Όσιος Μανουήλ, 27 Ιουλίου
Eίκειν λογισμώ Mανουήλ πείσας πάθη,
Παθών υπήρξε πριν θανείν αυτοκράτωρ.
Ο Όσιος Μανουήλ ο οποίος τιμάται στις 27 Ιουλίου, αναφέρεται σε μερικά συναξάρια ως μοναχός που έζησε με αυστηρή άσκηση και "ἐτελεύτησεν ἐν εἰρήνῃ", δηλαδή κοιμήθηκε ειρηνικά. Δεν υπάρχουν πολλές ιστορικές λεπτομέρειες για τη ζωή του, κάτι που είναι κοινό σε πολλούς παλαιότερους Αγίους.
Ο χρόνος και ο τόπος της ζωής του είναι άγνωστοι. Από τα βυζαντινά ημερολόγια, μόνο οι στίχοι Συναξαρίων (π.χ., Paris. Coisl. gr. 223, 1301) περιέχουν τη μνήμη του Μ. με την εξήγηση «επετεύχθη εν τω κόσμω» και ένα δίστιχο αφιερωμένο σε αυτόν τον άγιο («Με τη σκέψη σου, ο Μανουήλ έσβησε τα πάθη του, καθιστώντας τον αυτοκράτορα από τα πάθη πριν από τον θάνατό του» - Petkov, Spasova . Στίχος. Πρόλογος. Plovdiv, 2013. Τόμος 11. Σ. 61). Όταν ο στίχος Συναξαρίων μεταφράστηκε στα σλαβονικά, αυτή η πληροφορία κατέληξε ως μέρος του στίχου Πρόλογος, και από εκεί συμπεριλήφθηκε στον Μεγαλομάρτυρα ( Ιωσήφ, Αρχιμανδρίτης. Περιεχόμενα του Μεγαλομάρτυρα. Στήλη 332 (2η σελίδα)). Από το στίχο Συναξάριον, η μνήμη και το δίστιχο του Μ. συμπεριλήφθηκαν επίσης στον «Συναξαριστή» του Αγίου Νικοδήμου του Αγιορείτου. Στο σύγχρονο ημερολόγιο της Ρωσικής Ορθόδοξης Εκκλησίας, η μνήμη του Μ. απουσιάζει. Στον «Νέο Συναξαριστή» του Ιερομονάχου Μακαρίου Σιμωνόπετρας, ο Μ. ταυτίζεται με τον μάγιστρο και στρατηγό του θέματος Αρμενίων, Μανουήλ († 838), ο οποίος ήταν θείος της αυτοκράτορα Θεοδώρας (τιμάται στις 11 Φεβρουαρίου). Αναφέρεται στο Χρονικό του Θεοφάνη του Συνεχιστή ( Θεοφάνης Συνεχιστής IV 1-2). Έχοντας γίνει ένας από τους φύλακες του νεαρού Μιχαήλ Γ΄, ο Μανουήλ αρρώστησε σοβαρά. Οι μοναχοί από τη Μονή Στούντιο και από τα μοναστήρια του Αρμενίων του υποσχέθηκαν ανάρρωση αν εγκατέλειπε την εικονομαχική αίρεση και έπειθε την αυτοκράτειρα να κάνει το ίδιο. Ο Μανουήλ έδωσε όρκο, ανάρρωσε και τήρησε τον λόγο του. Αργότερα ίδρυσε ένα μοναστήρι κοντά στο σπίτι του, το οποίο στις πηγές ονομάζεται μοναστήρι του Μανουήλ, στο οποίο απεβίωσε (Ibid. IV 18; VI 50).
Πηγή: SynCP. Col. 851-852; Νικόδημος. Συναξαριστής. 19984. Τ. 6. Σ. 122
