Όσιος Αλέξανδρος του Βόσκιϋ, 27 Μαρτίου
Ήταν ένας από τους πρώτους ηγούμενους και, σύμφωνα με ορισμένες πηγές, ο ιδρυτής της Ιεράς Μονής της Μεταμορφώσεως του Αλεξάνδρου στον ποταμό Βότσε, αριστερό παραπόταμο του ποταμού Κοστρόμα, κοντά στην πόλη Σολιγκάλιτς (χωριό Κορόβνοβο, περιοχή Σολιγκάλιτς της επαρχίας Κοστρόμα). Η μονή αναφέρεται ήδη το 1533, μετά την κοίμηση του Οσίου.
Μπορεί να υποτεθεί ότι γεννήθηκε όχι νωρίτερα από τα μέσα του 14ου αιώνα, καθώς αναφέρεται ως "μιμητής" των ασκητικών αγώνων και ακόμη και ως "συνομιλητής" του Οσίου Αβρααμίου του Τσουχλόμσκι (+1375).
Μοναχική ζωή και ασκητικοί αγώνες
Η κύρια πηγή πληροφοριών για τον Όσιο Αλέξανδρο είναι η ακολουθία του, που συντάχθηκε πιθανώς τον 16ο αιώνα. Το κείμενό της φυλασσόταν στις αρχές του 20ού αιώνα στον ναό του χωριού Κορόβνοβο, αλλά αργότερα χάθηκε. Σήμερα είναι γνωστή μέσα από παραθέσεις προεπαναστατικών μελετητών, όπως οι Ι. Για. Σύρτσοφ και Α. Ι. Σολοβιόφ.
Η νεότητα του Οσίου περιγράφεται στην ακολουθία του ως εξής:
"Από μικρή ηλικία προσκολλήθηκες στον Θεό, όσιε, και γι’ αυτό θεώρησες τη ζωή αυτή ως μηδέν, προτιμώντας να σηκώσεις τον σταυρό του Κυρίου και να απαρνηθείς τα επίγεια."
Ως αποτέλεσμα αυτής της ευσέβειας, εγκατέλειψε από νωρίς την πατρίδα του και την οικογένειά του και αποσύρθηκε στην έρημο για ασκητικούς αγώνες.
Αρχικά, εμφανίστηκε ως άγνωστος προσκυνητής στη Μονή της Αναστάσεως στην πόλη Σολιγκάλιτς, όπου και εκάρη μοναχός. Μετά από κάποιο διάστημα, έλαβε την ευλογία του πνευματικού του πατέρα και εγκατέλειψε τη μονή για να επιδοθεί σε αυστηρότερη ερημητική ζωή.
Ασκητισμός και ίδρυση της μονής
Ως τόπο άσκησης επέλεξε την περιοχή όπου σήμερα βρίσκεται το χωριό Κορόβνοβο, 10 χλμ. νότια του Σολιγκάλιτς, κοντά στον ποταμό Βότσε. Εκείνη την εποχή, η περιοχή ήταν αδιαπέραστο δάσος, και στην αρχή έζησε εντελώς απομονωμένος.
Η ακολουθία του τονίζει τη σκληρότητα της ζωής του:
"Υπέμεινες κάθε κακουχία: το κρύο και τη ζέστη, την πείνα και τη δίψα, ταπεινώνοντας το σώμα σου με ύπνο στη γη."
"Θανάτωσες τις επιθυμίες της σάρκας, εγκατέλειψες κάθε τιμή και περιουσία, θεώρησες τα λαμπρά ενδύματα ως μηδέν και προτίμησες να φοράς ρούχα από τρίχες, δείχνοντας με αυτό τον τρόπο την απόλυτη ταπείνωση."
Έμεινε πολλά χρόνια στην ερημιά, απομακρυσμένος από τους ανθρώπους. Στη συνέχεια, άλλοι ασκητές άρχισαν να συρρέουν κοντά του, επιθυμώντας να αφιερώσουν τη ζωή τους στον Θεό υπό την καθοδήγησή του.
