Όσιος Θαλλελαίος, 27 Φεβρουαρίου

Ὁ Θαλλέλαιος φαιδρῶς, ἥκει πρὸς πόλον,

Θαλλοῖς ἐλαιῶν, ἀρεταῖς ἐστεμμένος.

Ο Όσιος Θαλλελαίος καταγόταν από την Κιλικία και ασκήτευε έξω από την πόλη Γάβαλα της Συρίας. Εκεί υπήρχε ειδωλολατρικός ναός, που συνέρρεαν πολλοί. Ο Θαλλέλαιος αυτό το εκμεταλλεύτηκε, εργαζόμενος για τη διαφώτιση και την προσέλκυση στη χριστιανική πίστη πολλών ειδωλολατρών.

Ήταν γεμάτος ταπεινοφροσύνη και ποτέ δεν υπερηφανεύτηκε για τα πνευματικά του κατορθώματα. Ήταν όμως και φοβερά πολυμήχανος, προκειμένου να φέρει ψυχές κοντά στο Χριστό. Κάποτε μάλιστα, είχε κατασκευάσει ένα ιδιόρρυθμο κρεμαστό κρεβάτι. Αυτό διαδόθηκε σ' όλη την περιοχή, με αποτέλεσμα να τον επισκέπτονται πολλοί ειδωλολάτρες. Από 'κει ψηλά λοιπόν ο Θαλλέλαιος, άρχιζε συζήτηση μαζί τους και έτσι έριχνε τα πνευματικά του δίχτυα, που έπιαναν πολλές ψυχές και τις έσωζε. Μ' αυτόν τον τρόπο κατόρθωσε να εκχριστιανίσει μια ολόκληρη πόλη, τα Γάβαλα, και να γίνει πνευματικός της πατέρας με τη χάρη του Ιησού Χριστού.

Βιογραφία και πηγές

Ο Άγιος Θαλέλαιος γεννήθηκε στην Κιλικία της Μικράς Ασίας. Χειροτονήθηκε πρεσβύτερος στη μονή[ποια;] του Αγίου Σάββα του Ηγιασμένου. Αργότερα εγκαταστάθηκε σε ένα νεκροταφείο δίπλα σε έναν ερειπωμένο παγανιστικό ναό στη Συρία, κοντά στη Γαβάλα, όπου ζούσε σε μια σκηνή. Οι ταξιδιώτες που περνούσαν από εκεί φοβούνταν τα ακάθαρτα πνεύματα που στοιχειώναν τον τόπο. Ο μοναχός ζούσε μόνος, προσευχόμενος μέρα και νύχτα, και τελικά έδιωξε τους δαίμονες. Έκτισε ένα μικρό και στενό καλύβι, όπου έζησε για άλλα δέκα χρόνια. Μέσα από το παράδειγμά του και τα θαύματά του, κατάφερε να προσηλυτίσει πολλούς, οι οποίοι έκτισαν μια εκκλησία στη θέση του παγανιστικού ναού. Πέθανε περίπου το 460.

Πηγές

Οι πηγές που χρησιμοποιούν οι σύγχρονοι μελετητές περιλαμβάνουν την Εκκλησιαστική Ιστορία του Θεοδωρήτου και το Πνευματικό Λειμώνα του Ιωάννη Μόσχου. Παρακάτω παρατίθενται αποσπάσματα από συλλογές αγιολογικών βίων του 18ου έως του 20ού αιώνα, ταξινομημένα αλφαβητικά ανά συγγραφέα.

Μπάρινγκ-Γκουλντ

Ο Σαμπίν Μπάρινγκ-Γκουλντ (1834–1924) στο έργο του The Lives of the Saints (Οι Βίοι των Αγίων) έγραψε στις 27 Φεβρουαρίου:

Άγιος Θαλέλαιος, Ερημίτης (περίπου 460 μ.Χ.)

[Ελληνικά Μηναία. Δεν υπάρχει μνεία στη Δυτική Εκκλησία. Πηγή: Θεοδώρητος, Φιλόθεος, κεφ. 28.]

