Άγιος Ναζάριος ο Νεομάρτυς Μητροπολίτης Κουταΐσης-Γκαενάτι Γεωργίας, με τους συν αυτώ, 14 Αυγούστου
Ο Μητροπολίτης Ναζάριος Κουταΐσης-Γκαενάτι γεννήθηκε το 1872 στο χωριό Ντίδι Τζιχάισι, στην Ιμερέτια. Οι πρόγονοί του ανήκαν σε μακρά γενεαλογία κληρικών, και ο μελλοντικός ιεράρχης ανατράφηκε από μικρή ηλικία μέσα στην Εκκλησία.
Ο Ναζάριος, ο οποίος στον κόσμο ονομαζόταν Ιωσήφ, φοίτησε στη Θεολογική Σχολή του Κουταΐση. Το 1892 αποφοίτησε με άριστα από το Ιεροδιδασκαλείο της Τιφλίδας και άρχισε να διακονεί στην Εκκλησία, πρώτα ως διάκονος και κατόπιν (από 9 Φεβρουαρίου 1893) ως ιερέας. Το 1904, έπειτα από σειρά προσωπικών τραγωδιών (θάνατος της συζύγου του και κατόπιν των δύο θυγατέρων του), εκάρη μοναχός. Στις 4 Νοεμβρίου 1918 ενθρονίστηκε Μητροπολίτης Κουταΐσης.
Τα έτη 1922–1923 υπήρξαν περίοδος μεγάλων δυσκολιών για την Εκκλησία της Γεωργίας. Οι μπολσεβίκοι κατέστρεψαν χίλιες διακόσιες εκκλησίες, λεηλάτησαν τον εκκλησιαστικό θησαυρό, έκαψαν πολλά σπάνια χειρόγραφα και καταδίωξαν πνευματικούς ηγέτες, ιδιαίτερα όσους είχαν εθνικό φρόνημα.
Στις 10 Φεβρουαρίου 1921, μετά την εισβολή του Κόκκινου Στρατού στη Γεωργία, οι θησαυροί των Καθεδρικών Ναών Σιόνι και Σβετιτσχοβέλι μεταφέρθηκαν στο Κουταΐσι για φύλαξη. Με την ευλογία του Πατριάρχη Λεονίδα, τέσσερα κιβώτια με ιερά κειμήλια ετάφησαν κάτω από τον πρόναο της οικίας του Μητροπολίτη Ναζαρίου, στον περίβολο του Καθεδρικού Ναού Μπαγρατί.
Μετά την εδραίωση της μπολσεβικικής κατοχής, οι κατακτητές ανακάλυψαν το σημείο ταφής των θησαυρών και συνέλαβαν τον Μητροπολίτη. Τον κατηγόρησαν για υποκίνηση εναντίον της κυβέρνησης και για απόκρυψη εκκλησιαστικών κειμηλίων. Στη δίκη, όταν ρωτήθηκε για ποιον τα έκρυψε, απάντησε: «Για την Εκκλησία και τον γεωργιανό λαό!».
Το δικαστήριο τον καταδίκασε αρχικά σε εκτέλεση δια τυφεκισμού, αλλά η ποινή αργότερα αναιρέθηκε. Τελικά φυλακίστηκε και τα προσωπικά του υπάρχοντα δημεύθηκαν.
Τον Απρίλιο του 1924, ο Μητροπολίτης Ναζάριος αποφυλακίστηκε με αμνηστία, έπειτα από δύο χρόνια φυλάκισης, και επέστρεψε στην πολύπαθη επισκοπή του. Δεν του επετράπη να επιστρέψει στην κατοικία του, αλλά αναγκάστηκε να μείνει με τον αδελφό του, ενώ η παλαιά οικία του μετατράπηκε σε αποθήκη.
Στις 14 Αυγούστου 1924, αντιπροσωπεία από το χωριό Σιμονέτι τον κάλεσε να εγκαινιάσει τον τοπικό ναό. Στον προκαθορισμένο χρόνο, ο Μητροπολίτης, συνοδευόμενος από την ακολουθία του, μετέβη στο χωριό και τέλεσε τα εγκαίνια. Εκείνο το βράδυ, ομάδα Τσεκιστών (σοβιετικών πρακτόρων ασφαλείας) εισέβαλε στο σπίτι όπου διέμεναν, τους έδεσαν και τους ξυλοκόπησαν, και τους οδήγησαν βίαια στο τοπικό συμβούλιο. Χωρίς έρευνα, η «Τρόικα» (έκτακτο σοβιετικό δικαστήριο τριών μελών) καταδίκασε σε θάνατο τον Μητροπολίτη Ναζάριο και τέσσερις ακόμη κληρικούς: τον ιερέα Γερμανό Γιατζανίτζε, τον ιερέα Ιερόθεο Νικολάντζε, τον ιερέα Σίμωνα Μετσελίντζε και τον αρχιδιάκονο Βησσαρίωνα Κουχιανίτζε. Επίσης, καταδικάστηκε και ο λαϊκός Αχαλμοτσαμένι. Όλοι τους εκτελέστηκαν δια τυφεκισμού στο δάσος Σαπιτσχία.
Το 1994, με την ευλογία του Καθολικού-Πατριάρχη Ηλία Β΄, η Ιερά Σύνοδος της Εκκλησίας της Γεωργίας αποφάσισε ομοφώνως την αγιοκατάταξη του Μητροπολίτη Ναζαρίου και των συν αυτῷ μαρτυρησάντων κληρικών. Την ίδια στιγμή, ανακηρύχθηκαν άγιοι όλοι οι Ορθόδοξοι Χριστιανοί που, για την Πίστη και την ελευθερία της πατρίδας τους, έγιναν θύματα του ολοκληρωτικού καθεστώτος. Αυτοί τιμώνται ως οι «Νεομάρτυρες της Εκκλησίας της Γεωργίας».
