Αναστάσιος Παλλατίδης (1788?-1848)

Γεννήθηκε πιθανότατα το 1788 στο Μελένικο και πέθανε το 1848, σε ηλικία 60 ετών. Τα πρώτα του γράμματα ο Παλλατίδης τα διδάχθηκε στο δημοτικό σχολείο του Μελενίκου, ενώ φοίτησε στις πρώτες τάξεις του Γυμνασίου Σερρών. ΄Οταν ήταν δεκαπέντε χρονών, πήγε στο θείο του στο Βουκουρέστι για να συνεχίσει τις σπουδές του. Το Βουκουρέστι εκείνη την εποχή ήταν μια πανεπιστημιούπολη με μεγάλη πνευματική και οικονομική άνθηση. Τις γυμνασιακές του σπουδές τις ολοκλήρωσε στην περίφημη Ακαδημία του Βουκουρεστίου. Ο δάσκαλος του Γένους Λάμπρος Φωτιάδης από τα Ιωάννινα, που ήταν δάσκαλος στη σχολή του Βουκουρεστίου, εκτιμώντας τη μεγάλη ευφυΐα του, συνέστησε στον παππού του να τον στείλει στη Βιέννη να συνεχίσει τις σπουδές του στο εκεί πανεπιστήμιο. Τόση ήταν η επίδοσή του στα γράμματα και την επιστήμη του, που έλαβε και διδακτορικό δίπλωμα.

Μετά την ορκωμοσία του ως γιατρού, προσλήφθηκε ως βοηθός του καθηγητή Γκράγκερ, που ήταν προσωπικός γιατρός της αυτοκρατορικής οικογένειας των Αψβούργων. Μετά το θάνατο του καθηγητή Γκράγκερ, τον διαδέχθηκε στη θέση του γιατρού των Ανακτόρων της Αυστροουγγαρίας. Η θέση αυτή ήταν μια μεγάλη διάκριση για τον Παλλατίδη και του έδωσε κύρος γιατί η Αυστροουγγαρία ήταν μεγάλη δύναμη της εποχής.

Ο Αναστάσιος Παλλατίδης ήταν μια πολυδιάστατη και ακτινοβολούσα προσωπικότητα και, ως τέτοιος, ήταν το σπουδαιότερο μέλος της παροικίας των Μελενίκιων της Βιέννης, αλλά και γενικά όλης της ελληνικής παροικίας. ΄Αντρας με μεγάλη πνευματική και ηθική υπόσταση, με πλούσια πατριωτικά αισθήματα και με υψηλά ιδανικά, βοηθούσε πάντα με κάθε τρόπο την ιδιαίτερη πατρίδα του, το Μελένικο, αν και έφυγε πολύ μικρός από αυτήν, καθώς και την ελληνική παροικία. Συγκεκριμένα, την περίοδο της Τουρκοκρατίας διοικητής της περιοχής των Σερρών και του Μελένικου ήταν ο Μουσταφά-μπέης. Αυτός διοικούσε τυραννικά και απολυταρχικά και ήθελε να ανεξαρτητοποιηθεί από την Οθωμανική Αυτοκρατορία. ΄Ετσι εκμεταλλευόταν τους κατοίκους και τους επέβαλλε δυσβάσταχτους φόρους. Ο Παλλατίδης, όταν πληροφορήθηκε την κατάσταση, έστειλε αμέσως γραπτή διαμαρτυρία στο Σουλτάνο ο οποίος, μη θέλοντας να κλονίσει τις σχέσεις του με την Αυστροουγγαρία, απέσυρε το Μουσταφά-μπέη και στη θέση του τοποθέτησε έναν επιεικέστερο.

Ο Παλλατίδης υπήρξε, εκτός των άλλων, ένας αξιόλογος συγγραφέας σχολικών εγχειριδίων, κυρίως για τη διδασκαλία της λατινικής γλώσσας (λατινική γραμματική, λατινοελληνικό λεξικό κ.ά.). Επίσης σώζεται το έργο του ‘’Περί της Αρχής και της Προόδου του εν Βιέννη Ελληνικού Συνοικισμού’’ καθώς και το διδακτορικό του δίπλωμα, το οποίο βρίσκεται στην Εθνική Βιβλιοθήκη.

Ο Παλλατίδης ήταν αυτός που έλυσε και το πρόβλημα της παιδείας στο Μελένικο. Με δική του πρωτοβουλία και επιχορήγηση ιδρύθηκε ένα τριώροφο κτίριο που ήταν δημοτικό, ημιγυμνάσιο και σχολαρχείο. Τη μεγάλη του αγάπη για το Μελένικο και την παιδεία την έδειξε ακόμη μια φορά, με την από 18 Ιανουαρίου 1848 διαθήκη του. Σύμφωνα με αυτή, ο Παλλατίδης αφήνει στη μητέρα του λίγες μόνο λίρες, στην αδελφή του ένα πολύτιμο δακτυλίδι, ενώ όλη την υπόλοιπη περιουσία του, που ήταν κατατεθειμένη στην Τράπεζα της Βιέννης, την κληροδοτεί στο Ελληνικό Σχολείο του Μελένικου, το οποίο παίρνει κάθε χρόνο τους τόκους της κατατεθειμένης περιουσίας.

