Όσιος Πάππος, 3 Ιουνίου
Tέθνηκε Πάππος ουχί πάππος εγγόνων,
Πατήρ δε μάλλον αρετών θυγατέρων.
Ο Όσιος Πατήρ ημών Πάππος ήταν ο πρώτος Επίσκοπος των Χύτρων (σημερινή Κυθρέα) στην Κύπρο και είναι γνωστός από τον Βίο του Αγίου Επιφανίου Σαλαμίνος. Εκεί αναφέρεται πως ήταν Επίσκοπος επί 58 έτη σε μια ταπεινή πόλη, όμως χαίρονταν τον σεβασμό όλων, διότι είχε υπομείνει διωγμούς κατά τη διάρκεια των διωγμών των Χριστιανών. Χειροτονήθηκε Επίσκοπος το 309 μ.Χ.
Η συνάντηση του Πάππου με τον Επιφάνιο περιγράφεται ως εξής:
Αφού ο Επιφάνιος ασπάστηκε τον Χριστιανισμό προερχόμενος από τον Ιουδαϊσμό, εισήλθε σε μοναστήρι στην Παλαιστίνη σε ηλικία δεκαέξι ετών και κατηχήθηκε στην πίστη από έναν άγιο ερημίτη ονόματι Ιλαρίωνα. Έτη αργότερα, το 367, ένας καπετάνιος πλοίου που έφθασε στην Καισάρεια από την Πάφο, πληροφόρησε τον Επιφάνιο πως ο Ιλαρίων ζούσε πλέον σε μια σπηλιά πλησίον της Πάφου. Ο Επιφάνιος ξεκίνησε τότε με δύο φίλους του, τον Ιωάννη και τον Πολύβιο, για να τον συναντήσει. Η συνάντησή τους ήταν γεμάτη αγαλλίαση και μετά από δύο ημέρες, ο Επιφάνιος σκόπευε να επιστρέψει στην Παλαιστίνη. Ο Ιλαρίων όμως τον συμβούλεψε να μεταβεί στη Σαλαμίνα της Κύπρου, προειδοποιώντας τον ότι η επιστροφή στην Παλαιστίνη θα ήταν επικίνδυνη.
Κατά την αναχώρησή τους, βρήκαν δύο πλοία: το ένα πήγαινε στην Άσκαλον της Παλαιστίνης και το άλλο στη Σαλαμίνα. Παρά τις συμβουλές του Ιλαρίωνος, επιβιβάστηκαν στο πρώτο. Μόλις όμως απέπλευσαν, τους κατέλαβε σφοδρή τρικυμία, που διήρκεσε τέσσερις ημέρες, και τελικά το πλοίο κατέληξε εξαντλημένο στη Σαλαμίνα, όπου έγινε επισκευή του σκάφους.
Εν τω μεταξύ, οι Επίσκοποι της Κύπρου είχαν συναχθεί στη Σαλαμίνα για να εκλέξουν διάδοχο του μακαριστού Αρχιεπισκόπου Γελασίου. Είχαν προσευχηθεί να τους αποκαλυφθεί ο κατάλληλος διάδοχος και θεία αποκάλυψη δόθηκε στον μακάριο γέροντα Πάππο, ότι ο μοναχός Επιφάνιος έπρεπε να γίνει ο νέος Αρχιεπίσκοπος, μολονότι δεν ήταν καν κληρικός.
Εκείνη την περίοδο πλησίαζε ο τρύγος. Πριν αναχωρήσει, ο Επιφάνιος πρότεινε στους συντρόφους του να αγοράσουν σταφύλια από την αγορά. Ενώ πλήρωνε για δύο ωραία τσαμπιά, πλησίασε ο Πάππος, στηριζόμενος σε δύο διακόνους και συνοδευόμενος από τρεις Επισκόπους. Του ζήτησε να αφήσει τα φρούτα και να τον ακολουθήσει στην εκκλησία. Μόλις εισήλθαν, ο Πάππος του ζήτησε να προσευχηθεί. Ο Επιφάνιος αρνήθηκε λέγοντας ότι δεν ήταν κληρικός· αλλά πριν ολοκληρώσει τα λόγια του, ένας διάκονος τον έσυρε στο ιερό, όπου τον χειροτόνησαν αμέσως διάκονο, κατόπιν ιερέα και τελικά Επίσκοπο. Στο τέλος της τελετής, τον οδήγησαν στην αρχιεπισκοπική κατοικία και ο Πάππος του είπε να απευθυνθεί στους Πατέρες ως πνευματικός τους προεστώς. Ο Επιφάνιος παρακάλεσε να απαλλαγεί, αλλά τότε ο Πάππος του αποκάλυψε ότι είχε εκλεγεί θεία προνοία για να ποιμάνει το ποίμνιο της Σαλαμίνας και όλης της Κύπρου.
Ο Άγιος Πάππος εκοιμήθη ένα έτος αργότερα, το 368 μ.Χ.
Λειτουργικά κείμενα
Ἀπολυτίκιον
Ποιμήν ἔγινες μακάριος τῶν Χύτρων, Πάππε,
καὶ θαυματουργικὴν ἔλαβες χάριν,
δι’ ἧς ἐδόξασας τὸν Θεόν,
καλῶς βιώσας ἐν Κύπρῳ·
διό σε τιμῶντες μνήμην,
μνημόνευε πάντας ἡμᾶς,
ἵνα δωρήσῃ τὸ πλοῦτος τῆς ζωῆς ἐν Πνεύματι,
καὶ διαφυλάξῃς ταύτην τὴν νῆσον
ἀπὸ πάσης φθορᾶς, ταῖς ταῖς πρεσβείαις σου.
