Αντώνιος Σαχτούρης (1866 - 1954)
Ο Αντώνιος Σαχτούρης γεννήθηκε στην Ύδρα στις 10 Οκτωβρίου 1866. Ο πατέρας του, Ανδρέας, ήταν ανεψιός του ναυάρχου Σαχτούρη του 1821. Ήταν απόγονος των οικογενειών Σακτουρέων και Κριεζή της Επανάστασης του 1821. Διέπρεψε στο διπλωματικό σώμα ως πρόξενος και πρέσβης σε διάφορες πόλεις, εντός και εκτός Ελλάδας.
Αποφοίτησε από το Γυμνάσιο Πειραιά και τη Νομική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών το 1889. Μετεκπαιδεύτηκε στη Γενεύη της Ελβετίας για τρία χρόνια. Ήξερε Αγγλικά και Γαλλικά και ήταν πολύ μορφωμένος, με δύο πανεπιστημιακά διπλώματα, γλωσσομαθής και επιδέξιος διπλωμάτης για κάθε θέμα. Ξεχώριζε για τη σύνεση, τη διπλωματική του ικανότητα και τον μεγάλο πατριωτικό ενθουσιασμό του. Αποτελούσε μεγάλη διπλωματική προσωπικότητα για τους Έλληνες και πρόσφερε πολλά στον Μακεδονικό Αγώνα. Υπηρέτησε σε πολλά προξενεία σημαντικής διπλωματικής αξίας. Πριν την άφιξή του στις Σέρρες, υπηρέτησε ως πρόξενος στα προξενεία της Μανσούρα της Αιγύπτου και των Σκοπίων, όπου απέκτησε εμπειρία στο μακεδονικό ζήτημα.
Μετατέθηκε στις Σέρρες τον Νοέμβριο του 1906 και έμεινε μέχρι τον Αύγουστο του 1909. Συνέχισε στο Γενικό Προξενείο της Αλεξάνδρειας της Αιγύπτου. Υπέγραφε με το ψευδώνυμο «Πελασγός».
Ήταν εξαιρετικός διπλωμάτης, με έντονη φιλοπατρία, ευστροφία και σπάνια διοικητικά προσόντα. Αντιμετώπιζε κάθε αντιπρόσωπο των ευρωπαϊκών κρατών με ετοιμόλογες απαντήσεις στη γλώσσα τους. Με διπλωματία και δώρα κατάφερνε να πείθει Τούρκους αξιωματούχους να υποστηρίξουν τους Έλληνες. Έπεισε τον νομάρχη των Σερρών και τον Αλβανό διοικητή των καταδιωκτικών αποσπασμάτων, Χαμντί Αγά, να είναι ευνοϊκοί προς τους Έλληνες. Ο στρατιωτικός Τούρκος Ελμάζης πολέμησε με τον καπετάνιο Δούκα κατά των Βουλγάρων και το 1912 βαπτίστηκε με το όνομα Χρήστος μαζί με τη γυναίκα του.
Με τον αρχηγό του τουρκικού στρατού των τριών βιλαετίων, Ιμπραήμ Πασά, συνομιλούσε άπταιστα τουρκικά και τον έβαζε στη θέση του με τις ετοιμόλογες απαντήσεις του. Όταν επισκέφθηκε το γραφείο του Ιμπραήμ, αντί να τον καλωσορίσει, του έδειξε τα ρούχα ενός Έλληνα αντάρτη που είχε σκοτώσει ο τουρκικός στρατός. Αγανάκτησε και του είπε: «Κύριε στρατάρχα, είμαι στο γραφείο σας ως φιλοξενούμενος και σύμφωνα με τις φιλόξενες τουρκικές αρχές δεν θα έπρεπε να μού αναφέρετε για σκοτωμούς Ελλήνων από τους Τούρκους. Οι Έλληνες κάνουν αυτό που θα έπρεπε να κάνετε εσείς, δηλαδή να προστατεύετε τον ελληνικό πληθυσμό από τα εγκλήματα των Βουλγάρων. Αν δεν διοργάνωναν οι Έλληνες τον Μακεδονικό Αγώνα, στη θέση σας θα ήταν κάποιος Βούλγαρος και όχι εσείς. Εφόσον δεν μάς προστατεύετε από τους Βουλγάρους, αμυνόμαστε μόνοι μας. Σάς αναπληρώνουμε στο καθήκον σας».
