Όσιος Θεράπων του Μονζέσκιϋ, 27 Μαΐου
Ο Όσιος Θεράπων καταγόταν από τα σύνορα της περιοχής της Μόσχας, από την πόλη Βολόκ Λάμσκι. Ήταν γιος ευσεβών γονέων που ονομάζονταν Ποσκόχιν και στην κοσμική ζωή έφερε το όνομα Φεόδωρ. Έχοντας ενηλικιωθεί, γέμισε φόβο Θεού και επιθύμησε να εγκαταλείψει τον κόσμο. Αφήνοντας το σπίτι και τους γονείς του, ήρθε στην ένδοξη πόλη της Μόσχας και έλαβε μοναχικούς όρκους στη Μονή Σιμονώφ της Παναγίας και του δόθηκε το όνομα Θεράπων. Μετά από αυτό, παραμένοντας σε υπακοή, προσευχή και νηστεία, εργάστηκε για πολλά χρόνια σε αυτό το μοναστήρι. Κάποτε, για κάποιες ανάγκες του μοναστηριού, στάλθηκε ως αρχιμανδρίτης στην περιοχή της λίμνης Μπελόε, εξέτασε τα μέρη που βρίσκονται εκεί, τα ερωτεύτηκε πολύ και επέστρεψε στο μοναστήρι του.
Με τη διευθέτηση της Θείας Πρόνοιας, συνέβη ότι σε αυτό το μοναστήρι, ζώντας σιωπηλά, υπήρχε ο Όσιος Κύριλλος, αργότερα ο θαυματουργός του Μπελοζέρσκ, και εκείνη την εποχή τιμήθηκε με ένα όραμα της Υπεραγίας Θεοτόκου, η οποία τον διέταξε να πάει στις χώρες της λίμνης Μπελόε, όπως περιγράφεται λεπτομερέστερα στον βίο του. Οι Σεβασμιότατοι Κύριλλος και Όσιος Θεράπων, αφού συμφώνησαν, έφυγαν μαζί από τη Μονή Σιμόνοφ και ήρθαν στις εκτάσεις της λίμνης Μπελόε. Αφού περπάτησαν σε όλα τα ερημικά μέρη εκεί, έφτασαν στο μέρος όπου βρίσκεται τώρα η Μονή Κιρίλοφ. Εδώ ο μοναχός Κύριλλος είπε στον Όσιος Θεράπων για την εμφάνιση της Υπεραγίας Θεοτόκου σε αυτόν και άρχισαν να χτίζουν ένα κελί για τον εαυτό τους σε αυτό το σημείο. Αλλά ο Όσιος Θεράπων δεν έζησε πολύ με τον Άγιο Κύριλλο. Σύντομα τον άφησε και βρήκε ένα μέρος ανάμεσα σε δύο λίμνες που του άρεσε. Άρχισε να το καθαρίζει και έχτισε ένα κελί για τον εαυτό του. Μετά από αυτό, μοναχοί άρχισαν να συγκεντρώνονται γύρω του, έχτισαν ένα μοναστήρι και έκτισαν μια εκκλησία σε αυτό προς τιμήν της Γέννησης της Υπεραγίας Θεοτόκου. Ο μοναχός Θεράπων πήγαινε συχνά στον μοναχό Κύριλλο για πνευματικές συζητήσεις και για να οργανώσει τη μοναστική ζωή, καθώς ζούσε κοντά στο μοναστήρι του, σε απόσταση μόλις δώδεκα μιλίων, και ωφελούνταν πολύ από αυτόν. Έτσι πέρασαν οι άγιοι τη ζωή τους εν Θεώ.
Ως αποτέλεσμα μιας τέτοιας ενάρετης ζωής, η φήμη τους έφτασε στα αυτιά των ηγεμόνων εκείνης της χώρας, ακόμη και του ίδιου του Μεγάλου Δούκα Αντρέι Ντμιτρίβιτς, του οποίου η κληρονομιά περιλάμβανε την περιοχή της λίμνης Μπελόε. Αφού άκουσε για τους αγίους ασκητές, ο πρίγκιπας χάρηκε πολύ που τέτοιοι άγιοι είχαν εμφανιστεί στα κτήματά του, δόξασε τον Θεό και έδωσε πλούσια δώρα από το θησαυροφυλάκιό του για την κατασκευή μοναστηριών. Συνέβη ότι ο αντιβασιλέας του πρίγκιπα στη χώρα του Μπελοζέρσκ ήταν ένας στενός βογιάρος του πρίγκιπα. Επισκέφθηκε το μοναστήρι της Παναγίας, είδε τον σεβάσμιο γέροντα Θεράπων, συνομίλησε μαζί του και τον ερωτεύτηκε πολύ. Επιστρέφοντας λοιπόν στο Μοζάισκ, διηγήθηκε στον πρίγκιπα για τον άγιο άνδρα, και ο τελευταίος συγκινήθηκε πολύ από αυτή την ιστορία, καθώς ήταν πολύ ευσεβής και φιλόθεος.