Μετά τους Βαλκανικούς Πολέμους, οι κάτοικοι του Μελενίκου εκδιώχθηκαν από την πατρίδα τους και πήγαν στο Σιδηρόκαστρο. ‘Ομως το κληροδότημα εξακολούθησε να πηγαίνει στο σχολείο του Μελενίκου. Γι’αυτό το λόγο οι πρόσφυγες από το Μελένικο κατέφυγαν στο Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης, όπου και δικαιώθηκαν. ΄Ετσι οι Μελένικοι που έκαναν δεύτερη πατρίδα τους το Σιδηρόκαστρο, μεταβίβασαν τα κληροδοτήματα από το σχολείο του Μελενίκου στο Γυμνάσιο Σιδηροκάστρου.

Το 1931 το Γυμνάσιο του Σιδηροκάστρου κάηκε ολοσχερώς και οι Μελένικοι χρησιμοποίησαν τα χρήματα του κληροδοτήματος για την ανέγερση του «Παλλατιδείου Σχολείου Σιδηροκάστρου». Μετά τον τελευταίο παγκόσμιο πόλεμο, κατά τη διετία 1949-1951, τα χρήματα της κληρονομιάς μεταφέρθηκαν από την Τράπεζα της Βιέννης στην Τράπεζα της Ελλάδος. Έως το 1999 το Γυμνάσιο και το Γενικό Λύκειο Σιδηροκάστρου καθώς και το Τ.Ε.Λ. εξακολουθούσαν να παίρνουν σοβαρό ετήσιο πόρο από τη μεγάλη δωρεά. Από το 2000, με την ολοκλήρωση του θεσμού του Ενιαίου Λυκείου, το κληροδότημα παραμένει στο Γυμνάσιο και το Λύκειο Σιδηροκάστρου.

Επιπλέον οφείλουμε να αναφέρουμε πως ο Σύνδεσμος Ευελπίδων Μελενίκου, που ιδρύθηκε στο Μελένικο το 1906 και συνεχίζει το έργο του στο Σιδηρόκαστρο, δεν έπαυσε από το 1948 μέχρι σήμερα, αναγνωρίζοντας τη γενναιόδωρη προσφορά του συμπολίτη τους Αναστάσιου Παλλατίδη προς τα σχολεία του Μελένικου και του Σιδηροκάστρου, να τελεί μνημόσυνο κάθε δύο χρόνια, την ημέρα των Τριών Ιεραρχών, προς τιμή και μνήμη του μεγάλου ευεργέτη τους.

Grammatikē latinikē - Αναστάσιος Παλλατίδης ΕΔΩ online

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΤΟ ΥΠΟΜΝΗΜΑ ΕΔΩ 

Παλλατίδης Αναστάσιος, Υπόμνημα ιστορικόν περί αρχής και προόδου και της σημερινής ακμής του εν Βιέννη Ελληνικού συνοικισμού, εν Βιέννη 1845. Ο Αναστάσιος Παλλατίδης, μέλος του ιατρικού συλλόγου της Βιέννης, μελετά την ιστορική πορεία της ελληνικής κοινότητας της Βιέννης και τη συμβολή των Ελλήνων της Αυστρίας στην Παλιγγενεσία του ελληνικού έθνους. Ο φιλογενής συγγραφέας κάνει ιδιαίτερη αναφορά στους Έλληνες Διαφωτιστές που βρήκαν καταφύγιο και έδρασαν στη Βιέννη, όπως τον Κωνσταντίνο Κούμα, τον Νεόφυτο Δούκα, τον 'Ανθιμο Γαζή κ.ά., καθώς και στη σταδιοδρομία των Ελλήνων εμπόρων στην επικράτεια των Αψβούργων, και εξαίρει τη συνεισφορά τους στον Αγώνα του 1821. Τονίζει ότι το όνομα του Έλληνα εμπόρου (Griechischer Handelsmann) κατέλαβε θέση περιωπής στην εκτίμηση των Αυστριακών από την εποχή του Ιωσήφ Β´ και της Μαρίας Θηρεσίας και διακρίθηκε στις τραπεζικές επιχειρήσεις αλλά και στην προστασία των ελληνικών γραμμάτων, με κορυφαίο το παράδειγμα του Γεωργίου Σίνα.

Πηγές
http://elzoni.gr/
http://lyk-sidir.ser.sch.gr/istoria.html
http://meleniko.gr/
https://efimeridapallatideio.wordpress.com