Άγιος Ιγκόρ Πρίγκιπας του Κιέβου και του Τσερνίγκοφ, 19 Σεπτεμβρίου

Ο Άγιος Πρίγκιπας Ιγκόρ του Τσερνίγκοφ: Τον 12ο αιώνα ήταν μια δύσκολη εποχή με συνεχείς εσωτερικές συγκρούσεις για την ηγεμονία του Κιέβου ανάμεσα σε δύο πριγκιπικές φατρίες: τους Ολέγκοβιτσι και τους Μστισλάβιτσι. Ήταν όλοι συγγενείς και δισέγγονα του Γιάροσλαβ του Σοφού.

Οι Μστισλάβιτσι πήραν το όνομά τους από τον πατέρα τους, Άγιο Μστισλάβο τον Μέγα (15 Απριλίου), γιο του Βλαντιμίρ Μονομάχου (γι’ αυτό είχαν και το όνομα «Μονομάσιτσι»). Οι Ολέγκοβιτσι πήραν το όνομα από τον Όλεγκ Σβιατοσλάβιτς († 1115), γνωστό ως Γκορίσλαβιτς λόγω της σκληρής του μοίρας. Ο Όλεγκ Γκορίσλαβιτς ήταν γιος του πρίγκιπα του Κιέβου Σβιατοσλάβου († 1076), που συμμετείχε στη μεταφορά των λειψάνων των Αγίων Βορίς και Γκλεμπ το 1072 (2 Μαΐου). Ο Σβιατοσλάβος είχε δύο από τις πιο σημαντικές θεολογικές συλλογές της εποχής: τον «Σβιατοσλάβ Ιζμπόρνικ [αποσπάσματα από τους Αγίους Πατέρες] του 1073» και τον «Ιζμπόρνικ του 1076».

Σε κάποια παλιά Μεσιατεσλάβια [Μηνιαία], ο πρίγκιπας Σβιατοσλάβος θεωρούνταν άγιος, αλλά ιδιαίτερα διάσημοι ήταν οι δύο εγγονοί του: ο Άγιος Νικόλαος Σβιατόσα (14 Οκτωβρίου) και ο ξάδερφός του, ο άγιος μάρτυρας πρίγκιπας Ιγκόρ Ολέγκοβιτς, γιος του Όλεγκ Γκορίσλαβιτς.

Ο Άγιος Νικόλαος Σβιατόσα και ο Άγιος Ιγκόρ Ολέγκοβιτς δείχνουν δύο διαφορετικούς δρόμους αγιότητας στην αρχαία Ρωσία. Ο Νικόλαος άφησε τον κόσμο και τα πριγκιπικά του καθήκοντα για να γίνει απλός μοναχός και πέθανε ειρηνικά, έπειτα από σχεδόν σαράντα χρόνια στο μοναστήρι. Ο Ιγκόρ, όμως, μπλεγμένος στους αγώνες για την ηγεμονία του Κιέβου, με τη θέληση του Θεού, έσβησε την αμαρτία των πριγκιπικών μαχών με το ίδιο του το μαρτύριο.

Το 1138 η Μεγάλη Ηγεμονία του Κιέβου ανατέθηκε στον μεγαλύτερο αδερφό του Ιγκόρ, Βσεβολοντ Ολέγκοβιτς (δισέγγονος του Αγίου Μιχαήλ του Τσερνίγκοφ). Παρά το ότι η εξουσία του κράτησε μόνο λίγα χρόνια και ήταν γεμάτη συνεχείς πολέμους, ο Βσεβολοντ θεώρησε το Κίεβο δική του κτήση που ήθελε να αφήσει στον αδερφό του Ιγκόρ. Για αυτό ανέφερε το παράδειγμα του πρίγκιπα Βλαντιμίρ Μονομάχου: «Ο Βλαντιμίρ όρισε τον γιο του Μστισλάβ να τον ακολουθήσει στο Κίεβο, και ο Μστισλάβ όρισε τον αδερφό του Γιαροπόλκ. Και εδώ δηλώνω ότι αν ο Θεός με πάρει, δίνω το Κίεβο στον αδερφό μου Ιγκόρ.»

Τα λόγια του Βσεβολοντ, που δεν ήταν αγαπητός στον λαό του Κιέβου, έγιναν αφορμή για να στραφεί η έχθρα εναντίον του Ιγκόρ και όλων των Ολέγκοβιτσι. Ο λαός του Κιέβου αποφάσισε: «Δεν θέλουμε να κληρονομήσει αυτός.» Η κακία και η υπεροψία του πρίγκιπα προκάλεσαν την κακία και την υπεροψία των Κιεβιτών. Ο Ιγκόρ, που μπήκε στην καρδιά των γεγονότων χωρίς τη θέλησή του, έγινε αθώο θύμα της αυξανόμενης μίσους.

