Εγκαίνια ναού Αγίου Θεοδώρου «ἐν τῷ Ῥησίῳ», 26 Ιουνίου
Τῶν ἐπόμενων αἰώνων ἀναφέρεται ὡς μοναστήριον εἰς τὸν Βίον τοῦ Μαξίμου τοῦ Ὁμολογητοῦ. Τὸ Ῥήσιον τοῦ 9ου αἰῶνος αὐτὸς ὁ Janin ὀρθῶς τὸ θεωρεῖ φρούριον ἀντὶ τοῦ Ῥήγιου, διότι ὑποστηρίζει ὅτι ἡ ἀπόστασις τοῦ Ῥησίου ἀπὸ τῆς Κωνσταντινουπόλεως ἦτο πολύ μεγάλη, ὥστε νὰ δικαιολογηθῇ ἡ ταχύτης, μετὰ τῆς ὁποίας διεκομίσθησαν οἱ ἀνακριταίς κατὰ τοῦ Μαξίμου τοῦ Ὁμολογητοῦ. Πράγματι, τὸ Ῥήσιον εἶναι πόλις, ἀπέχουσα κατὰ τὸν Γρηγόριον περί τὰ ἑπτὰ χιλιόμετρα ἀπὸ τῆς πρωτευούσης.¹⁹ Ἐξ ἄλλου εἰς τὸ Ῥήσιον δὲν ἀναφέρεται ναός ἢ μοναστήριον τοῦ Ἁγίου Θεοδώρου, ἀντιθέτως ὅλαι αἱ περὶ Ῥησίου πληροφορίαι μᾶς ὁμιλοῦν περὶ ναοῦ ἢ μοναστηρίου ἐν ᾧ τελοῦντο μεγάλαι ἑορταίς Θεοδώρου κλπ. Εἰς δὲ λέξεις τοῦ Συντάκτου καὶ αἱ «ἐν τῷ Ῥησίῳ» ἀναγράφονται ὡς ἔξης: «καθηγητής τῶν Βυζαντίων, τοῖς αὐτοῖς ἔσεσι πέρι τῆς πόλεως ἐν τόπῳ ἐπιλεγομένῳ Ῥήσιον, ἐνθά ὅλον ὁ οἶκος τοῦ μεγάλου μάρτυρος Θεοδώρου προΐσταται».²⁰
Τὸ Ῥήσιον ἀναφέρεται καὶ ὑπὸ τοῦ Προκοπίου ὡς τόπος ἐρισκέψεως πρὸ τῆς πόλεως. Ἀλλὰ καὶ ἡ Παλατίνη Ἀνθολογία²¹ μᾶς ὁμιλεῖ περὶ στάσεως τοῦ Ῥησίου ἐν Βυζαντίῳ, ἄρα ἡ τοποθεσία ἔπρεπε νὰ εὐρίσκεται πολύ πλησίον τῶν τειχῶν. Τοῦτο συμφωνεῖ ἀπολύτως μὲ τὴν περιγραφήν τοῦ Βαδᾶς Ῥύσιος, τὴν ὁποίαν μᾶς δίδει ἡ Ἄννα Κομνηνή. Διότι ἐὰν ὁ ναὸς δὲν ἦτο πολύ πλησίον τῆς Κωνσταντινουπόλεως, δὲν θὰ ἤδυναντο οἱ πιστοὶ νὰ τὸν ἐπισκέπτωνται καθ’ ἑκάστην καὶ μάλιστα πανδήμει τῇ Κυριακῇ.
Διὰ τὰ τοπωνύμια ὁνομάζονται εἰς μὲν τοὺς παλαιοτέρους Ῥῆσιον, εἰς δὲ τὴν Κομνηνὴν καὶ τοὺς Ὑστερινὴν Βαθὺς Ῥύσις, δὲν ὑπάρχουν πληροφορίαι εἰς τοὺς συγγραφεῖς. Πιθανώτατα τὸ τοπωνύμιον Βαθὺς Ῥύσις ἦτο νεώτερον, ἐνῷ τὸ «Ῥήσιον ἀρχαιότερον, ὡς τοῦτο καὶ ὑπεχρεώθη πρὸ τοῦ λιαχῳτέρου. Ἔπειτα τὰ τοπωνύμια Βαθὺς Ῥύσις μετὰ τῶν παραλλαγῶν αὐτοῦ (Βαθυρρύς, Βαθυρ...
ΟΛΟ ΤΟ ΒΙΒΛΊΟ ΕΔΩ
