Άγιος Αντώνιος Μητροπολίτης Τομπόλσκ, 27 Μαρτίου
Ο Άγιος Αντώνιος, Μητροπολίτης Τομπόλσκ και πάσης Σιβηρίας, γεννήθηκε το 1671 ή 1672 στο χωριό Ρέπκι της περιοχής Τσερνιχίβ, σε οικογένεια ιερέα ευγενικής καταγωγής. Σπούδασε στην Κιεβινή Θεολογική Ακαδημία (περίπου 1693–1695) και κατά τη διάρκεια των σπουδών του εκάρη μοναχός με το όνομα Αντώνιος.
Το 1699 διορίστηκε ταμίας της Επισκοπής Τσερνιχίβ, ενώ το 1700 έγινε ηγούμενος της Ιεράς Μονής Μπορίσο-Γκλεμπ στο Τσερνιχίβ. Από το 1701, διετέλεσε ιεροκήρυκας της Επισκοπής Τσερνιχίβ.
Το 1709, χειροτονήθηκε αρχιμανδρίτης και ανέλαβε ηγούμενος της Ιεράς Μονής Σωτήρος Μεταμορφώσεως του Νοβγκορόντ Σεβέρσκι. Στις 20 Σεπτεμβρίου 1713, στον Καθεδρικό Ναό της Κοιμήσεως της Θεοτόκου του Κρεμλίνου στη Μόσχα, χειροτονήθηκε Αρχιεπίσκοπος Τσερνιχίβ.
Μητροπολίτης Τομπόλσκ και ιεραποστολικό έργο
Τον Αύγουστο του 1720, κλήθηκε στην Αγία Πετρούπολη λόγω μιας υπόθεσης σχετικά με τον ιερομόναχο Πορφύριο, τον οποίο αρνήθηκε να καθαιρέσει, παρά τις απαιτήσεις του ισχυρού πρίγκιπα Αλεξάντερ Μένσικοφ. Ως αποτέλεσμα, στις 5 Μαρτίου 1721, με διάταγμα του Μεγάλου Πέτρου Α’, μετατέθηκε στη Μητρόπολη Τομπόλσκ και ανακηρύχθηκε Μητροπολίτης Σιβηρίας και Τομπόλσκ.
Έφτασε στο Τομπόλσκ στις 7 Δεκεμβρίου 1721, όπου αφιερώθηκε στην εκπαιδευτική και ιεραποστολική δραστηριότητα. Υπό την καθοδήγησή του, οι ιεραπόστολοι εστάλησαν στη Καμτσάτκα και στην Κίνα. Το 1725, στο Ιρκούτσκ, ίδρυσε ειδική ρωσο-μογγολική σχολή για τη διάδοση του χριστιανισμού στην Κίνα.
Στο Τομπόλσκ, αναβάθμισε τη Σλαβο-Ρωσική σχολή, εισάγοντας τη διδασκαλία των λατινικών και αυξάνοντας τη διάρκεια σπουδών σε έξι έτη, γεγονός που οδήγησε σε ραγδαία αύξηση των μαθητών. Επίσης, επί των ημερών του ανεγέρθηκαν νέοι ναοί και μονές, με την επισκοπή του να αριθμεί 265 εκκλησίες, 14 ανδρικές και 6 γυναικείες μονές.
Το 1730, στο εργοστάσιο του Ταγίλ, για τον Καθεδρικό Ναό της Αγίας Σοφίας του Τομπόλσκ, κατασκευάστηκε μεγάλος καμπάνας 1011 πουδών (περίπου 16.500 κιλά).
Κοίμηση και κληρονομιά
Ο Άγιος Αντώνιος εκοιμήθη στις 27 Μαρτίου 1740, σε ηλικία περίπου 70 ετών, και ενταφιάστηκε στον Καθεδρικό Ναό της Αγίας Σοφίας στο Τομπόλσκ.
Μετά την κοίμησή του, άφησε πίσω του μεγάλη βιβλιοθήκη, την οποία απέκτησε αργότερα η Θεολογική Σχολή Τομπόλσκ.
Συγγράμματα
«Καθρέπτης από τη Θεία Γραφή» (1705) – Συγγραφή σε συλλαβικούς στίχους, περιλαμβάνει ύμνο προς τον Ηγεμόνα Ιβάν Μαζέπα.
«Διήγηση περί της Ιερής Γραφής» (1705)
Μετάφραση της «Ιστορίας» του Τίτου Λίβιου (1716) – Έργο μεταφρασμένο από τα λατινικά υπό την καθοδήγησή του.
Ο Άγιος Αντώνιος τιμάται ως φωτιστής της Σιβηρίας και μία από τις μεγάλες ιεραποστολικές μορφές της Ρωσικής Εκκλησίας.
