Όσιος Ιωάννης ὁ ἐν Λυκῷ, 6 Φεβρουαρίου
Ο Ιωάννης, ο οποίος ζούσε στην πόλη Λύκος (της Θηβαΐδας), και ο οποίος είχε μάθει στην παιδική του ηλικία την τέχνη του ξυλουργού, και του οποίου ο αδελφός ήταν βαφέας, αργότερα, όταν έφτασε περίπου στην ηλικία των είκοσι πέντε ετών, φόρεσε το μοναχικό ένδυμα· και αφού έζησε σε διάφορα μοναστήρια για πέντε χρόνια, τελικά αποσύρθηκε μόνος του στο βουνό που βρίσκεται στη Λύκο, στην υψηλή κορυφή που είναι στην κορυφή του βουνού, και εκεί έφτιαξε τρία κελιά για τον εαυτό του.
Τώρα, τα έχτισε και τα προετοίμασε όλα μέσα στον πρώτο χρόνο αφότου πήγε στο βουνό και ανέβηκε σε αυτό. Το πρώτο κελί ήταν για τις ανάγκες του σώματος, στο δεύτερο εργαζόταν με τα χέρια του και έπαιρνε την τροφή του, και στο τρίτο προσευχόταν. Και κατά τη διάρκεια των τριών (ή τριάντα) ετών που έμεινε εκεί σε απομόνωση, συνήθιζε να λαμβάνει ό,τι ήταν απαραίτητο για αυτόν μέσα από ένα παράθυρο από εκείνον που τον υπηρετούσε.
Αυτός ο μακάριος άνθρωπος ήταν άξιος να λάβει από τον Θεό το χάρισμα να προλέγει τα μελλοντικά γεγονότα, και σε πολλές περιπτώσεις προανήγγειλε γεγονότα πριν συμβούν στον ευλογημένο αυτοκράτορα Θεοδόσιο. Προφήτευσε, δηλαδή, ότι θα νικούσε τον σφετεριστή Μάξιμο και θα επέστρεφε από τη Γαλατία, καθώς και την ήττα του επαναστάτη Ευγενίου. Έτσι, η φήμη αυτού του αγίου ανθρώπου διαδόθηκε ευρέως, και θεωρήθηκε άνθρωπος με πνευματική αριστεία.
Τότε, όταν ήμασταν στην έρημο της Νιτρίας, εγώ και τα μέλη της συνοδείας του ευλογημένου Ωριγένη, θελήσαμε να αποκτήσουμε ακριβή γνώση σχετικά με την πνευματική κατάσταση στην οποία είχε φτάσει ο Ιωάννης. Τότε, ο ευλογημένος Ευάγριος είπε: «Επιθυμώ πολύ να μάθω από κάποιον που είναι έμπειρος στην εξέταση του νου και της κατανόησης, τι είδους άνθρωπος είναι ο Ιωάννης της Λύκος· γιατί αν και εγώ ο ίδιος δεν μπορώ να τον δω, μπορώ ακόμα να μάθω από έναν άλλο άνθρωπο για τις αρετές του, αν μπορεί να τις διηγηθεί, αλλά δεν μπορώ να φτάσω μέχρι το βουνό του».
Όταν άκουσα αυτά τα λόγια, δεν είπα τίποτα σε κανέναν και κράτησα τη σιωπή μου για μια μέρα, αλλά την επόμενη ημέρα έκλεισα το κελί μου, και αφού εμπιστεύτηκα τον εαυτό μου στα χέρια του Θεού, ξεκίνησα το ταξίδι μου προς τη Θηβαΐδα, όπου έφτασα μετά από δεκαοκτώ ημέρες, μερικές από τις οποίες περπάτησα με τα πόδια και άλλες ταξίδεψα με το ποτάμι.
Όταν έφτασα στον Ιωάννη της Λύκος, βρήκα ότι είχε κλειστεί στον τόπο της απομόνωσής του, και έμεινα με τους αδελφούς σε ένα μεγάλο σπίτι που φιλοξενούσε περίπου εκατό άντρες, το οποίο είχαν χτίσει οι αδελφοί πριν από πολύ καιρό. Τον υπόλοιπο καιρό ο Ιωάννης ήταν κλεισμένος, αλλά το Σάββατο και την Κυριακή άνοιγαν το παράθυρό του.
