Χαλαζόπτωση πρωτοφανούς σφοδρότητας προκάλεσε καταστροφή στη Βισαλτία, 31 Μαΐου 1959
Εφημερίδα Σερραϊκόν Βήμα. Φύλλο 2 Ιουνίου 1959, σελ. 1
Στις 31 Μαΐου 1959, χαλαζόπτωση πρωτοφανούς σφοδρότητας προκάλεσε καταστροφή στη Βισαλτία.
Το μέγεθος του χαλαζιού κυμαινόταν από όσο ένα καρύδι μέχρι και όσο ένα πορτοκάλι, με αποτέλεσμα πολλοί αγρότες που βρίσκονταν στους αγρούς τους απασχολημένοι με τον θερισμό ή άλλες γεωργικές εργασίες να πιαστούν απροετοίμαστοι και να μείνουν στο έλεος των όγκων του χαλαζιού που έπεφταν με ορμή από τον ουρανό Κάποιοι τραυματίστηκαν σοβαρά και άλλοι ελαφρύτερα, και μεταφέρθηκαν στο νοσοκομείο Νιγρίτας με στρατιωτικά οχήματα που διέθεσε το Τάγμα που σταθμεύει στα Θερμά Νιγρίτας. Οι τραυματίες αναφέρονταν ότι ξεπερνούσαν τους εκατό, ενώ σύμφωνα με μαρτυρίες της εποχής, "η θεομηνία που έπληξε την περιοχή δεν είχε προηγούμενο τα τελευταία πενήντα χρόνια".
Η καταστροφή εκτείνεται από το 68ο χιλιόμετρο της εθνικής οδού Θεσσαλονίκης–Σερρών, περνώντας από το Στρυμονικό, το Λειβαδοχώρι, την Άμπελο, τη Σισαμιά, την Τριανταφυλλιά, τη Νιγρίτα, την Ανθή, το Φλάμπουρο, τα Θερμά, τον Αχινό, τη Δάφνη, την Ευκαρπία, το Πατρίκι, τα Ιβήρων, και φτάνοντας μέχρι τα Κερδύλλια — σε ολόκληρη τη νότια παραστρυμόνια έκταση.
Η γη είχε μείνει ξερή, τα αμπέλια απογυμνωμένα — είχαν απομείνει μόνο οι κλώνοι. Δεν μπορούσε πια κανείς να ξεχωρίσει πού υπήρχε βαμβάκι, πού καλαμπόκι ή άλλες καλλιέργειες. Στα οπωροφόρα δέντρα, δεν είχε μείνει ούτε φύλλο — μόνο οι γυμνοί κορμοί.
Η θεομηνία κράτησε μόλις είκοσι λεπτά, αλλά μέσα σε αυτό το σύντομο διάστημα προκάλεσε την ολοκληρωτική καταστροφή περισσότερων από 100.000 στρεμμάτων: εκ των οποίων 25.000 στρέμματα βαμβάκι, 6.000 αμπελώνες και 180.000 στρέμματα καπνών.
Ο Νομάρχης κ. Μανουσόπουλος, ο Διευθυντής της Νομαρχίας κ. Σταύρου και οι κυβερνητικοί βουλευτές, μαζί με άλλους αρμόδιους, επισκέφθηκαν την πληγείσα περιοχή και ανέλαβαν δράση για την ενίσχυση των πληγέντων.
Η εφημερίδα ανέφερε:
Η καταστροφή της Βισαλτίας
Η περιοχή της Βισαλτίας υπέστη προχθές μια τεράστια καταστροφή από χαλαζόπτωση, η οποία μέσα σε λίγα μόλις λεπτά κυριολεκτικά ισοπέδωσε τα πάντα και μηδένισε τους κόπους και τους μόχθους ολόκληρης χρονιάς των καλλιεργητών. Το μέγεθος του χαλαζιού κυμαινόταν από το μέγεθος ενός καρυδιού μέχρι και πορτοκαλιού· σε τέτοιο βαθμό, ώστε πολλοί αγρότες που βρίσκονταν στους αγρούς τους και ασχολούνταν είτε με το θέρισμα είτε με άλλες γεωργικές εργασίες, έμειναν εκτεθειμένοι στο έλεος των τεράστιων όγκων χαλαζιού που έπεφταν με ορμή από τον ουρανό, με αποτέλεσμα άλλοι να τραυματιστούν σοβαρά και άλλοι ελαφρύτερα. Οι τραυματίες μεταφέρθηκαν στο νοσοκομείο της Νιγρίτας με στρατιωτικά οχήματα που διέθεσε το Τάγμα που εδρεύει στα Θερμά Νιγρίτας.
