Άγιος Ευγένιος Επίσκοπος Ρώμης, 2 Ιουνίου

Ο Άγιος Ευγένιος, Επίσκοπος Ρώμης, γεννήθηκε στη Ρώμη και ήταν υιός του Ρουφινιανού. Εξελέγη Επίσκοπος Ρώμης από τον κλήρο και το λαό στις 10 Αυγούστου 654 μ.Χ. και διαδέχθηκε τον Πάπα Μαρτίνο Α’, τον οποίο ο αυτοκράτορας Κώνστας Β’ (642 - 668 μ.Χ.), επειδή δεν υπέγραψε κείμενο διά του οποίου απαγορευόταν να ομιλεί περί μιας ή δυο εν Χριστώ θελήσεων, τον συνέλαβε, το 653 μ.Χ., και τον εξόρισε ασθενή και κλινήρη στη Χερσώνα, όπου και πέθανε.

Όταν εστάλη από την Κωνσταντινούπολη, υπό του Πατριάρχου Πύρρου, έκθεση πίστεως, στην οποία συνιστάτο αντί μιας ή δυο θελήσεων εν Χριστώ παραδοχή τριών θελήσεων, ο Ευγένιος ήταν έτοιμος να αποδεχθεί αυτήν, αλλά ο λαός και ο κλήρος της Ρώμης αντιστάθηκε και απαγόρευσε σε αυτόν τη Θεία Λειτουργία. Έτσι δεν συμφώνησε με το κείμενο της επιστολής και τήρησε σθεναρή στάση κατά τής αιρέσεως του Μονοθελητισμού με αποτέλεσμα ο αυτοκράτορας να οργισθεί εναντίον του. Αυτό όμως δεν πτόησε τον Άγιο, ο οποίος αγωνίσθηκε υπέρ της πατρώας ευσέβειας και τη διδασκαλία της Δ’ Οικουμενικής Συνόδου.

Ο Άγιος Ευγένιος διακρίθηκε για την οσιότητα του βίου του, την ευγένεια και τη φιλανθρωπία και κοιμήθηκε με ειρήνη, το 657 μ.Χ.

Βιογραφία

Πάπας Ευγένιος Α' (λατινικά: Eugenius I· απεβίωσε στις 2 Ιουνίου 657) υπήρξε επίσκοπος Ρώμης από τις 10 Αυγούστου 654 έως τον θάνατό του στις 2 Ιουνίου 657. Επιλέχθηκε ως Πάπας μετά την αποπομπή και εξορία του Μάρτινου Α' από τον αυτοκράτορα Κωνστάντιο Β΄, λόγω της διαμάχης περί του μονοθελητισμού.

Ο Ευγένιος καταγόταν από τη Ρώμη, από την περιοχή του Αβεντίνου, και ήταν γιος του Ρουφινιανού. Μεγάλωσε στη διακονία της Εκκλησίας και ήταν ήδη ηλικιωμένος ιερέας όταν ξέσπασε η διαμάχη ανάμεσα στην παπική έδρα της Ρώμης, που αντιτιθέμενη στη μονοθελητική διδασκαλία, και στην αυτοκρατορική κυβέρνηση της Κωνσταντινούπολης που την υποστήριζε. Ο Πάπας Μάρτινος Α' αποπέμφθηκε από τον Κωνστάντιο Β΄ και μεταφέρθηκε από τη Ρώμη στις 18 Ιουνίου 653, καταλήγοντας τελικά σε εξορία στη Χερσώνα. Λίγα είναι γνωστά για τα γεγονότα στη Ρώμη μετά την απομάκρυνση του Μαρτίνου, αλλά ήταν σύνηθες τότε η Αγία Έδρα να διοικείται από τον αρχιερέα και τον αρχιδιάκονο. Ο Μάρτινος ελπίδα να μην εκλεγεί διάδοχος όσο ζούσε, όμως η αυτοκρατορική αυλή άσκησε πίεση μέσω του εξάρχου της Ραβέννας. Στις 10 Αυγούστου 654, ο Ευγένιος ορίστηκε νέος πάπας, κάτι που ο Μάρτινος αποδέχθηκε. Η αυτοκρατορική κυβέρνηση πίστευε ότι ο Ευγένιος θα ήταν συνεργάσιμος και επικύρωσε την εκλογή του.

Ποντιφικάτο
Ως πάπας, ο Ευγένιος χειροτόνησε είκοσι έναν επισκόπους σε διάφορα μέρη του κόσμου και δέχθηκε τον νεαρό Ουίλφριντ κατά την πρώτη του επίσκεψη στη Ρώμη (περί το 654).

Ο Ευγένιος Α΄ έδειξε μεγαλύτερη υποταγή στις επιθυμίες του αυτοκράτορα σε σχέση με τον προκάτοχό του και δεν έλαβε δημόσια θέση κατά του μονοθελητισμού των πατριαρχών της Κωνσταντινούπολης. Ένα από τα πρώτα του έργα ήταν να στείλει αντιπροσώπους στην Κωνσταντινούπολη με γράμματα προς τον Κωνστάντιο Β΄ που ενημέρωναν για την εκλογή του και εξέφραζαν την πίστη του. Οι αντιπρόσωποι εξαπατήθηκαν ή δωροδοκήθηκαν και επέστρεψαν με επιστολή της Συνόδου του Πατριάρχη Πέτρου της Κωνσταντινούπολης (656–666), ενώ ο απεσταλμένος του αυτοκράτορα έφερε δώρα για τον Άγιο Πέτρο και αίτημα ο πάπας να κοινωνήσει με τον πατριάρχη της Κωνσταντινούπολης. Η επιστολή του Πέτρου ήταν δυσνόητη και απέφυγε να δηλώσει σαφώς τον αριθμό των «θελημάτων ή ενεργειών» στο Χριστό. Όταν διαβάστηκε στην εκκλησία της Αγίας Μαρίας της Μεγαλόχαρης το 656, η επιστολή απορρίφθηκε με οργή και δεν επέτρεψαν στον πάπα να φύγει από τη βασιλική χωρίς να υποσχεθεί ότι δεν θα την αποδεχόταν υπό κανένα πρίσμα.

Οι αυτοκρατορικοί αξιωματούχοι εξοργίστηκαν από αυτή τη σκληρή απόρριψη. Ο Κωνστάντιος απείλησε να απομακρύνει τον Ευγένιο όπως έκανε με τον Μάρτινο, αλλά ήταν απασχολημένος με την άμυνα της αυτοκρατορίας από τις μουσουλμανικές επιθέσεις.

Ο Ευγένιος Α΄ πέθανε στις 2 Ιουνίου 657, πριν προλάβει ο Κωνστάντιος να δράσει εναντίον του. Ετάφη στη Βασιλική του Παλαιού Αγίου Πέτρου. Ανακηρύχθηκε άγιος και τιμάται στις 2 Ιουνίου. Είναι προστάτης και ομώνυμος της Καθεδρικής Εκκλησίας του Αγίου Ευγενίου στη Μητρόπολη του Σάντα Ρόζα στην Καλιφόρνια.