Περίμενα μέχρι το Σάββατο, και τη δεύτερη ώρα πλησίασα και τον βρήκα να κάθεται στο άνοιγμα του τοίχου (ή στο παράθυρο), όπου περίμενε να προσφέρει παρηγοριά και συμβουλές σε όσους συνέρρεαν σε αυτόν. Αφού με χαιρέτησε, μου είπε μέσω ενός διερμηνέα: «Από πού είσαι, παιδί μου; Και γιατί ήρθες; Μου φαίνεται ότι ανήκεις στη συνοδεία του Ευάγριου». Του απάντησα: «Είμαι ξένος από τη χώρα των Γαλατών» και ομολόγησα ότι και εγώ ανήκα στους οπαδούς του Ευάγριου.
Ενώ συνομιλούσαμε, ήρθε ο Αλύπιος, ο κυβερνήτης της χώρας, και καθώς ο κυβερνήτης στράφηκε προς αυτόν, ο Ιωάννης σταμάτησε να μου μιλάει. Θύμωσα μέσα μου και αποφάσισα να φύγω, επειδή θεώρησα ότι με περιφρόνησε και έδειξε μεγαλύτερη τιμή στον κυβερνήτη. Αλλά τότε ο Ιωάννης κάλεσε τον διερμηνέα του, Θεόδωρο, και του είπε: «Πήγαινε και πες σε αυτόν τον αδελφό: "Μην θυμώνεις και μην ανυπομονείς, γιατί αμέσως θα αποχαιρετήσω τον κυβερνήτη και μετά θα μιλήσω μαζί σου"».
Τότε κατάλαβα ότι είχε γνώση των μυστικών της καρδιάς μου και αποφάσισα να μείνω. Όταν ο κυβερνήτης έφυγε, ο Ιωάννης με κάλεσε και μου είπε: «Παιδί μου, γιατί θύμωσες μαζί μου; Τι βρήκες σε μένα που αξίζει να θεωρηθεί προσβλητικό; Δεν ξέρεις ότι είναι γραμμένο: "Δεν έχουν ανάγκη από γιατρό οι υγιείς, αλλά οι ασθενείς" (Ματθαίος 9:12, Μάρκος 2:17, Λουκάς 5:31);».
Μετά χαμογέλασε, χτύπησε απαλά το αριστερό μου μάγουλο με το δεξί του χέρι και μου είπε: «Θα γίνεις επίσκοπος;» Του απάντησα: «Έχω ήδη γίνει ένας». Και εκείνος ρώτησε: «Πού;». Τότε του απάντησα αστειευόμενος: «Είμαι ο επίσκοπος των δημόσιων φαγάδικων, των ταβερνών, των τραπεζιών και των κρασοβάρελων».
Αλλά εκείνος μου είπε: «Σταμάτα τα αστεία, γιατί θα γίνεις πράγματι επίσκοπος, και θα υποστείς πολλές δοκιμασίες και θλίψεις. Αν θέλεις να αποφύγεις τους πειρασμούς, μη φύγεις από την έρημο, γιατί εδώ κανείς δεν θα σε κάνει επίσκοπο».
Και τρία χρόνια αργότερα, όντας βαριά άρρωστος, βρέθηκα στην Αλεξάνδρεια και τελικά έφτασα στη Βιθυνία, όπου, κατά τρόπο που δεν καταλάβαινα, χειροτονήθηκα επίσκοπος και έγινα συμμέτοχος στις δοκιμασίες του Αγίου Ιωάννη του Χρυσοστόμου.
Όταν έμεινα για έντεκα μήνες σε ένα σκοτεινό κελί, θυμήθηκα τα λόγια του Ιωάννη της Λύκος και κατάλαβα ότι μου είχε προείπει όσα επρόκειτο να μου συμβούν.
