Αγίες Ιούστα και Ρουφίνα της Σεβίλλης, 19 Ιουλίου
Κατά τη διάρκεια μιας παγανιστικής γιορτής, αρνήθηκαν να προσφέρουν τα προϊόντα τους για ειδωλολατρική χρήση. Οι παγανιστές, εξοργισμένοι, κατέστρεψαν τα κεραμικά τους, κι εκείνες, με θάρρος και πίστη, έσπασαν ένα άγαλμα της θεάς Αφροδίτης. Αυτό στάθηκε αφορμή για τη σύλληψή τους από τον διοικητή της πόλης, Διογενιανό.
Ακολούθησαν φρικτά βασανιστήρια. Τις τέντωσαν πάνω σε βασανιστικό όργανο και τις χτύπησαν με σιδερένια άγκιστρα. Τις ανάγκασαν να περπατήσουν ξυπόλυτες μέχρι τα βουνά, χωρίς τροφή και νερό. Η Ιούστα πέθανε από εξάντληση και το σώμα της ρίχτηκε σε πηγάδι. Ο επίσκοπος Σαβίνος ανέσυρε και ενταφίασε το σώμα της με τιμές. Ο τύραννος πίστεψε πως ο θάνατος της αδελφής θα κάμψει τη Ρουφίνα. Εκείνη όμως έμεινε ακλόνητη. Την έριξαν στα λιοντάρια, αλλά τα ζώα δεν την πείραξαν. Τότε ο Διογενιανός διέταξε να της σπάσουν τον αυχένα και να κάψουν το σώμα της. Ο επίσκοπος ενταφίασε και τη Ρουφίνα δίπλα στην αδελφή της.
Ο λαός της Σεβίλλης τις τίμησε αμέσως ως αγίες. Ολόκληρη η Ισπανία γρήγορα υιοθέτησε τη λατρεία τους, και οι δύο αδελφές έγιναν σύμβολα της χριστιανικής αντίστασης απέναντι στην ειδωλολατρία. Θεωρούνται προστάτιδες της Σεβίλλης, της Οριουέλας, των κεραμιστών και όσων εργάζονται με πηλό. Η παράδοση λέει ότι κατά τον σεισμό της Λισαβόνας το 1755, προστάτευσαν τον καθεδρικό ναό της Σεβίλλης και τη Γιράλντα από την καταστροφή.
Η μνήμη τους τιμάται στις 19 Ιουλίου. Στην τέχνη παρουσιάζονται ως νεαρές γυναίκες με κεραμικά αγγεία και φοίνικες μαρτυρίου, συχνά πλάι στη Γιράλντα, με ένα λιοντάρι που γλείφει το πόδι της Ρουφίνας. Από τον 16ο αιώνα και εξής έγιναν αγαπημένο θέμα πολλών Ισπανών ζωγράφων, όπως ο Μουρίγιο, ο Θουρμπαράν και ο Γκόγια.
Οι Αγίες Ιούστα και Ρουφίνα απεικονίζονται συνήθως ως νεαρές γυναίκες με ακάλυπτο το κεφάλι, σημάδι ότι ήταν άγαμες. Κρατούν πήλινα αγγεία — σύμβολο του επαγγέλματός τους — και κλαδιά φοινίκων που δείχνουν το μαρτύριό τους. Συχνά εμφανίζεται κι ένα λιοντάρι να γλείφει το γυμνό πόδι της Ρουφίνας, συμβολίζοντας τη σκηνή όπου τα λιοντάρια αρνήθηκαν να την πειράξουν.
Επειδή είναι προστάτιδες της Σεβίλλης, τις βλέπουμε πολλές φορές να πλαισιώνουν τη Γιράλντα (το καμπαναριό του καθεδρικού).
Το θέμα των δύο αγίων ήταν πολύ αγαπητό στους Ισπανούς ζωγράφους. Ένα από τα πρώτα γνωστά έργα τέχνης που τις απεικονίζει είναι ένα ξυλόγλυπτο τέμπλο του 1540. Ο Φρανθίσκο Καμίλο ζωγράφισε τις αγίες το 1644, ενώ ακολούθησαν σπουδαίοι καλλιτέχνες όπως ο Γκόγια, ο Μουρίγιο και ο Θουρμπαράν.
Ακόμη και το 1989 φιλοτεχνήθηκε ένας σύγχρονος πίνακας που αναπαριστά τις δύο αγίες με νέο, μοντέρνο ύφος.
