Τι είναι ο αυτισμός

Πέντε W και ένα H - Τελευταίες αναρτήσεις

Ο αυτισμός δεν καθορίζει την αξία ή την ικανότητα ενός ατόμου. Οι άνθρωποι με αυτισμό έχουν διαφορετικές ικανότητες και δεξιότητες, και μπορούν να συμβάλλουν στην κοινωνία και να επιτύχουν στη ζωή τους όπως και οποιοσδήποτε άλλος άνθρωπος. Είναι σημαντικό να αντιμετωπίζουμε τους ανθρώπους με αυτισμό με σεβασμό και κατανόηση και να προωθούμε την αποδοχή και την ένταξή τους στην κοινωνία.

Ο αυτισμός γενικά

Ο αυτισμός είναι μια νευροψυχιατρική διαταραχή που επηρεάζει την κοινωνική αλληλεπίδραση, την επικοινωνία και τη συμπεριφορά του ατόμου. 

Παρόλο που δεν είναι ακόμα γνωστή η ακριβής αιτία του αυτισμού, πρόσφατες μελέτες μιλούν για πιθανή βλάβη σε ένα σημείο του εγκεφάλου. 

Οι πιο συνήθεις χαρακτηριστικοί του είναι η δυσκολία στην κοινωνική αλληλεπίδραση, η επαναλαμβανόμενη συμπεριφορά και η δυσκολία στην επικοινωνία. 

Η αντιμετώπιση του αυτισμού περιλαμβάνει πολλές διαφορετικές προσεγγίσεις, όπως η θεραπεία ομιλίας, η συμπεριφορική θεραπεία και η φαρμακευτική αγωγή. 

Επιπλέον, η εκπαίδευση και η υποστήριξη των ατόμων με αυτισμό και των οικογενειών τους είναι σημαντικές για τη βελτίωση της ποιότητας ζωής τους. 

Ποια είναι τα συμπτώματα του αυτισμού;

Τα συμπτώματα του αυτισμού μπορούν να αναγνωριστούν συνήθως μεταξύ ενός και δύο ετών σε αγόρια, αν και πολλά παιδιά δεν διαγιγνώσκονται έως ότου είναι μεγαλύτερα. 

Οι συμπτώματα του αυτισμού μπορεί να διαφέρουν ανάλογα με την ηλικία του ατόμου. Ορισμένα από τα κοινά συμπτώματα του αυτισμού περιλαμβάνουν:

Δυσκολία στην κοινωνική αλληλεπίδραση: Τα άτομα με αυτισμό έχουν δυσκολία να αναπτύξουν και να διατηρήσουν κοινωνικές σχέσεις. Μπορεί να έχουν προβλήματα στην επικοινωνία με άλλους, να δυσκολεύονται να κατανοήσουν τις κοινωνικές κανόνες και να εκφράσουν τα συναισθήματά τους.

Επαναλαμβανόμενη συμπεριφορά: Οι άνθρωποι με αυτισμό μπορεί να έχουν επαναλαμβανόμενες κινήσεις ή συμπεριφορές, όπως το κλωτσητό των ποδιών, τον περιορισμένο ενδιαφέρον για συγκεκριμένα αντικείμενα ή δραστηριότητες, και την ανάγκη για ρουτίνα και σταθερότητα.

Δυσκολία στην επικοινωνία: Οι άνθρωποι με αυτισμό μπορεί να έχουν δυσκολία στην επικοινωνία και τη γλωσσική ανάπτυξη. Μπορεί να υπάρχει καθυστέρηση στην απόκτηση της ομιλίας, δυσκολία στην κατανόηση των λέξεων και των συναισθημάτων των άλλων, και περιορισμένη χρήση της γλώσσας για επικοινωνία.

Αυτά είναι μερικά από τα κύρια συμπτώματα του αυτισμού, αλλά είναι σημαντικό να σημειωθεί ότι ο αυτισμός είναι μια φάσματος διαταραχή και οι εκδηλώσεις του μπορεί να διαφέρουν σημαντικά από άτομο σε άτομο. 

