Το Θαύμα της Εικόνας της Παναγίας του Ευαγγελισμού στην Πόλη Ουστιούγκ, 8 Ιουλίου
Η ακριβής ημερομηνία εμφάνισης της εικόνας στη Μόσχα δεν είναι σαφής, καθώς οι πηγές δίνουν διάφορες χρονολογίες: 1547, 1554 ή 1561. Αρχικά, η εικόνα βρισκόταν στον Καθεδρικό του Ευαγγελισμού στο Κρεμλίνο της Μόσχας, και στο πρώτο τέταρτο του 17ου αιώνα μεταφέρθηκε στον Καθεδρικό της Κοιμήσεως, όπου τοποθετήθηκε στη δεξιά πλευρά του τέμπλου.
Η προέλευση της εικόνας ανάγεται σε έναν αγιογράφο του Νόβγκοροντ την εποχή που στην πόλη κυβερνούσε ο άγιος πρίγκιπας Βσεβόλοντ-Γαβριήλ (+1138). Η εικόνα τιμάται στις 8 Ιουλίου προς ανάμνηση ενός θαύματος που λέγεται πως συνέβη κατά την εποχή του Αγίου Προκοπίου του Ουστιούγκ, του διά Χριστόν σαλού (+1303), ο οποίος επίσης εορτάζεται στις 8 Ιουλίου.
Το έτος 1290, ο Άγιος Προκόπιος περνούσε όλο του τον καιρό γονατιστός με δακρύβρεχτες προσευχές στον πρόναο του τοπικού καθεδρικού ναού. Μια μέρα, προειδοποίησε τους συμπολίτες του ότι για τις βαριές τους αμαρτίες, θα ερχόταν η δίκαιη οργή του Θεού. Τους κάλεσε σε μετάνοια. Όμως οι κάτοικοι δεν τον πήραν στα σοβαρά· γέλασαν με τις προειδοποιήσεις του, όταν τους έλεγε πως ο Κύριος θα στείλει «χαλάζι φωτιάς» και θα καταστρέψει την πόλη.
Κάθε μέρα και νύχτα ο Άγιος Προκόπιος παρέμενε στο κατώφλι της εκκλησίας με αδιάκοπες προσευχές και λυγμούς. Μια εβδομάδα αργότερα ήρθε η φοβερή εκείνη ημέρα για την Ουστιούγκ: καταμεσήμερο, εμφανίστηκε ένα μαύρο σύννεφο, έπεσε σκοτάδι και ο τρόμος κυρίευσε τους κατοίκους. Αστραπές και βροντές έπεφταν από παντού και η γη άρχισε να σείεται. Μόνο τότε κατάλαβαν οι άνθρωποι πόσο βαθιά ήταν η αμαρτία τους και πόσο δίκαιη ήταν η οργή του Θεού. Μετανοημένοι, άρχισαν να προσεύχονται.
Όλοι έτρεξαν στους ναούς και προσεύχονταν με δάκρυα στον Κύριο για έλεος και να αποτρέψει τη συμφορά. Ο μακάριος Προκόπιος, μαζί με όλο τον λαό, έπεσαν γονατιστοί μπροστά στην εικόνα του Ευαγγελισμού της Παναγίας και προσευχήθηκαν θερμά για όλους όσους είχαν αμαρτήσει. Τότε, στον καθεδρικό ναό του Μεγάλου Ουστιούγκ, συνέβη δημόσια ένα θαυμαστό σημάδι από την ιερή εικόνα: άρχισε να αναβλύζει άφθονο και ευωδιαστό μύρο, το οποίο γέμισε όλα τα ιερά σκεύη της εκκλησίας.
Σύμφωνα με τον βίο του Αγίου, την ώρα που ο Προκόπιος προσευχόταν μπροστά στην εικόνα του Ευαγγελισμού, «σταμάτησε η ασφυκτική ζέστη, κόπασαν οι αστραπές και οι βροντές και τα σύννεφα διαλύθηκαν», χάρη στις πρεσβείες της Παναγίας. Αντί η θεία οργή να πέσει πάνω στην Ουστιούγκ, το σύννεφο έριξε τις πύρινες πέτρες του είκοσι μίλια μακριά, μέσα σε ένα δάσος, το οποίο κάηκε ολοσχερώς – αλλά δεν χάθηκε καμία ανθρώπινη ζωή.
Η γιορτή προς τιμήν αυτού του θαύματος καθιερώθηκε το 1738. Όταν η Μόσχα λεηλατήθηκε κατά τη διάρκεια του Πατριωτικού Πολέμου του 1812, η εικόνα έχασε το πολύτιμο επικάλυμμά της. Το 1818, οι κάτοικοι του Ουστιούγκ προσέφεραν 8.000 ρούβλια για να φτιαχτεί νέο. Μετά το κλείσιμο του Καθεδρικού της Κοιμήσεως στο Κρεμλίνο το 1918, η θαυματουργή εικόνα μεταφέρθηκε αρχικά στο Κρατικό Ιστορικό Μουσείο και το 1930 στη Πινακοθήκη Τρετιακόφ, όπου φυλάσσεται μέχρι σήμερα.
