Σύναξη της Παναγίας της Αντιφωνήτριας, 1 Αυγούστου
Η Εικόνα της Παναγίας Αντιφωνήτριας βρίσκεται στο καθολικό της Μονής Κωνσταμονίτου στο Άγιο Όρος και έγινε γνωστή με τον ακόλουθο τρόπο.
Στις 1 Αυγούστου 1020, παραμονή της εορτής της μονής (Μεταφορά των Λειψάνων του Πρωτομάρτυρα Στέφανου από τα Ιεροσόλυμα στην Κωνσταντινούπολη), ο εκκλησιαρχης πατήρ Αγάθων καταπλακώθηκε από μεγάλη λύπη. Η μέρα της εορτής πλησίαζε και τα αποθέματα της μονής ήταν τόσο περιορισμένα που δεν υπήρχε αρκετό λάδι για να ανάψουν οι λαμπτήρες της εκκλησίας για τον πανηγυρικό εορτασμό.
Εκείνο το βράδυ, ο πατήρ Αγάθων προσευχήθηκε ενώπιον της εικόνας της Παναγίας Αντιφωνήτριας με θερμά δάκρυα. Την παρακάλεσε με τόση ένταση να βοηθήσει τη μονή, που εξάντλησε όλες τις δυνάμεις του. Καθισμένος μπροστά από την Εικόνα, αποκοιμήθηκε αμέσως. Στο όνειρό του άκουσε μια φωνή να προέρχεται από την αγία Εικόνα που του έλεγε να μην λυπάται, γιατί τα εκκλησιαστικά σκεύη είχαν γεμίσει λάδι και οι αποθήκες περιείχαν όλα όσα χρειάζονταν για τη συνέχιση της ζωής της μονής.
Όταν ξύπνησε, αναρωτήθηκε αν αυτό που του είπε το όνειρο ήταν αλήθεια. Σπεύδοντας στο σκεύος όπου φυλασσόταν το λάδι, χάρηκε αφάνταστα όταν το είδε γεμάτο ως την άκρη. Αμέσως ανέφερε το όραμά του στον Ηγούμενο Ηλάριο, προϊστάμενο της Μονής Κωνσταμονίτου, και σε όλους τους αδελφούς.
Όλοι έτρεξαν να ελέγξουν τις αποθήκες και ανακάλυψαν ότι όλα τα απαραίτητα είδη υπήρχαν σε αφθονία. Χαίρονταν επειδή, απρόσμενα, μπορούσαν να ανάψουν τους λαμπτήρες της εκκλησίας για την ακολουθία. Υπό την ηγεσία του Ηγουμένου Ηλαρίου, τέλεσαν την αγρύπνια και ύμνησαν την Βασίλισσα του Ουρανού για το θαύμα που είχε κάνει.
Μετά από αυτό το γεγονός, η θαυματουργή Εικόνα της Παναγίας Αντιφωνήτριας, μπροστά στην οποία προσευχήθηκε ο πατήρ Αγάθων, τοποθετήθηκε στο καθολικό της μονής, στον τοίχο στα δεξιά. Από την ημέρα εκείνη παραμένει αναμμένο μια «άγρυπνη» κανδήλα μπροστά στην Εικόνα.
Υπάρχουν δύο άλλες Εικόνες της Θεοτόκου στο Άγιον Όρος που λέγονται επίσης Αντιφωνήτριες – η Εικόνα Παραμυθία της Μονής Βατοπαιδίου (21 Ιανουαρίου) και η Ακάθιστη της Μονής Ζωγράφου (10 Οκτωβρίου).
Η λέξη Αντιφωνήτρια μπορεί να μεταφραστεί ως «Αυτή που Απαντά» ή «Η Απαντώσα».