Στις 1 Αυγούστου 1146, ο Βσεβολοντ πέθανε και ο Ιγκόρ έγινε πρίγκιπας του Κιέβου. Φίλησε τον σταυρό και υποσχέθηκε ότι θα κυβερνήσει δίκαια και θα υπερασπιστεί τον λαό. Αλλά οι ευγενείς του Κιέβου παραβίασαν τον όρκο τους και κάλεσαν τους Μστισλάβιτσι με στρατό. Κάτω από το Κίεβο διεξήχθη μάχη ανάμεσα στον στρατό του Ιγκόρ και αυτόν του Ιζιάσλαβ Μστισλάβιτς. Οι Κιεβίτες πέρασαν με τον Ιζιάσλαβ. Ο Ιγκόρ Ολέγκοβιτς κρυβόταν στις βαλτώδεις περιοχές γύρω από το Κίεβο για τέσσερις μέρες. Στις 13 Αυγούστου τον αιχμαλώτισαν και τον φυλάκισαν στο «μπλοκχάουζ». Η διακυβέρνησή του κράτησε μόνο δύο εβδομάδες.

Για να ελευθερωθεί από τη φυλακή, που ήταν ένα σκοτεινό ξύλινο σπίτι χωρίς πόρτες ή παράθυρα, χρειάστηκε να «τον κόψουν» από εκεί. Ο Ιγκόρ αρρώστησε σοβαρά, αλλά με τη βοήθεια του Θεού ανάρρωσε και έγινε μοναχός στο μοναστήρι του Θεοδώρου, όπου πέρασε τον καιρό του προσευχόμενος και κλαίγοντας.

Η πάλη για το Κίεβο συνεχίστηκε. Με υπερηφάνεια και τυφλή μίσος, καμία πλευρά δεν ήθελε να υποχωρήσει. Ο λαός του Κιέβου αποφάσισε να σκοτώσει τον πρίγκιπα-μοναχό για να εξαφανίσει τη γραμμή των Ολέγκοβιτσι.

Ο Μητροπολίτης και οι κληρικοί προσπάθησαν να τους συνετίσουν. Ο πρίγκιπας του Κιέβου Ιζιάσλαβ Μστισλάβιτς και ο αδερφός του Βλαντιμίρ προσπάθησαν να σταματήσουν τη σφαγή και να σώσουν τον άγιο, αλλά και οι ίδιοι κινδύνευαν από τον όχλο.

Ο όχλος μπήκε στην εκκλησία κατά τη διάρκεια της Θείας Λειτουργίας και άρπαξε τον Ιγκόρ, που προσευχόταν μπροστά στην εικόνα της Παναγίας, και τον έβγαλαν για να τον σκοτώσουν. Ο Βλαντιμίρ τον σκέπασε με το ιμάτιό του και φώναξε: «Αδέρφια, μην σκοτώσετε!» Τον οδήγησε στο παλάτι της μητέρας του, αλλά οι Κιεβίτες όρμησαν και τελικά τον έπνιξαν στις σκάλες. Το σώμα του χτυπήθηκε και το έσερναν μέχρι την εκκλησία της Δεσιάτινα, όπου το έβαλαν σε κάρο και το «κρέμασαν στην αγορά».

Έτσι ο άγιος μάρτυρας παρέδωσε την ψυχή του στον Κύριο και «έβγαλε το φθαρτό ρούχο του ανθρώπου και ντύθηκε με το άφθαρτο ρούχο του Χριστού». Το ίδιο βράδυ το σώμα μεταφέρθηκε στην εκκλησία του Αγίου Μιχαήλ και «ο Θεός έκανε μεγάλο θαύμα και τα κεριά γύρω του άναψαν μόνα τους». Το επόμενο πρωί θάφτηκε στο μοναστήρι του Αγίου Συμεών, στα περίχωρα του Κιέβου.

Το 1150, στις 5 Ιουνίου, ο πρίγκιπας Σβιατοσλάβ Ολέγκοβιτς του Τσερνίγκοφ μετέφερε τα λείψανα του Αγίου Ιγκόρ στον Τσερνίγκοφ και τα έβαλε στον Καθεδρικό Ναό του Σωτήρα. Η θαυματουργή εικόνα της Παναγίας, μπροστά στην οποία προσευχόταν πριν το μαρτύριό του, φυλάσσεται στην εκκλησία της Κοιμήσεως στο Κιέβο. Η εικόνα ήταν αρχαία ελληνική και έγραφε ότι ανήκε στον Άγιο Ιγκόρ.