Άγιος Γαβριήλ Μητροπολίτης Νόβγκοροντ και Αγίας Πετρούπολης, 26 Ιανουαρίου
Ο Αρχιεπίσκοπος Γαβριήλ, 1774
Ο Πέτρος Πετρόβιτς Πετρόβ-Σαπόσνικοφ γεννήθηκε το 1730. Φοίτησε στη Σλαβο-Ελληνο-Λατινική Ακαδημία στη Μόσχα, από όπου αποφοίτησε το 1754. Το 1758 εκάρη μοναχός με το όνομα Γαβριήλ και διορίστηκε διευθυντής της Θεολογικής Σχολής της Αγίας Τριάδας και βοηθός ηγούμενος της Λαύρας Αγίας Τριάδας-Αγίου Σεργίου. Το 1761, ο π. Γαβριήλ διορίστηκε διευθυντής της Σλαβο-Ελληνο-Λατινικής Ακαδημίας.
Το 1763, χειροτονήθηκε Επίσκοπος του Τβερ. Το 1769, ο Επ. Γαβριήλ διορίστηκε μέλος της Ιεράς Συνόδου και το 1770 διορίστηκε Αρχιεπίσκοπος της Αγίας Πετρούπολης και του Ρεβάλ και ηγούμενος της Μονής Αγίου Αλεξάνδρου Νιέφσκι. Το 1783, ο Αρχιεπίσκοπος Γαβριήλ ανυψώθηκε σε Μητροπολίτη Νοβγορόντ και Αγίας Πετρούπολης.
Το 1771, αναδιοργάνωσε τη διοικητική δομή της πόλης, διαιρώντας την σε ενορίες, καθεμία από τις οποίες είχε ως επικεφαλής έναν εφημέριο. Το 1778, ο Αρχιεπίσκοπος Γαβριήλ συμμετείχε στην τελετή θεμελίωσης του Καθεδρικού Ναού της Αγίας Τριάδας στη Μονή του Αγίου Αλεξάνδρου Νιέφσκι, ο οποίος εγκαινιάστηκε από τον ίδιο το 1790. Μέσω των προσπαθειών του, κατάφερε να εξασφαλίσει την απαλλαγή του κλήρου από τη σωματική τιμωρία το 1796, επιτρέποντας έτσι στον κλήρο να αποτελέσει μια ξεχωριστή προνομιούχα τάξη. Εργάστηκε για την ενοποίηση της πίστης και έδωσε ιδιαίτερη προσοχή στη θρησκευτική εκπαίδευση και τις ιεραποστολικές προσπάθειες στην επαρχία.
Το 1797, εκτός από την ανύψωση της Μονής του Αγίου Αλεξάνδρου Νιέφσκι σε "Λαύρα", προστέθηκαν στην Επαρχία της Αγίας Πετρούπολης οι μονές Βαλαάμ, Κονέβετς και Τσερέμετς. Το ίδιο έτος, συνέβαλε στη μετατροπή της Θεολογικής Σχολής της Αγίας Πετρούπολης σε Ακαδημία.
Το 1788, διορίστηκε Μητροπολίτης Νοβγορόντ και Όλονετς, πριν αποσυρθεί το 1800 στην Επισκοπική Κατοικία του Νοβγορόντ. Κατά τη διάρκεια της σταδιοδρομίας του, ο Μητροπολίτης Γαβριήλ συνέγραψε αρκετά θεολογικά έργα και το 1793 πρωτοστάτησε στην έκδοση μιας ανθολογίας ασκητικών κειμένων με τίτλο "Αγάπη για το Καλό".
Γαβριήλ, Μητροπολίτης Νόβγκοροντ (Μεγάλης Νοβογροδίας) καὶ Ἁγίας Πετρούπολης. Τελετουργία Ἱερὰ ἤτοι Διατύπωσις σύντομος τῶν Ἱεροτελεστιῶν, τῶν ἐν τῇ Ὀρθοδόξῳ Γραικορωσσιακῇ Ἐκκλησίᾳ... Ἑλληνιστὶ δὲ μεθερμηνευθεῖσα, ὑπὸ Ε[ὐγενίου] Ἀ[ρχιεπισκόπου] τοῦ Β[ουλγάρεως], Πετρούπολη, 1799. Σήμερα στο Ίδρυμα Ωνάση (Ωνάσειος Βιβλιοθήκη)