Η έγκαιρη διάγνωση και η πρόσβαση σε θεραπεία και υποστήριξη είναι σημαντικές για τη βελτίωση της ποιότητας ζωής των ατόμων με αυτισμό.

Πώς μπορεί να επηρεάσει ο αυτισμός την καθημερινότητα ενός ατόμου;

Ο αυτισμός μπορεί να επηρεάσει σημαντικά την καθημερινότητα ενός ατόμου. Ανάλογα με τη σοβαρότητα της διαταραχής, οι επιπτώσεις μπορεί να είναι διαφορετικές. Ορισμένες από τις επιπτώσεις του αυτισμού στην καθημερινότητα ενός ατόμου περιλαμβάνουν:

Δυσκολία στην κοινωνική αλληλεπίδραση: Τα άτομα με αυτισμό μπορεί να έχουν δυσκολία να αναπτύξουν και να διατηρήσουν κοινωνικές σχέσεις. Αυτό μπορεί να οδηγήσει σε απομόνωση και αίσθημα μοναξιάς.

Δυσκολία στην επικοινωνία: Οι άνθρωποι με αυτισμό μπορεί να έχουν δυσκολία στην επικοινωνία και τη γλωσσική ανάπτυξη. Αυτό μπορεί να καθιστά δύσκολη την κατανόηση των απαιτήσεων της καθημερινότητας, όπως η επικοινωνία με τους συνανθρώπους, η παρακολούθηση οδηγιών και η εκφραστικότητα.

Επαναλαμβανόμενη συμπεριφορά: Οι άνθρωποι με αυτισμό μπορεί να έχουν επαναλαμβανόμενες κινήσεις ή συμπεριφορές, όπως το κλωτσητό των ποδιών, τον περιορισμένο ενδιαφέρον για συγκεκριμένα αντικείμενα ή δραστηριότητες, και την ανάγκη για ρουτίνα και σταθερότητα. Αυτό μπορεί να καθιστά δύσκολη την προσαρμογή σε νέες καταστάσεις και την ανταπόκριση σε αλλαγές.

Περιορισμένα ενδιαφέροντα: Οι άνθρωποι με αυτισμό μπορεί να έχουν περιορισμένα ενδιαφέροντα και να δυσκολεύονται να αναπτύξουν νέα ενδιαφέροντα. Αυτό μπορεί να καθιστά δύσκολη την ενσωμάτωση σε κοινωνικές ομάδες και την ανταπόκριση σε νέες καταστάσεις.

Αυτά είναι μερικά από τα τρόπους με τους οποίους ο αυτισμός μπορεί να επηρεάσει την καθημερινότητα ενός ατόμου. Είναι σημαντικό να σημειωθεί ότι οι επιπτώσεις μπορεί να διαφέρουν σημαντικά από άτομο σε άτομο και ότι η έγκαιρη διάγνωση και η πρόσβαση σε θεραπεία και υποστήριξη μπορούν να βοηθήσουν στη βελτίωση της ποιότητας ζωής των ατόμων με αυτισμό.

Ποιες είναι οι δυσκολίες που αντιμετωπίζουν οι άνθρωποι με αυτισμό στην καθημερινότητά τους;

Οι άνθρωποι με αυτισμό αντιμετωπίζουν δυσκολίες στην καθημερινότητά τους, οι οποίες μπορεί να διαφέρουν ανάλογα με τη σοβαρότητα της διαταραχής. Ορισμένες από τις δυσκολίες που μπορεί να αντιμετωπίζουν περιλαμβάνουν:

Δυσκολία στην κοινωνική αλληλεπίδραση: Τα άτομα με αυτισμό μπορεί να έχουν δυσκολία να αναπτύξουν και να διατηρήσουν κοινωνικές σχέσεις. Αυτό μπορεί να οδηγήσει σε απομόνωση και αίσθημα μοναξιάς.