Αυτή η θεομηνία, που έπληξε τους αγρότες της περιοχής της Βισαλτίας, επαναφέρει στην επικαιρότητα ένα ζήτημα που έχει απασχολήσει και παλαιότερα τις στήλες της εφημερίδας μας: την ανάγκη ασφάλισης της παραγωγής από τους αγρότες έναντι φυσικών κινδύνων, όπως το χαλάζι. Είναι προφανές ότι οι ζημιές θα περιορίζονταν στο ελάχιστο αν η καταστραμμένη παραγωγή ήταν ασφαλισμένη. Οι αγρότες δεν θα έμεναν στο έλεος του Θεού, αλλά θα έπαιρναν την αποζημίωση που προβλέπεται από την ασφάλεια και θα μπορούσαν να συνεχίσουν τις γεωργικές τους δραστηριότητες.
Δεν γνωρίζουμε φυσικά αν και σε ποιο ποσοστό η πληγείσα παραγωγή ήταν ασφαλισμένη. Οι διαθέσιμες πληροφορίες, ωστόσο, λένε πως, δυστυχώς, οι περισσότεροι αγρότες δεν είχαν ασφαλίσει την παραγωγή τους — και ακριβώς για αυτούς η κατάσταση είναι τραγική.
Βεβαίως, η κυβέρνηση του κ. Καραμανλή, με το ειλικρινές ενδιαφέρον της για την ευημερία των αγροτών, δεν πρόκειται να αφήσει αβοήθητους τους πληγέντες παραγωγούς. Ήδη από την πρώτη στιγμή κινητοποιήθηκε ο κρατικός μηχανισμός· ο Νομάρχης κ. Μανουσόπουλος, ο Διευθυντής της Νομαρχίας κ. Σταύρου, καθώς και οι κυβερνητικοί βουλευτές, μαζί με άλλους αρμόδιους, επισκέφθηκαν την πληγείσα περιοχή και ανέλαβαν την οργάνωση της ενίσχυσης των πληγέντων.
Ωστόσο, η ασφάλιση της παραγωγής απέναντι σε τέτοιους φυσικούς κινδύνους είναι η καλύτερη και πιο ενδεδειγμένη ενέργεια που μπορούν να κάνουν οι αγρότες για το μέλλον.
Μεγάλες Καταστροφές στην Παραγωγή από Τεράστια Χαλαζόπτωση στις Επαρχίες Βισαλτίας και Φυλλίδος
Η άμεση παρέμβαση και το ενδιαφέρον της Κυβέρνησης και των τοπικών αρχών για την αποκατάσταση των ζημιών προκάλεσαν την ευγνωμοσύνη των πληγέντων.
Οι ζημιές στα καπνοχώραφα φτάνουν τα 100 εκατομμύρια δραχμές.
Απαιτούνται νέες ποσότητες καπνοφύτων για την ολοκλήρωση της καλλιέργειας και μερική επαναφύτευση των 18.000 στρεμμάτων που καταστράφηκαν από τη χαλαζόπτωση.
Οι ζημιές που προκλήθηκαν στην παραγωγή της επαρχίας Βισαλτίας, σύμφωνα με επίσημες ανακοινώσεις, είναι ανυπολόγιστες και ολοκληρωτικές. Σοβαρές ζημιές αναφέρθηκαν και στην περιοχή της Παλαικόμης.
Χθες το πρωί, ο Νομάρχης κ. Μανουσόπουλος προήδρευσε σύσκεψης στην οποία συμμετείχαν οι βουλευτές κ. Μητακίδης και κ. Ψάρης, ο Στρατηγός Διοικητής της Μεραρχίας κ. Δασκαλόπουλος, ο Διευθυντής Γεωργίας κ. Παπαβασιλείου και άλλοι αρμόδιοι. Συζητήθηκαν όλα τα απαραίτητα μέτρα για την αντιμετώπιση της κατάστασης.
