Ανάμνησης Ενθρονίσεως Ιεράς Εικόνος Παναγίας Κουτσουριώτισσας, 8 Ιουνίου

Τα Ορθόδοξα Μοναστήρια της πατρίδας μας υπήρξαν και παραμένουν προπύργια ασκήσεως, ησυχίας, προσευχής, πνευματικής καλλιέργειας και καθάρσεως. Είναι τόποι όπου το ανθρώπινο πνεύμα, απηλλαγμένο από τον θόρυβο και τις μέριμνες της καθημερινότητος, δύναται να ανέρχεται στις κορυφές της αρετής και της θεογνωσίας.

Μία τέτοια Ιερά Μονή είναι και η Παναγία η Κουτσουριώτισσα, η οποία, από της συστάσεώς της έως σήμερα, στέκει ταπεινό αλλά ισχυρό φρούριο πίστεως και ελπίδος. Η ιστορία της Μονής τοποθετείται χρονικά στα τέλη του 17ου αιώνος, περί το 1670 μ.Χ., οπότε και ανεγέρθη ο πρώτος ναός με τα συνοδευτικά κελιά, πλησίον του χωρίου Αμυγδαλιάς Δωρίδος, επί βραχώδους και δυσπρόσιτου λόφου, υψομέτρου περίπου 800 μέτρων από την θάλασσα.

Η ίδρυση του Μοναστηριού δεν υπήρξε έργο απλώς ανθρώπινης βουλήσεως, αλλά συνέπεια θαυμαστής θείας οικονομίας. Το γεγονός αυτό μαρτυρείται από θαυματουργική επέμβαση της Υπεραγίας Θεοτόκου, η οποία προηγήθηκε της οικοδομής της Μονής. Η ιστορική παράδοση αναφέρει ότι μοναχός της Ιεράς Μονής Ταξιαρχών Αιγίου κατελήφθη επανειλημμένως από την όραση ενός φωτός, ζωηρού και λαμπρού, που εφαίνετο διαρκώς εις την αυτήν θέση. Η απορία του ανετράπη εις θεία αποκάλυψη, όταν είδεν εν ονείρω την Παναγία, ήτις του εφανέρωσε: «Εκεί όπου βλέπεις το φως, ευρίσκεται η εικών μου· επιθυμώ να κατοικήσω εις τον τόπον εκείνον».

Ενθουσιασμένος και πλήρης θείου ζήλου, ο μοναχός διέσχισε τον Κορινθιακό κόλπο, διήλθε δια της Ερατεινής και έφθασε εις τον τόπον του φωτός. Εκεί, επί απόκρημνου βράχου, εντόπισε σπηλαίον και παρ’ αυτού δένδρον, εις τον κοίλον κορμόν του οποίου ανεβρέθη η θαυματουργός εικόνα της Θεοτόκου. Εις την είσοδον του σπηλαίου ανεγέρθη μικρόν ναΐδριον, το οποίο σώζεται μέχρι σήμερον και εντός του οποίου τοποθετήθη η αγία εικών.

Το γεγονός της ευρέσεως της εικόνος διαδόθη ταχέως, προσελκύοντας πλήθη πιστών. Η Μονή έλαβε το προσωνύμιο «Κουτσουριώτισσα», από το «κούτσουρο», δηλαδή τον κοίλον κορμό του δένδρου όπου ευρέθη η εικόνα.

Περί το 1670 ανηγέρθη επί της κορυφής του λόφου μεγαλύτερος ναός με πέριξ κελιά, προς εξυπηρέτησιν των προσκυνητών και των αδελφών της Μονής. Η Μονή, κατά το διάστημα μέχρι του έτους 1825, φαίνεται να ευτύχησε να αποκτήσει μοναχική αδελφότητα και να γνωρίσει ακμή. Το έτος εκείνο, κατά την διάρκεια της Επαναστάσεως, κατεστράφη υπό των Τούρκων. Ανοικοδομήθη εκ νέου το 1835 με τα γύρω κτήρια, προσφέροντας πολύτιμη προστασία εις τους χριστιανικούς πληθυσμούς, οι οποίοι κατά καιρούς εδιώκοντο υπό Τουρκαλβανών και εύρισκαν εις την Μονή καταφύγιον.

Κατά την 15η Ιουνίου 1995, η Μονή επλήγη σοβαρώς υπό ισχυρού σεισμού, με αποτέλεσμα την καταστροφή του ναού και των κελιών. Εν τούτοις, χάρις εις την άοκνον προσπάθειαν νέας αδελφότητος και την φροντίδα του Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Ναυπάκτου και Αγίου Βλασίου κ.κ. Αθηναγόρα, ανηγέρθη εις την αυτήν θέσιν νέος περικαλλής ναός (Καθολικόν), διατηρώντας την πνευματικήν συνέχεια του τόπου.

Η Παναγία η Κουτσουριώτισσα τιμάται ιδιαιτέρως κατά τας εξής ετησίας πανηγύρεις: Την 2αν Φεβρουαρίου (Υπαπαντή του Κυρίου), την Δευτέρα του Πάσχα, και την Β΄ Κυριακή του μηνός Ιουνίου, ως ανάμνησιν της ενθρονίσεως της Ιεράς Εικόνος.

Ας ευχαριστούμε τον Θεό, όστις ετίμησε την γην ταύτην δια της Παρουσίας της Μητρός Του και κατέστησε την Μονήν τόπον προσευχής, παρακλήσεως και σωτηρίας των ψυχών.

Λειτουργικά κείμενα

Ἀπολυτίκιον

Ἦχος α΄. Τῆς ἐρήμου πολίτης.

Τὴν σεπτήν Σου Εἰκόνα Κουτσουριώτισσα Δέσποινα, ὡς ἁγίασμα θεῖον εὐλαβῶς ἐδεξάμεθα, καὶ πᾶσα ἡ Φωκὶς τῇ Σῇ Μονῇ, προστρέχει καὶ λαμβάνει ἐξ αὐτῆς, τὰς αἰτήσεις τῇ θερμῇ Σου ἐπισκοπῇ, Παρθένε ἀνακράζοντες· δόξα τῇ Σῇ χρηστότητα Ἁγνή, δόξα τοῖς θαυμασίοις Σου, δόξα τῇ πρὸς ἡμᾶς Σου ἀρωγῇ Πανύμνητε.

Κοντάκιον

Ἦχος δ΄. Ὁ ὑψωθεὶς ἐν τῷ Σταυρῷ ἑκουσίως.

Τῇ θαυμαστῇ Σου καὶ Ἁγίᾳ Εἰκόνι, ἧν Κουτσουριώτισσαν προσφόρως καλοῦμεν, μετὰ σπουδῆς προστρέχοντες ἑκάστοτε, ἐξ αὐτῆς λαμβάνομεν, τὰ αἰτήματα πάντα, καὶ πάσης λυτρούμεθα, δυσχερείας καὶ λύπης. Σὺ γὰρ παρέχεις πᾶσι δαψιλῶς, Θεοχαριτῶτε Κόρη τὴν χάριν Σου.

Μεγαλυνάριον

Δέδωκας Εἰκόνα Σου τὴν σεπτήν, Κεχαριτωμένη Κουτσουριώτισσα Μαριάμ, πάσῃ τῇ Φωκίδι, θησαύρισμα ὡς θεῖον, ἁγιασμὸν καὶ χάριν πᾶσι παρέχουσαν.