Δυσκολία στην επικοινωνία: Οι άνθρωποι με αυτισμό μπορεί να έχουν δυσκολία στην επικοινωνία και τη γλωσσική ανάπτυξη. Αυτό μπορεί να καθιστά δύσκολη την κατανόηση των απαιτήσεων της καθημερινότητας, όπως η επικοινωνία με τους συνανθρώπους, η παρακολούθηση οδηγιών και η εκφραστικότητα.

Επαναλαμβανόμενη συμπεριφορά: Οι άνθρωποι με αυτισμό μπορεί να έχουν επαναλαμβανόμενες κινήσεις ή συμπεριφορές, όπως το κλωτσητό των ποδιών, τον περιορισμένο ενδιαφέρον για συγκεκριμένα αντικείμενα ή δραστηριότητες, και την ανάγκη για ρουτίνα και σταθερότητα. Αυτό μπορεί να καθιστά δύσκολη την προσαρμογή σε νέες καταστάσεις και την ανταπόκριση σε αλλαγές.

Περιορισμένα ενδιαφέροντα: Οι άνθρωποι με αυτισμό μπορεί να έχουν περιορισμένα ενδιαφέροντα και να δυσκολεύονται να αναπτύξουν νέα ενδιαφέροντα. Αυτό μπορεί να καθιστά δύσκολη την ενσωμάτωση σε κοινωνικές ομάδες και την ανταπόκριση σε νέες καταστάσεις.

Αυτές είναι μερικές από τις δυσκολίες που μπορεί να αντιμετωπίζουν οι άνθρωποι με αυτισμό στην καθημερινότητά τους. Είναι σημαντικό να σημειωθεί ότι οι επιπτώσεις μπορεί να διαφέρουν σημαντικά από άτομο σε άτομο και ότι η έγκαιρη διάγνωση και η πρόσβαση σε θεραπεία και υποστήριξη μπορούν να βοηθήσουν στη βελτίωση της ποιότητας ζωής των ατόμων με αυτισμό.

Ποιες είναι οι πιο συνηθισμένες θεραπείες για τον αυτισμό;

Οι θεραπείες για τον αυτισμό μπορούν να διαφέρουν ανάλογα με τις ανάγκες του ατόμου και τη σοβαρότητα της διαταραχής. Ορισμένες από τις πιο συνηθισμένες θεραπείες για τον αυτισμό περιλαμβάνουν:

Θεραπεία Πειραματικής Συμπεριφοράς (ABA): Η ABA είναι μια εντατική και δομημένη θεραπεία που βασίζεται στην επιστήμη της συμπεριφοράς. Στόχος της είναι να βοηθήσει τα άτομα με αυτισμό να αναπτύξουν νέες δεξιότητες και να μάθουν να αλληλεπιδρούν με το περιβάλλον τους.

Λογοθεραπεία και αυτισμός

Η λογοθεραπεία βοηθά στην ανάπτυξη της επικοινωνίας του ατόμου, καθώς είναι η επιστήμη που είναι υπεύθυνη για τη μελέτη, την έρευνα και την εφαρμογή επιστημονικών γνώσεων γύρω από την ανθρώπινη επικοινωνία.

Όσον αφορά την Διαταραχή Αυτιστικού Φάσματος (Δ.Α.Φ.), μετά την επίσημη διάγνωση του ατόμου με αυτισμό από παιδο-αναπτυξιολόγο/ παιδο-ψυχολόγο, γίνεται μία λογοθεραπευτική αξιολόγηση στο άτομο, ώστε να εντοπιστούν τα ελλείμματα στην ομιλία, τον λόγο, την επικοινωνία, καθώς και στην κοινωνική αλληλεπίδραση. Αυτό επιτυγχάνεται με την παρατήρηση του παιδιού, με την εφαρμογή σταθμισμένων τεστ και με τις πληροφορίες που λαμβάνει ο λογοθεραπευτής από τους γονείς/ φροντιστές έπειτα από συνέντευξη. Η κάθε λογοθεραπευτική συνεδρία έχει διάρκεια 45 λεπτών και η συχνότητα των συνεδριών κυμαίνεται από 1 έως 3 φορές την εβδομάδα. Το πιο σημαντικό κομμάτι για την επικοινωνία του παιδιού είναι να ενταχθεί σε πρόγραμμα πρώιμης παρέμβασης, έτσι ώστε να ενισχυθούν οι ικανότητες για επικοινωνία - ομιλία από νωρίς.