Μετά το πέρας της σύσκεψης, που διήρκεσε περίπου τρεις ώρες, ο Νομάρχης δέχθηκε τα κοινοτικά συμβούλια των πληγεισών Κοινοτήτων, που του εξέφρασαν την ευγνωμοσύνη τους για την άμεση κινητοποίηση της κυβέρνησης και την πρόθεσή της να λάβει όλα τα αναγκαία μέτρα ανακούφισης των πληγέντων.
Εκπρόσωποι των πληγεισών Κοινοτήτων ευχαρίστησαν τον Νομάρχη, τους βουλευτές, τις στρατιωτικές αρχές και όλους όσοι μετέβησαν στον τόπο της καταστροφής και έδειξαν έμπρακτο ενδιαφέρον για την παροχή βοήθειας.
Από το πρωί της Κυριακής, ο Νομάρχης κ. Μανουσόπουλος περιόδευσε τις πληγείσες περιοχές και διαπίστωσε ιδίοις όμμασι το μέγεθος της καταστροφής. Μαζί του βρέθηκε και ο Γυμνασιάρχης, ο οποίος τον συνόδευσε στην Κοινότητα Φυτονίσου, που επλήγη ιδιαίτερα.
Τηλεγράφημα του Νομάρχη προς τον Πρωθυπουργό
Σύμφωνα με τηλεγράφημα του Νομάρχη, καταστράφηκαν συνολικά 29 Κοινότητες: 20 από την επαρχία Βισαλτίας, 5 από τη Φυλλίδα και 4 από τον Στρυμόνα. Οι ζημιές αφορούν:
Σιτηρά: Σε σύνολο 91.000 στρεμμάτων, καταστράφηκαν ολοσχερώς τα 25.000 στρέμματα.
Καπνά: Από τα 28.000 στρέμματα, υπέστησαν σοβαρότατες ζημιές τα περισσότερα. Ζητείται η χορήγηση πρόσθετων δανείων για την επιτάχυνση της επαναφύτευσης.
Καλλιέργειες αμπελιών: Από τα 10.600 στρέμματα, τα 6.000 καταστράφηκαν ολοσχερώς.
Ζημιές σε άλλες δευτερεύουσες καλλιέργειες: Επίσης σημαντικές, αλλά όχι καθοριστικές για την τοπική οικονομία.
Συνολική εκτίμηση ζημιών: Υπολογίζονται σε 100 εκατομμύρια δραχμές.
Ζημιές προκλήθηκαν και σε κατοικίες, ιδιαίτερα στις Κοινότητες Φλαμπούρου και Κοντής, με σπασμένα κεραμίδια και καταρρεύσεις στεγών σε μεγάλο ποσοστό. Σημειώθηκαν επίσης σοβαροί τραυματισμοί σε ζώα και περίπου 100 άνθρωποι τραυματίστηκαν, εκ των οποίων αρκετοί μεταφέρθηκαν στα νοσοκομεία.
Συνεργεία πραγματοποιούν επιτόπιες καταγραφές ζημιών. Οι γεωπόνοι των υπηρεσιών Γεωργίας, της ΑΤΕ, του ΕΟΚ και άλλων οργανισμών βρίσκονται ήδη στις πληγείσες περιοχές.
Ο Νομάρχης εισηγήθηκε:
Η ΑΤΕ, η οποία ξεκίνησε να καταβάλλει τη δεύτερη δόση των δανείων για την καπνοπαραγωγή, να επιταχύνει τις διαδικασίες.
Να συνδράμουν ο Ερυθρός Σταυρός και οι κοινωνικές οργανώσεις, προσφέροντας αλεύρι και τρόφιμα στους πληγέντες, ώστε να αντιμετωπίσουν τον κίνδυνο πείνας.
Επίσκεψη Νομάρχη στις Πληγείσες Περιοχές Ξανά
Χθες το απόγευμα, ο Νομάρχης επισκέφθηκε εκ νέου τις πληγείσες περιοχές των επαρχιών Βισαλτίας και Φυλλίδος, δείχνοντας το συνεχιζόμενο ενδιαφέρον των αρχών για τους δοκιμαζόμενους κατοίκους.