Ο Όσιος Αλέξανδρος έγινε πνευματικός πατέρας των μοναχών και υπόδειγμα ασκητικής ζωής. Όχι μόνο θεμελίωσε τη Μονή της Μεταμορφώσεως, αλλά και την ανέπτυξε κατά τη διάρκεια της ζωής του, φροντίζοντας για την καλή της οργάνωση.
Κοίμηση και τιμή του Οσίου
Ο Όσιος Αλέξανδρος εκοιμήθη ειρηνικά, όπως ένας δίκαιος άνθρωπος:
"Αναχώρησες από τα γήινα και ανέβηκες στους ουρανούς, εισερχόμενος στην άνω Σιών και στην αχειροποίητη κατοικία."
Δεν υπάρχουν γραπτές μαρτυρίες που να επιβεβαιώνουν ότι είχε ιερατικό αξίωμα ή ότι εκοιμήθη ως σχηματικός μοναχός. Ωστόσο, η εικονογραφία του 18ου αιώνα τον απεικονίζει με εμφάνιση παρόμοια με εκείνη του Οσίου Ζωσιμά του Σολοβέτσκι, φορώντας σχηματικό μοναχικό ένδυμα.
Η φήμη της αγιότητάς του εξαπλώθηκε γρήγορα, προσελκύοντας προσκυνητές στον τάφο του. Στην ακολουθία του αναφέρεται ως "πηγή ανεξάντλητων θαυμάτων" και "θησαυρός ανεξάντλητων δωρεών".
Δεν υπάρχουν πληροφορίες για την επίσημη αγιοκατάταξή του, αλλά μέχρι το τέλος του 16ου αιώνα υπήρχε τοπική τιμή του Οσίου και είχε ήδη συνταχθεί ακολουθία προς τιμήν του. Σε βασιλικά και πατριαρχικά έγγραφα του 17ου αιώνα, αναφέρεται ως "Άγιος", "Όσιος" και "Θαυματουργός". Το όνομά του περιλαμβάνεται στο "Κατάλογο των Ρώσων Αγίων".
Οι παλαιές εικόνες του δεν διασώθηκαν, αλλά σώζεται μια εικόνα του 18ου αιώνα, όπου εικονίζεται ο Όσιος ολόσωμος.
Η επίσημη τιμή του Οσίου Αλεξάνδρου σταμάτησε το 1830 (οι λόγοι είναι άγνωστοι), αλλά οι ντόπιοι συνέχισαν να τον τιμούν. Η αγιοκατάταξή του επιβεβαιώθηκε το 1981, όταν το όνομά του συμπεριλήφθηκε στη Σύναξη των Αγίων της Κοστρόμας.
Η Μονή και το προσκύνημά του
Το 1764, η Μονή του Βότσε διαλύθηκε και μετατράπηκε σε ενοριακό ναό. Στις αρχές του 18ου αιώνα, πάνω από τον τάφο του υπήρχε πέτρινο παρεκκλήσι, το οποίο το 1767 αντικαταστάθηκε από ξύλινο ναό της Μεταμορφώσεως.
Ο ναός έκλεισε τη δεκαετία του 1930 και σύντομα καταστράφηκε, αλλά οι λείψανα του Οσίου δεν παραβιάστηκαν ποτέ από το σοβιετικό καθεστώς.
Σήμερα, από το μοναστήρι σώζεται μόνο ο εγκαταλελειμμένος πέτρινος Ναός της Αγίας Σκέπης, που χτίστηκε το 1792, λίγα μέτρα από τον τόπο ταφής του Οσίου.
Εορτή
27 Μαρτίου
23 Ιανουαρίου (Εορτή Ελλήνων Αγίων)
30 Αυγούστου (Τοπική εορτή Κοστρόμας)
Σύναξη των Αγίων της Κοστρόμας