Για την οριστική διάγνωση θα ήταν καλό να συνεργαστούν γιατροί διαφόρων ειδικοτήτων, ώστε να μπορέσουν να βγάλουν ένα ασφαλές συμπέρασμα, αλλά και να βοηθήσουν στη συνέχεια, σε ενδεχόμενες θεραπευτικές παρεμβάσεις, παρακολούθηση και αποκατάσταση όταν αυτά είναι χρήσιμα.

Η λογοθεραπεία επικεντρώνεται στα εξής:

Επικοινωνία, η οποία αποτελείται από έναν πομπό, έναν δέκτη και έναν κοινό κώδικα, είναι η διαδικασία της ανταλλαγής πληροφοριών μεταξύ δύο ή περισσότερων μελών για τα οποία η πληροφορία έχει νόημα οπότε αποκτά νόημα και η ανταλλαγή της ως μια πράξη. Η επικοινωνία του ατόμου με τους υπόλοιπους ανθρώπους γίνεται, είτε λεκτικά, είτε μη λεκτικά. Αυτό επιτυγχάνεται είτε εμπλουτίζοντας το λεξιλόγιο, την έκφραση του και διορθώνοντας την άρθρωση, εφόσον υπάρχει ομιλία, είτε δίνοντας στο άτομο την επιλογή να χρησιμοποιήσει νεύματα, όπως είναι η μέθοδος ΜΑΚΑΤΟΝ ή οπτικοποιημένες κάρτες, όπως είναι το PECS, ώστε να μπορέσει να επικοινωνήσει κάποια ανάγκη του ή να εκφράσει κάποια επιθυμία του, χωρίς ομιλία. Βέβαια, αξίζει να αναφερθεί, πως ορισμένα άτομα με την βοήθεια των νευμάτων και των οπτικοποιημένων εικόνων ανέπτυξαν ομιλία ή λεκτική επικοινωνία χρησιμοποιώντας απλές λέξεις ή μικρές φράσεις.

Ομιλία, η οποία είναι όταν όλα τα παραπάνω που αναφέραμε στην επικοινωνία, παίρνουν μια είδους μορφή με την ομιλία.

Κοινωνική αλληλεπίδραση, η οποία είναι η αλληλεπίδραση του ατόμου με τρίτα πρόσωπα, όπως το παιχνίδι, η συζήτηση ακόμη και η προσέγγιση άλλων ατόμων. Μέσω της Εντατικής Αλληλεπίδρασης (Intensive Interaction) ο θεραπευτής έχει στόχο το παιδί να του δώσει σημασία, να τον εντοπίσει και να αλληλεπιδράσει με οποιονδήποτε τρόπο. Πολλές φορές ένας λογοθεραπευτής καθοδηγεί το άτομο με αυτισμό στην αλληλεπίδραση και τον βοηθά να κατανοήσει ορισμένες καταστάσεις μέσω της μεθόδου Κοινωνικών Ιστοριών (Social Stories), με αποτέλεσμα τη βελτίωση κοινωνικής αλληλεπίδρασης, όπως η έναρξη και η τήρηση θέματος σε μια συζήτηση ή γνωριμία με ένα άτομο ή η τήρηση κανόνων και η εμπλοκή σε παιχνίδια με τρίτα άτομα.