«Όχι μόνο άκουσα γι’ αυτόν από άλλους», λέει ο Θεοδώρητος, «αλλά τον είδα και ο ίδιος». Ο Θαλέλαιος έκτισε την κατοικία του δίπλα σε ένα ειδωλολατρικό ιερό, κοντά στη Γαβάλα, όπου συγκεντρώνονταν πολλοί άνθρωποι για να προσφέρουν θυσίες στους δαίμονες. Τα πονηρά πνεύματα, εξοργισμένα από την παρουσία του, προσπάθησαν να τον τρομάξουν με τρομακτικές κραυγές και απαίσιες οπτασίες, αλλά απέτυχαν να τον διώξουν. Ο Θαλέλαιος κατόρθωσε να μεταστρέψει πολλούς από τους προσκυνητές του ναού και να τους κάνει να δεχθούν τον Χριστιανισμό.

Έπειτα από κάποιο διάστημα, επέλεξε μια σκληρή άσκηση: κατασκεύασε δύο τροχούς, τους συνέδεσε με ξύλα σχηματίζοντας έναν είδος βαρελιού, αλλά με κενά μεταξύ των ράβδων, και έκλεισε τον εαυτό του μέσα. Ο χώρος ήταν τόσο περιορισμένος που το πηγούνι του ακουμπούσε στα γόνατά του. Παρέμεινε εκεί για πολλά χρόνια· δέκα χρόνια είχαν περάσει όταν τον είδε ο Θεοδώρητος.

Μπάτλερ

Ο αγιογράφος Άλμπαν Μπάτλερ (1710–1773) έγραψε στο Lives of the Fathers, Martyrs, and Other Principal Saints (Βίοι των Πατέρων, Μαρτύρων και Άλλων Σημαντικών Αγίων) για τις 27 Φεβρουαρίου:

«Ο Άγιος Θαλιλαίος, από την Κιλικία, έζησε ως ερημίτης σε ένα βουνό της Συρίας. Έμεινε κλεισμένος για δέκα χρόνια σε ένα ανοιχτό ξύλινο κλουβί. Ο Θεοδώρητος τον ρώτησε γιατί είχε επιλέξει μια τόσο ασυνήθιστη πρακτική. Ο ασκητής απάντησε: “Τιμωρώ το αμαρτωλό μου σώμα, ώστε ο Θεός, βλέποντας την ταλαιπωρία μου για τις αμαρτίες μου, να συγκινηθεί και να με συγχωρήσει ή τουλάχιστον να με απαλλάξει από τα υπερβολικά βάσανα του μέλλοντος κόσμου, που έχω αξιωθεί”.»

Ο Ιωάννης Μόσχος στο Πνευματικό Λειμώνα (κεφ. 59, σελ. 872) αναφέρει ότι ο Θαλιλαίος από την Κιλικία έζησε εξήντα χρόνια ασκητικής ζωής, κλαίγοντας σχεδόν αδιάκοπα, και ότι συνήθιζε να λέει σε όσους τον επισκέπτονταν: «Ο Θεός μας δίνει χρόνο για μετάνοια και εξιλέωση· αλίμονο σε εμάς αν τον παραμελήσουμε».

Χόουν

Ο Ουίλιαμ Χόουν στο Every Day Book, Or, A Guide to the Year (Το Καθημερινό Βιβλίο ή Ένας Οδηγός του Έτους) έγραψε στις 27 Φεβρουαρίου:

Άγιος Θαλιλαίος.

«Αυτός ο άγιος ήταν ένας κλαυθμώνας στη Συρία. Ασκήτευσε σε ένα βουνό για εξήντα χρόνια, κλαίγοντας σχεδόν ασταμάτητα για τις αμαρτίες του, και έζησε δέκα χρόνια μέσα σε ένα ξύλινο κλουβί.»

Μοναχοί του Ράμσγκεϊτ

Οι μοναχοί της Μονής του Αγίου Αυγουστίνου στο Ράμσγκεϊτ έγραψαν στο Book of Saints (1921):

Θαλιλαίος (Άγιος) (27 Φεβρουαρίου)

(5ος αιώνας) Ερημίτης στην Κιλικία (Μικρά Ασία), ο οποίος πέρασε εξήντα χρόνια στην αυστηρότερη άσκηση.