Ανάμνηση των εγκαινίων του Ναού της Υπεραγίας Θεοτόκου εν τοις Διακονίσσης, 28 Ιουλίου
Η Διακονίσση ήταν μια συνοικία της Κωνσταντινούπολης, εντός των τειχών της πόλης, δυτικά της Πύλης του Μπαγιαζήτ (Beyazit).
Τμήμα της κολυμβήθρας (piscina) από την Εκκλησία Β.
Η Αγία Ολυμπιάδα η Διακόνισσα είχε ιδρύσει ασκητήρια στην περιοχή, τα οποία καταστράφηκαν από πυρκαγιά το 465 και ξανά το 533 κατά τη διάρκεια της Στάσης του Νίκα. Αυτά τα ασκητήρια φιλοξενούσαν τις εκατό Διακόνισσες που υπηρετούσαν στη Μεγάλη Εκκλησία (Αγία Σοφία).
Ο Πατριάρχης Κυριάκος Β΄, γύρω στο έτος 598/599, ανήγειρε τον Ναό της Υπεραγίας Θεοτόκου στη Διακονίσση για την αδελφή του, η οποία ζούσε εκεί ως Διακόνισσα της Μεγάλης Εκκλησίας. Λόγω της σύνδεσης της περιοχής με τις Διακόνισσες, η συνοικία ονομάστηκε Διακονίσση.
Κατά τον 11ο αιώνα αναφέρεται ότι στην Εκκλησία της Θεοτόκου λειτουργούσε και σχολείο στοιχειώδους εκπαίδευσης.
Ο Ναός της Θεοτόκου ταυτίζεται πιθανώς με τα ερείπια της λεγόμενης Εκκλησίας Β των Ναών του Μπαγιαζήτ. Τα ερείπια αυτά βρίσκονται σήμερα κάτω από κτίρια του Πανεπιστημίου της Κωνσταντινούπολης.