Πραγματολογία, η οποία περιλαμβάνει συνολικά τις γλωσσικές πράξεις, τα υπονοήματα στις συνομιλίες, τους κανόνες ευγένειας, τις μεταφορές που υπάρχουν στη γλώσσα και άλλες προσεγγίσεις γλωσσικής συμπεριφοράς. Η πραγματολογία μελετά πώς η μετάδοση του νοήματος δεν εξαρτάται μόνο από τις δομικές και γλωσσικές γνώσεις αλλά και από άλλους παράγοντες.

Το σημαντικό είναι πως όλα αυτά επιτυγχάνονται με σεβασμό προς το άτομο αυτό και με την πολύτιμη συνεργασία του θεραπευτή με τις υπόλοιπες ειδικότητες (εργοθεραπευτές, παιδοψυχίατροι, ψυχολόγοι, ειδικοί παιδαγωγοί κ.α.) και τους γονείς/ φροντιστές των ατόμων, έτσι ώστε να αυτοματοποιηθούν όλες οι λειτουργίες του ατόμου και να φτάσει στον μακροπρόθεσμο στόχο της αυτονομίας.

Εργοθεραπεία και αυτισμός

Η παιδιατρική εργοθεραπεία ανήκει στις επιστήμες υγείας που ειδικεύονται στη βελτίωση της αυτονομίας και της λειτουργικότητας των παιδιών κάθε ηλικίας. Η αξιολόγηση της εργοθεραπείας γίνεται με διάφορα μέσα (συνέντευξη με τους γονείς, παρατήρηση, ερωτηματολόγιο και άλλα σταθμισμένα εργαλεία). Στη συνέχεια δομείται το θεραπευτικό πλάνο της θεραπείας, το οποίο είναι εξατομικευμένο για κάθε παιδί ανάλογα με την ηλικία του, τις πρωταρχικές του ανάγκες, τους επιθυμητούς στόχους και τις προτεραιότητες της οικογένειας για την ποιοτικότερη συμμετοχή στο οικογενειακό και κοινωνικό του περιβάλλον.

Το πρόγραμμα της εργοθεραπείας για ένα παιδί που βρίσκεται στο φάσμα του αυτισμού έχει συνήθως συχνότητα 2 με 3 φορές την εβδομάδα και διάρκεια θεραπείας τα 45 λεπτά. Η κάθε θεραπευτική συνεδρία στοχεύει στο να αυξήσει τη συμμετοχή του παιδιού σε δραστηριότητες.

Οι δραστηριότητες αυτές πρέπει να έχουν νόημα και να συνδέονται με τις καθημερινές του ανάγκες, να αντλούν προσωπική ικανοποίηση, να ενεργοποιούν το κίνητρο του παιδιού και να ενισχύουν την ευημερία του και της οικογένειας.

Πιο συγκεκριμένα, η παρέμβαση της εργοθεραπείας σε παιδιά με αυτισμό επικεντρώνεται στην αντιμετώπιση δυσκολιών που παρουσιάζουν σε ό, τι αφορά:

Την αισθητηριακή τους επεξεργασία: στο πώς το παιδί αντιλαμβάνεται και βιώνει τα ερεθίσματα από το περιβάλλον αλλά και στο πώς αντιδρά σε αυτά (με φόβο και αποφυγή, συνεχή αναζήτηση ερεθισμάτων, σύγχυση). Τα ερεθίσματα αυτά μπορεί να σχετίζονται με κίνηση στο χώρο, με αγγίγματα και υφές- υλικά, με οσμές, γεύσεις, ακουστικά ερεθίσματα κ.ά.

Στην οργάνωσή του στο χώρο και στο χρόνο: την ικανότητά του να αντιλαμβάνεται τον εαυτό του σε σχέση με το περιβάλλον που βρίσκεται, τα αντικείμενα και τους ανθρώπους γύρω του και να δρα μέσα σε αυτό.

Τη δυνατότητά του να συγκεντρώνεται σε ένα έργο και να διεκπεραιώνει μια δραστηριότητα με επιτυχία από την έναρξή της μέχρι την ολοκλήρωσή της.

