Συμπλοκή του Τάγματος Γαργαλίδου με τον Βουλγάρικο Στρατό, 22 Ιουνίου 1913
Τάγμα του 20ού Πεζικού Συντάγματος, γνωστό ως τάγμα Γαργαλίδου, διέσχισε τη γέφυρα της Κομάργιανης για να φτάσει στην πόλη των Σερρών. Κατά τη διάρκεια της πορείας τους, ενεπλάκησαν με ένα βουλγάρικο τμήμα το οποίο έτρεψαν σε φυγή. Αμέσως μετά, η 7η Μεραρχία έλαβε διαταγή να αποσύρει όλα τα τμήματα από την απέναντι πλευρά του Στρυμόνα προς τις Σέρρες και να καταστρέψει τις γέφυρες.
Το ελληνικό Τάγμα υπό την Διοίκηση του Ταγματάρχη Παναγιώτης Γαργαλίδη πολέμησε πρώτο κατά των Βουλγάρων στον τομέα της Νιγρίτας, από τις 20 μέχρι τις 25 Φεβρουαρίου 1913, αντιμετωπίζοντας τριπλάσιες Βουλγαρικές δυνάμεις με επιτυχία, παρακούοντας τις διαταγές του Γενικού Επιτελείου Στρατού για σύμπτυξη. Τότε ζητήθηκε από αξιωματικούς του Γενικού επιτελείου να τιμωρηθεί για την πρωτοβουλία του, αλλά ο αρχιστράτηγος -και Βασιλιάς τότε- Κωνσταντίνος Α' ανέστειλε τη διαδικασία εκφράζοντας την ευαρέσκεια του, συγχαίροντας το Γαργαλίδη για την ανδραγαθία που επέδειξε το Τάγμα του, ενώ τον παρασημοφόρησε με το ανώτατο μετάλλιο Στρατιωτικής Αξίας.
Ως διοικητής τάγματος έλαβε μέρος στην εξόρμηση του Ελληνικού στρατού κατά των Βουλγάρων και συμμετείχε στις μάχες της Μοσθένης, του Κιλκίς, του Λαχανά, της Κρέσνας και της Τζουμαγιάς στην οποία τραυματίστηκε σοβαρά.
Σσυντάκτης της εφ. «ΦΩΣ» απευθύνθηκε στον τότε πολιτευτή του Λαϊκού κόμματος Πέτρο Ιακώβου για να γράψει για τα γεγονότα της απελευθέρωσης των Σερρών, αφού (όπως δηλώνει ο ίδιος) υπηρετούσε στο επιτελείο της 7ης μεραρχίας που απελευθέρωσε τα Σέρρας.
Γράφει ο Πέτρος Ιακώβου:
«Περί τας μεσημβρινάς ώρας της 22ας Ιουνίου 1913 εν τάγμα του 20ου πεζικού συντάγματος, το τάγμα Γαργαλίδου, περαιωθέν διά της γέφυρας Κομάριανης [Κουμαριάς] εις την αντίπεραν όχθην του Στρυμόνος με κατεύθυνσιν προς τας Σέρρας, ενεπλάκη προς τμήμα εχθρικόν και διεσκόρπισεν αυτό. Σύμφωνα με μίαν γενικήν διαταγήν του Γενικού Επιτελείου τα σώματα έδει ν’ αναφέρωσι την έναρξιν, την οξείαν φάσιν και το τέλος εκάστης εμπλοκής. Η 7η Μεραρχία αναφερθείσα σχετικώς έλαβε διαταγήν ν’ αποσύρη παν τμήμα εκείθεν του Στρυμόνος και να καταστρέψη τας γεφύρας. Η κατάστασις ήτο ανήσυχος. Ο εχθρός είχεν επιφέρει ρήγμα εις το άκρον αριστερόν περί το Γευγελή δι’ επιθέσεώς του εξ Ιστίπ και είχεν αποκόψει τον μετά των Σέρβων σύνδεσμον του ελληνικού αριστερού. Συνεπεία τούτου διατάσσεται η 7η Μεραρχία, τιθεμένη υπό τας διαταγάς και αποτελούσα Στρατιάν Μανουσογιαννάκη να βαδίση επί της δεξιάς όχθης του Στρυμόνος προς Ορμανλή [Δασοχώρι], Μπούτκοβον [Κερκίνη], Χατζημπεϊλίκ [Βυρώνεια], στενά Δεμίρ Ισάρ [Σιδηροκάστρου]. Εν τάγμα, το του Κονταράτου, θα εκάλυπτε τα πλευρά της 7ης Μεραρχίας από γέφυρας Ορλιάκου [Στρυμονικού] κατά μήκος Στρυμόνος, λίμνης Αχινού μέχρι κόλπου Ορφανού παρά το Τσιάγεζι [Αμφίπολη], όπου το τάγμα Φλωριά εκάλυπτε την Μεραρχίαν από πάσης παρενοχλήσεως εκ Παγγαίου.
Ειδήσεις όμως εκ Σερρών παρίστων βεβαίαν την καταστροφήν της πόλεως. Ο Μέραρχος
Σωτήλης, διαβιβάζων τας ειδήσεις ταύτας πειράται να επιτύχη - ομοφώνω εισηγήσει και του
Επιτελείου του, εις ου την υπηρεσίαν ως απλούς εθελοντής υπηρέτει και ο γράφων - διαταγήν
καταλήψεως και προασπίσεως αυτής. Αλλ’ εις απάντησιν το Γενικόν Στρατηγείον του Βασιλέως, την
26ην Ιουνίου περί ώραν 5ην εσπερινήν, διαβιβάζει την εξής διαταγήν:
«Το Γενικόν Στρατηγείον
Προς
την 7ην Μεραρχίαν
Προκειμένου περί επιχειρήσεων αποτείνεσθε προς υποστράτηγον Μανουσογιαννάκην· ο
πόλεμος όστις διεξάγεται σκοπεί την σύντριψιν του εχθρού και ουχί την κατάληψιν πόλεων.
Δούσμανης».