Λίγο καιρό αργότερα, ο πρίγκιπας είχε μια έντονη επιθυμία να ιδρύσει ένα μοναστήρι στην πόλη του, το Μοζάισκ, όπου είχε την πριγκιπική του κατοικία. Στράφηκε στους βογιάρους του για συμβουλές σχετικά με το πού να βρει έναν τέτοιο άνθρωπο που θα ίδρυσε μοναστήρι, και οι βογιάροι του θύμισαν τον ευλογημένο Θεράπων, λέγοντας ότι για αυτόν τον ιερό σκοπό δεν θα έβρισκε άλλο, πιο έμπειρο άτομο. Τότε ο πρίγκιπας έστειλε έναν από τους ευγενείς του με μια επιστολή στον άγιο γέροντα και δώρα γι' αυτόν, ζητώντας του να μην αρνηθεί το αίτημά του. Ο άγιος, αφού άκουσε το αίτημα του πρίγκιπα, το σκέφτηκε σοβαρά και το ανέφερε στους αδελφούς, οι οποίοι τον συμβούλευσαν να εκπληρώσει το αίτημα του πρίγκιπα. Ο μοναχός υποτάχθηκε στη θέληση των αδελφών και, παίρνοντας μαζί του έναν από τους μοναχούς, πήγε στον πρίγκιπα Αντρέι. Ο πρίγκιπας δέχτηκε τον άγιο γέροντα και τον σύντροφό του με μεγάλη τιμή και άρχισε να τον παρακαλεί να ψάξει για ένα μέρος για να χτίσει ένα μοναστήρι. Ο μοναχός το αρνήθηκε αυτό για πολύ καιρό, παρακαλώντας τον πρίγκιπα να τον αφήσει να πάει στο μοναστήρι του, αλλά δεν μπορούσε να αρνηθεί και, υποτασσόμενος στη θέληση του πρίγκιπα, πήγε και βρήκε ένα βολικό και όμορφο μέρος κοντά στον ποταμό Μόσχα, σε απόσταση μιας αρένας από την πόλη Μοζάισκ. Αφού έλαβαν στη συνέχεια την ευλογία του επισκόπου μαζί με τον πρίγκιπα, έχτισαν μια εκκλησία προς τιμήν της Γέννησης της Υπεραγίας Θεοτόκου, που πήρε το όνομά της από την εκκλησία του πρώτου μοναστηριού του αγίου, ανήγειραν όλα τα κτίρια εκεί σύμφωνα με το μοναστικό έθιμο, τα διακόσμησαν όμορφα και συγκέντρωσαν μοναχούς. Ο πρίγκιπας έτρεφε μεγάλη εκτίμηση για αυτό το μοναστήρι, περισσότερο από άλλα κοντινά μοναστήρια. Έλαβε το αξίωμα του αρχιμανδρίτη για ηγούμενο, διόρισε τον Σεβασμιότατο Θεράπων ως πρώτο ηγούμενο και τον φρόντισε προσεκτικά στα γεράματά του.
Μετά από αυτό, ο μοναχός, αφού έζησε το υπόλοιπο της ζωής του ευαρεστώντας τον Θεό, σε γεράματα εκοιμήθη στον Κύριο, τον οποίο αγαπούσε από τη νεότητά του, και τάφηκε με τιμές σε αυτό το μοναστήρι. Στον Θεό μας ανήκει η δόξα τώρα, πάντα και στους αιώνες των αιώνων.
Λειτουργικά κείμενα
Τροπάριον — Ήχος δ΄
Φωτισθεὶς ἐκ καθαρᾶς βιοτῆς, ἐν ἐρήμῳ διὰ προσευχῶν καὶ νηστειῶν,
ἀνεδείχθης βλαστὸς χρηστός,
καὶ τὸν πνευματικὸν σου πατέρα ἀκολουθήσας,
τὸν νοῦν σου πρὸς τὰ ἄνω κατηύθυνες·
καὶ ποιμνίῳ σου ἐχρημάτισας καθοδηγὸς σοφός.
Διὸ δεόμεθα σου, πάτερ Ὅσιε Θεράπων,
πρέσβευε τῷ Χριστῷ Θεῷ, σωθῆναι τὰς ψυχὰς ἡμῶν.
Κοντάκιον — Ήχος δ΄
Ὁ πανάγαθος Σωτὴρ ἡμῶν Χριστός,
τὸ ἔλεος αὐτοῦ ἐπὶ ἡμᾶς πληθύνων,
παρέσχεν ἡμῖν πρεσβευτὴν καὶ ἰατρόν,
τὸν σεβάσμιον πατέρα Θεράποντα·
ὃς καὶ τῷ παραδείγματι τῆς ἁγίας ζωῆς αὐτοῦ ἡμᾶς φωτίζει,
καὶ νῦν ταῖς πρεσβείαις αὐτοῦ διασώζει
τὸν ναὸν αὐτοῦ ἀπὸ ἐχθρῶν καὶ φθορᾶς,
καὶ τὴν χώραν ἀπὸ λιμοῦ καὶ θανάτου ἀκαίρου,
καὶ πάντας τοὺς τιμῶντας τὴν μνήμην αὐτοῦ
ἀπὸ νόσων καὶ παθῶν ἀγρίων.
Κοντάκιον — Ήχος πλ. δ΄
Θείῳ ἐρωτι Χριστοῦ πυρπολούμενος,
τὰ πάθη τῆς σαρκὸς τῇ ἐγκρατείᾳ ἀποτίνας,
τὸν τῆς νηστείας βίον ἐκτήσω, ὦ σεβάσμιε·
διὸ καὶ ὁ Κύριος ἐπεὶ εἶδε τοὺς πόνους σου,
χαρίσμασι θαυμάτων σε ἐπλούτισεν·
δι᾽ ὧν ἀναβλύζεις ἰάματα
καὶ ὑπὲρ ἡμῶν πρεσβεύεις τῷ Θεῷ.
Ἡμεῖς δὲ εὐφραινόμενοι κράζομεν σοι·
Χαῖρε, Ὅσιε Θεράπων, ὁ πατὴρ ἡμῶν.
