Σύναξη της Εικόνας της Θεοτόκου της «Παρηγοριάς εν Θλίψεσι και Οδύνες», 19 Νοεμβρίου

Η Εικόνα της Μητέρας του Θεού γνωστή ως «Παρηγοριά εν Θλίψεσι και Οδύνες» είναι μία διπλή ή τρίπτυχη εικόνα που χρονολογείται στον 17ο αιώνα. Σύμφωνα με την παράδοση, η εικόνα ανήκε στον Άγιο Πατριάρχη Αθανάσιο Κωνσταντινουπόλεως.

Ο Άγιος Αθανάσιος αφιέρωσε όλη του τη ζωή στον αγώνα υπερασπίσεως της Ορθοδοξίας, απέναντι στους Τούρκους και στους Ιησουίτες. Από υπακοή, ανέλαβε πολλές φορές τον σταυρό της Πατριαρχίας Κωνσταντινουπόλεως. Μετά την εκλογή του κατά τον Ευαγγελισμό της Θεοτόκου το 1634, παρέμεινε στον πατριαρχικό θρόνο μόνο για σαράντα ημέρες· και το 1652 για μισό μήνα. Μετά την τρίτη αποχώρησή του, ο Άγιος Αθανάσιος αποσύρθηκε, ζώντας και εργαζόμενος για χάρη του Χριστού στη Μολδαβία και στη Βλαχία. Το 1653 μετέβη στη Ρωσία, όπου έγινε δεκτός με μεγαλοπρέπεια από τον Τσάρο Αλέξιο Μιχαήλοβιτς.

Σε όλες τις μετακινήσεις και περιόδους ησυχίας του Αγίου Αθανασίου, ακόμη και κατά την παραμονή του στο Άγιον Όρος, είχε μαζί του την Εικόνα της «Παρηγοριάς εν Θλίψεσι και Οδύναις». Επομένως, το 1653 θεωρείται το έτος κατά το οποίο η Εικόνα έφθασε για πρώτη φορά στη Ρωσία.

Το 1654, ο Άγιος Ιεράρχης Αθανάσιος αναχώρησε από τη Μόσχα προς την πατρίδα του. Στο Λούμπνο της Ουκρανίας ασθένησε και σταμάτησε να αναπαυθεί στη Μονή Μεταμορφώσεως του Μγκαρσκ, όπου εκοιμήθη στις 5 Απριλίου 1654. Σύμφωνα με το έθος για την ταφή των Ανατολικών Πατριαρχών, ετάφη σε καθιστή θέση. Οκτώ χρόνια αργότερα, όταν ανοίχθηκε ο τάφος του, βρέθηκε ότι το σώμα του Αγίου Ιεράρχη ήταν άφθαρτο («εκτός από το δεξί του χέρι που κρατούσε την ποιμαντορική ράβδο, από το οποίο έλειπαν δύο ή τρία δάκτυλα»). Το 1662, ο Άγιος Ιεράρχης Αθανάσιος ανακηρύχθηκε άγιος και η 2α Μαΐου ορίστηκε ως ημέρα μνήμης του.

Μετά την κοίμησή του, η Εικόνα «Παρηγοριά εν Θλίψεσι και Οδύναις» παραδόθηκε στη Μονή Βατοπαιδίου του Αγίου Όρους, όπου παρέμεινε έως τον Οκτώβριο του 1849, όταν ιδρύθηκε η ρωσική Σκήτη του Αγίου Ανδρέου. Τότε ο Μητροπολίτης Γρηγόριος, που ζούσε εν αποστρατεία στο Βατοπαίδι, δώρισε την Εικόνα στη νεοσύστατη Σκήτη ως ευλογία. Η Εικόνα παρέμεινε στο κελί του ιδρυτή, π. Βησσαρίωνος. Πριν τον θάνατό του το 1862, ευλόγησε τη συνοδεία με την εικόνα λέγοντας: «Είθε η εικόνα αυτή να είναι για εσάς υπερβολική χαρά και παρηγοριά σε θλίψεις και οδύνες».

Η Εικόνα δοξάστηκε στο διαμέρισμα Βιάτσκ της Ρωσίας το 1863, όταν ο Ιερομόναχος Παΐσιος, που μετέφερε την Εικόνα από το Άγιον Όρος, σταμάτησε για να συλλέξει δωρεές στο χωριό Σλομπόντσκοϊ. Τότε η Θεοτόκος αξίωσε να δοξάσει την εικόνα διά μέσου διαφόρων θαυμάτων.

Σήμερα η Εικόνα βρίσκεται στον Καθεδρικό Ναό του Αγίου Νικολάου στην Αγία Πετρούπολη. Μαρτυρίες για τη θαυματουργική δύναμη της Εικόνας υπάρχουν και στη σύγχρονη Ορθόδοξη Ρωσία. Στη Μονή του Αγίου Αλεξίου-Ακάτωφ στο Βορονέζ φυλάσσεται αντίγραφό της, με την επιγραφή:

«Η εικόνα αυτή ζωγραφίστηκε και ευλογήθηκε στο Άγιον Όρος, στη ρωσική Μονή του Αγίου Ιωάννου του Χρυσοστόμου, κατά την ηγουμενία του Ιεροσχημονάχου Κυρίλλου, το 1905».

Λίγο μετά από κάποιες εργασίες συντήρησης το 1999, η εικόνα άρχισε να αναβλύζει μύρο. Μια ημέρα του Ιουλίου, ρεύματα μύρου έτρεξαν από τα μάτια της Παναγίας.