Όταν οι τουρκικές αρχές συνέλαβαν Έλληνες στις Σέρρες που ύψωσαν την ελληνική σημαία στα σπίτια τους στις 25 Μαρτίου, ο Σαχτούρης διαμαρτυρήθηκε έντονα στον Ιμπραήμ Πασά και του είπε: «Στρατάρχα, όλος ο κόσμος ζει κάτω από τα χρώματα της ελληνικής σημαίας». Για να τονίσει το σημείο του, του έδειξε τον γαλάζιο ουρανό με τα άσπρα σύννεφα από το παράθυρο.
Η δράση του στις Σέρρες είχε μεγάλη σημασία για τον Μακεδονικό Αγώνα. Συνεργάστηκε στενά με τα μέλη του Συλλόγου "Ορφέα" και ενίσχυσε τα αντάρτικα σώματα με ντόπιους άνδρες, παρέχοντας ηθική και υλική υποστήριξη. Αναδιοργάνωσε τα ελληνικά αντάρτικα σώματα και αντιμετώπισε την καταπίεση των Βουλγάρων και του Τούρκου διοικητή Ιμπραήμ Πασά.
Αντικατέστησε τους δυσμενείς Έλληνες αξιωματικούς στο προξενείο με τον νεαρό υπολοχαγό Δημοσθένη Φλωριά και τον βοηθό Καψαμπέλη. Με τη συνεργασία των μελών του συλλόγου "Ορφέα", ενίσχυσε το πνεύμα της αντίστασης κατά των Βουλγάρων. Κατά τη διάρκεια της υπηρεσίας του στις Σέρρες, δεν κοιμόταν κανονικά καμία βραδιά, καθώς οι οπλαρχηγοί και οι αγγελιαφόροι έρχονταν κάθε βράδυ στο προξενείο για πληροφορίες και οδηγίες για τον αγώνα.
Προσπαθούσε να συμμορφωθεί με τις διαταγές του Υπουργείου Εξωτερικών της Ελλάδας, αλλά ήταν δύσκολο να πείσει τον ελληνικό πληθυσμό της Ανατολικής Μακεδονίας να σταματήσει τις αντεκδικήσεις κατά των Βουλγάρων. Ο αγώνας είχε εξελιχθεί σε αγώνα ζωής και θανάτου. Δεν δέχονταν να περιορίσει το δικαίωμα της νόμιμης άμυνας και το ένστικτο της αυτοσυντήρησης των Ελλήνων Μακεδόνων.
Ο Σαχτούρης ενδιαφερόταν για όλα τα θέματα της ζωής των Ελλήνων κατοίκων και ως αντιπρόσωπος της ελληνικής κυβέρνησης φρόντιζε για την επίλυση αυτών. Οι Τούρκοι συνέλαβαν περισσότερους από 150 Έλληνες κατοίκους και τους υπέβαλαν σε βασανιστήρια. Ο Σαχτούρης πήγε στη Θεσσαλονίκη και διαμαρτυρήθηκε στον Χιμλή Πασά για τις αγριότητες των Τούρκων κατά των Ελλήνων, ο οποίος του απάντησε ειρωνικά: «Κύριε Σαχτούρη, τα μεγάλα ζητήματα απαιτούν μεγάλες θυσίες. Πώς θέλετε να πάρετε τη Μακεδονία χωρίς θυσίες;».
Κατά την επίσκεψη των Γούναρη και Πρωτοπαπαδάκη στο προξενείο Σερρών, πήγαν με τον Σαχτούρη στον σιδηροδρομικό σταθμό να δουν τους κρατούμενους που θα μεταφέρονταν στη Θεσσαλονίκη. Οι κρατούμενοι, αλυσοδεμένοι, σηκώθηκαν με σεβασμό και σήκωσαν τα χέρια με τις αλυσίδες για να τους χαιρετήσουν.
Ο Σαχτούρης ενεργούσε λογικά, με σύνεση και γρήγορα, όπως απαιτούσε κάθε περίπτωση. Παρίστατο πάντοτε πρόθυμα στα δεινά των Ελλήνων Μακεδόνων και έτρεχε σε κάθε δύσκολη στιγμή στα χωριά για να συμπαρασταθεί στις οικογένειες που είχαν υποστεί απώλειες από τους Βουλγάρους. Όταν οι Βούλγαροι πυρπόλησαν το χωριό Αγριανή, πήγε τα ξημερώματα εκεί, βρήκε ένδεκα νεκρούς και οκτώ τραυματίες .
