένα χρόνο μετά, πάλι γύρω στις 15 Αυγούστου. Γι’ αυτό αξίζει να αναφωνήσουμε με τα λόγια του Δαβίδ:

«Ποιος Θεός είναι τόσο μεγάλος όσο ο Θεός μας; Εσύ είσαι ο μόνος Θεός που κάνει θαυμαστά έργα», γιατί έσωσες τον λαό Σου και την Πόλη Σου μέσω της άχραντης Μητέρας Σου.

Ο Άγιος Νικόδημος σημειώνει ότι σε κάποια μέρη αναφέρεται πως οι Σαρακηνοί μπήκαν στην Πόλη στις 16 Αυγούστου και έφυγαν στις 15 Αυγούστου. Επίσης αναφέρει ότι η Πόλη έπεσε στα χέρια των Τούρκων το 1453 λόγω των αμαρτιών του λαού. Γι’ αυτό και η προστασία της Παναγίας εγκατέλειψε τότε την Πόλη και τον λαό της. Όσοι βλέπουν σήμερα την Πόλη, ας στενάζουν στην καρδιά τους για την κακία των ανθρώπων και ας θυμούνται την παλιά της δόξα.