Όσιος Εφραίμ ο εκ Κιέβου, 28 Ιανουαρίου
Ο Όσιος Εφραίμ γεννήθηκε στο Κίεβο και ήταν οικονόμος του πρίγκιπα του Κιέβου Ιζιασλάβου, υιού του Γιαροσλάβου (1054 - 1068 μ.Χ.). Έγινε μοναχός και ασκήτεψε στη Μεγάλη Λαύρα των Σπηλαίων του Κιέβου. Αλλά ο μισόκαλος διάβολος εφρύαξε βλέποντας να πληθύνεται η οικογένεια των μοναχών. Έκανε, λοιπόν, τον ηγεμόνα Ιζιασλάβο να οργισθεί και να προκαλέσει πολλές θλίψεις στους Πατέρες των Σπηλαίων. Όταν η δοκιμασία πέρασε, ο Όσιος επιδόθηκε με ιερό ζήλο στην άσκηση και την προσευχή. Η επιθυμία του να επισκεφθεί αγίους τόπους οδήγησε τα βήματά του στην Κωνσταντινούπολη και την Παλαιστίνη. Ήθελε να προσκυνήσει τα μέρη που αγωνίσθηκαν και έζησαν οι Άγιοι Απόστολοι, οι μεγάλοι Πατέρες και Ασκητές της ερήμου. Επιστρέφοντας στην Λαύρα του Κιέβου έφερε το μοναστικό τυπικό και την εκκλησιαστική τάξη των μοναχών της μονής Στουδίου της Κωνσταντινουπόλεως.
Ο Όσιος Εφραίμ εξελέγη περί το 1090 μ.Χ., Επίσκοπος της πόλεως Περεγιασλάβ και χειροτονήθηκε από τον Μητροπολίτη Κιέβου Ιωάννη. Έτσι, αφού έζησε θεοφιλώς, κοιμήθηκε με ειρήνη το έτος 1098 μ.Χ. και ενταφιάσθηκε στη Λαύρα του Αγίου Αντωνίου του Κιέβου.
Βιογραφία
Ο Εφραίμ Β΄ του Περεγιασλάβ, (Ρωσικά: Ефрем Переяславский), γνωστός επίσης ως Εφραίμ των Σπηλαίων (Ρωσικά: Ефрем Печерский) ή Εφραίμ, Επίσκοπος του Περεσλάβ, είναι Άγιος της Ανατολικής Ορθόδοξης Εκκλησίας, ο οποίος υπήρξε επίσκοπος του Περεγιασλάβ, στην περιοχή που σήμερα ανήκει στην Ουκρανία.
Πριν από την κουρά του στον μοναχισμό, υπηρέτησε ως ταμίας και οικονόμος στις αυλές του Ιζιασλάβ Γιαροσλάβιτς, του Μεγάλου Πρίγκιπα του Κιέβου (1054–1068). Καταπιεσμένος από την θορυβώδη και ταραχώδη αυτή ζωή, και επιθυμώντας να γίνει μοναχός, έγινε δεκτός από τον Αντώνιο του Κιέβου και κουρεύτηκε μοναχός στις 23 Μαρτίου από τον Νίκωνα τον Χρονικογράφο, που ήταν τότε ηγούμενος της Μονής των Σπηλαίων του Κιέβου.
Ο εξοργισμένος Ιζιασλάβ ζήτησε από τον Εφραίμ να επιστρέψει, απειλώντας να τον φυλακίσει και να καταστρέψει τη Μονή των Σπηλαίων του Κιέβου (Πετσέρσκα Λαύρα). Ο Αντώνιος και οι αδελφοί εγκατέλειψαν τη μονή και σκέφτηκαν να εγκατασταθούν σε άλλο μέρος. Ο Ιζιασλάβ, ωστόσο, φοβήθηκε την οργή του Θεού. Με την παρότρυνση της συζύγου του, απέσυρε τις δυνάμεις του από τη μονή με ντροπή.
Ο Εφραίμ επιθυμούσε να κάνει προσκύνημα στους Άγιους Τόπους στο εξωτερικό. Με την ευλογία του Αντωνίου, ταξίδεψε στην Κωνσταντινούπολη και εγκαταστάθηκε σε μία από τις εκεί μονές. Ενώ βρισκόταν στην Κωνσταντινούπολη, ο Εφραίμ αντέγραψε τον μοναστικό κανόνα του Στουδίου και τον μετέφερε στο Κίεβο κατόπιν αιτήματος του Θεοδοσίου του Κιέβου. Ο Θεοδόσιος, μόλις έλαβε τον Κανόνα, τον εφάρμοσε στη μονή του (την Πετσέρσκα Λαύρα).
Μετά το έτος 1072, ο Εφραίμ έγινε επίσκοπος στο Περεσλάβ, με τον τίτλο του Μητροπολίτη. Κοσμούσε το Περεσλάβ με πολλές όμορφες εκκλησίες και δημόσια κτίρια και έχτισε πέτρινα τείχη γύρω από την πόλη, σύμφωνα με το ελληνικό πρότυπο. Κατασκεύασε δωρεάν καταλύματα για τους φτωχούς και τους ταξιδιώτες και δημιούργησε πολλά δημόσια λουτρά.
Το 1091, ο Εφραίμ συμμετείχε στο άνοιγμα και τη μεγαλοπρεπή μεταφορά των λειψάνων του Θεοδοσίου. Ένα βίο του Αγίου Εφραίμ υπήρχε στο παρελθόν, αλλά δεν έχει διασωθεί. Ωστόσο, υπάρχουν αναφορές για αυτόν τόσο στον Βίο του Αγίου Θεοδοσίου όσο και στα Ρωσικά Χρονικά. Μια διήγηση και εγκώμιο για τον Νικόλαο τον Θαυματουργό αποδίδεται στον Εφραίμ.
Ο Εφραίμ πέθανε το έτος 1098. Ετάφη στον Ναό της Υπαπαντής στις Κοντινές Σπηλιές της Μονής των Σπηλαίων του Κιέβου.
Η μνήμη του εορτάζεται επίσης στις 28 Ιανουαρίου, στις 28 Σεπτεμβρίου και τη δεύτερη Κυριακή της Μεγάλης Τεσσαρακοστής.
Λειτουργικά κείμενα
Τροπάριον — Ήχος Δʹ
Ἐν ἀληθείᾳ ἀνεδείχθης τῷ ποιμνίῳ σου κανὼν πίστεως, / εἰκὼν πραότητος, διδάσκαλος ἐγκρατείας· / ἡ ταπεινοφροσύνη σου σὲ ὕψωσε, / ἡ πτωχεία σου ἐπλούτισέ σε. / Ἱεράρχα Πατὴρ Εφραίμ, / πρέσβευε Χριστῷ τῷ Θεῷ, / σωθῆναι τὰς ψυχὰς ἡμῶν.
Κοντάκιον — Ήχος Βʹ
(Κατὰ τὸ ἦχον: «Τὰ ἄνω ζητῶν…»)
Ὦ Ἱεράρχα Εφραίμ, θεία βροντή, πνευματικὴ σάλπιγξ, / φυτευτὴς πίστεως καὶ κλαδευτὴς αἱρέσεων, μεγάλε εὐνοούμενε τῆς Τριάδος· / παραστεκὼς σὺν Ἀγγέλοις τῷ Θεῷ, / ἀδιαλείπτως πρέσβευε ὑπὲρ ἡμῶν πάντων.