Πράξη: την ικανότητά του να έχει μια καινούργια ιδέα, να οργανώσει τα στάδια για την εφαρμογή της και στο τέλος να την εκτελέσει με επιτυχία

Κινητικές δεξιότητες: την δυνατότητα να εκτελεί κινητικά έργα κάθε είδους με κατάλληλο συντονισμό (ομαλότητα, ρυθμό)

Όλα τα παραπάνω είναι απαραίτητα συστατικά για τη συμμετοχή σε πληθώρα δραστηριοτήτων καθημερινής ζωής. Όταν υπάρχουν δυσκολίες σε ένα ή και σε περισσότερα στοιχεία από τα παραπάνω, συναντάμε συμπεριφορές που επηρεάζουν ποσοτικά και ποιοτικά τη συμμετοχή του ατόμου στους παρακάτω τομείς λειτουργικής ενασχόλησης:

Θεραπεία Ομιλίας και Γλώσσας: Η θεραπεία ομιλίας και γλώσσας βοηθά τα άτομα με αυτισμό να βελτιώσουν τις γλωσσικές τους δεξιότητες και να αναπτύξουν καλύτερη επικοινωνία.

Θεραπεία Κινησιοθεραπείας: Η κινησιοθεραπεία βοηθά τα άτομα με αυτισμό να βελτιώσουν τις κινητικές τους δεξιότητες και τη συντονισμένη κίνηση του σώματός τους.

Φαρμακευτική Θεραπεία: Η φαρμακευτική θεραπεία μπορεί να βοηθήσει στη διαχείριση ορισμένων συμπτωμάτων του αυτισμού, όπως η υπερκινητικότητα ή η υποακινητικότητα.

Είναι σημαντικό να σημειωθεί ότι η θεραπεία για τον αυτισμό πρέπει να είναι εξατομικευμένη και να προσαρμόζεται στις ανάγκες του κάθε ατόμου. Επιπλέον, η έγκαιρη διάγνωση και η πρόσβαση σε θεραπεία και υποστήριξη μπορούν να βοηθήσουν στη βελτίωση της ποιότητας ζωής των ατόμων με αυτισμό.

"We're Not Broken: Changing the Autism Conversation"

Ο Έρικ Γκαρσία είναι ένας πολιτικός δημοσιογράφος που έχει αυτισμό και έγραψε ένα βιβλίο με τίτλο "We're Not Broken: Changing the Autism Conversation". 

Στο βιβλίο του, ο Γκαρσία έχει ως στόχο να αποδοκιμάσει διάφορα μύθους για τον αυτισμό, όπως η ιδέα ότι επηρεάζει μόνο λευκούς άνδρες, ότι υπάρχει σύνδεση μεταξύ αυτισμού και βίαιης συμπεριφοράς και ότι οι άνθρωποι με αυτισμό είναι ικανοί μόνο για εργασίες στην τεχνολογία. 

Αναφέρει ότι η προσέγγισή του είναι πάντα δημοσιογραφική και ενώ αναγνωρίζει ότι η ιστορία του είναι συναρπαστική, πιστεύει ότι δεν είναι ολόκληρη η ιστορία. 

Το βιβλίο του Γκαρσία γράφτηκε εν μέρει λόγω απογοήτευσης από την αντιμετώπιση του αυτισμού από τα μέσα ενημέρωσης και τις πολιτικές που έχουν διαμορφωθεί από τις παρανοήσεις της κοινωνίας. 

Υποστηρίζει ότι αν οι άνθρωποι πραγματικά νοιάζονται για τους αυτιστικούς, θα πρέπει να ακούσουν τι χρειάζονται. 

Το βιβλίο του Γκαρσία περιγράφεται ως ένα μήνυμα από αυτιστικά άτομα προς τους γονείς, τους φίλους, τους δασκάλους, τους συναδέλφους και τους γιατρούς τους, δείχνοντας πώς είναι η ζωή στο φάσμα.