Ο Αντώνιος Σαχτούρης γεννήθηκε στην Ύδρα στις 10 Οκτωβρίου 1866. Ήταν γιος του Ανδρέα Σαχτούρη και ανιψιός του γνωστού ναυάρχου Σαχτούρη του 1821, με ρίζες από τις οικογένειες Σακτουρέων και Κριεζή, που διακρίθηκαν στην Ελληνική Επανάσταση. Ο Σαχτούρης ακολούθησε μια επιτυχημένη καριέρα στο διπλωματικό σώμα, υπηρετώντας ως πρόξενος και πρέσβης σε διάφορες πόλεις, τόσο εντός όσο και εκτός Ελλάδας.
Αποφοίτησε από το Γυμνάσιο Πειραιά και τη Νομική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών το 1889, ενώ συνέχισε τις σπουδές του στη Γενεύη για τρία χρόνια. Μιλούσε άπταιστα Αγγλικά και Γαλλικά, και ήταν πολύ καλά μορφωμένος, με δύο πανεπιστημιακά διπλώματα. Ως διπλωμάτης, ξεχώριζε για τη σύνεση, τη διπλωματική του ικανότητα και τον πατριωτισμό του. Ήταν μια σημαντική προσωπικότητα για τον Μακεδονικό Αγώνα και υπηρέτησε σε διάφορα προξενεία με μεγάλη διπλωματική αξία.
Πριν μετατεθεί στις Σέρρες, υπηρέτησε ως πρόξενος στη Μανσούρα της Αιγύπτου και στα Σκόπια, όπου απέκτησε σημαντική εμπειρία στο μακεδονικό ζήτημα. Μετατέθηκε στις Σέρρες τον Νοέμβριο του 1906 και παρέμεινε εκεί μέχρι τον Αύγουστο του 1909. Στη συνέχεια, υπηρέτησε στο Γενικό Προξενείο της Αλεξάνδρειας στην Αίγυπτο. Χρησιμοποιούσε το ψευδώνυμο «Πελασγός».
Ο Σαχτούρης ήταν γνωστός για τις διπλωματικές του ικανότητες, την πατριωτική του αφοσίωση, την ευστροφία του και τις εξαιρετικές διοικητικές του ικανότητες. Αντιμετώπιζε κάθε ξένο αντιπρόσωπο με γρήγορες και ετοιμόλογες απαντήσεις στη γλώσσα τους, ενώ με τη διπλωματία και τα δώρα κατάφερνε να πείθει τους Τούρκους αξιωματούχους να υποστηρίξουν τους Έλληνες.
Μία από τις σημαντικότερες επιτυχίες του ήταν η συνεργασία του με τον νομάρχη των Σερρών και τον Αλβανό διοικητή των καταδιωκτικών αποσπασμάτων, Χαμντί Αγά, που κατάφερε να τους κάνει να υποστηρίξουν την ελληνική κοινότητα. Επίσης, έπεισε τον αρχηγό του τουρκικού στρατού των τριών βιλαετίων, Ιμπραήμ Πασά, να αλλάξει στάση προς τους Έλληνες, χρησιμοποιώντας τις εξαιρετικές του διπλωματικές δεξιότητες.
Στις Σέρρες, ο Σαχτούρης ανέπτυξε στενή συνεργασία με τον τοπικό Σύλλογο "Ορφέα" και ενίσχυσε τα αντάρτικα σώματα με ντόπιους άνδρες, παρέχοντας ηθική και υλική υποστήριξη. Αναδιοργάνωσε τα ελληνικά αντάρτικα σώματα και αντιστάθηκε σθεναρά στις καταπιέσεις των Βουλγάρων και του Τούρκου διοικητή Ιμπραήμ Πασά.
Κατά τη διάρκεια της υπηρεσίας του στις Σέρρες, αντικατέστησε τους δυσμενείς Έλληνες αξιωματικούς στο προξενείο με νέους, ικανούς άνδρες όπως ο υπολοχαγός Δημοσθένης Φλωριάς και ο βοηθός Καψαμπέλης. Ενίσχυσε το πνεύμα αντίστασης κατά των Βουλγάρων και προσέφερε ανεκτίμητη υποστήριξη στις τοπικές ελληνικές κοινότητες, τόσο υλικά όσο και ηθικά.
Ο Σαχτούρης ήταν πάντα πρόθυμος να βοηθήσει και να στηρίξει τους Έλληνες της Ανατολικής Μακεδονίας σε κάθε δύσκολη στιγμή. Όταν οι Βούλγαροι πυρπόλησαν το χωριό Αγριανή, ο Σαχτούρης πήγε αμέσως εκεί, βρήκε ένδεκα νεκρούς και οκτώ τραυματίες και ζήτησε από τις τουρκικές αρχές να λάβουν μέτρα.
.jpeg)
