Άγιος Γουρίας ο πρώτος αρχιεπίσκοπος του Καζάν, 5 Δεκεμβρίου
Ο Άγιος Γουρίας (κατά κόσμον Γρηγόριος Ρουγκότιν) ήταν ο πρώτος αρχιεπίσκοπος της επισκοπής Καζάν, η οποία ιδρύθηκε το 1555. Γεννήθηκε στην κωμόπολη Ραντόνεζ, έξω από τη Μόσχα, σε οικογένεια αυλικού. Οι γονείς του δεν ήταν πλούσιοι και από νεαρή ηλικία έπρεπε να υπηρετεί τον πρίγκιπα Ιβάν Πένκοβ ως διαχειριστής των κτημάτων του.
Από τη νεότητά του ο Γρηγόριος ήταν ευσεβής, ταπεινός και πράος, και διατήρησε την αγνότητά του. Κατηγορήθηκε άδικα για ανάρμοστη συμπεριφορά με τη σύζυγο του πρίγκιπα και φυλακίστηκε για δύο χρόνια σε υπόγειο μπουντρούμι. Αυτό έβλαψε την υγεία του, αλλά παράλληλα ενίσχυσε και βάθυνε τον θρησκευτικό του ζήλο. Στη φυλακή έγραψε ένα μικρό βιβλίο για να διδάσκονται τα παιδιά ανάγνωση και γραφή, και τα έσοδα από την πώληση του βιβλίου του τα προσέφερε στους φτωχούς.
Όταν απελευθερώθηκε, εκάρη μοναχός με το όνομα Γουρίας στη Μονή του Αγίου Ιωσήφ του Βολοκολάμσκ, γνωστή για τον αυστηρό της κανόνα. Το 1543 εξελέγη ηγούμενος της μονής και διοίκησε για περίπου εννέα χρόνια. Κατόπιν παραιτήθηκε και έζησε δύο χρόνια ως απλός μοναχός.
Πριν γίνει επίσκοπος, ο Άγιος Γουρίας διηύθυνε για έναν χρόνο τη Μονή της Αγίας Τριάδος στο Σελιζάροβο της επισκοπής Τβερ. Με κλήρο εξελέγη επίσκοπος Καζάν. Με τη βοήθεια του Αγίου Βαρσανούφιου (εορτή 11 Απριλίου), αφιερώθηκε στη ιεραποστολική δράση. Στα οκτώ χρόνια της διακονίας του ιδρύθηκαν τέσσερα μοναστήρια, ενώ ανεγέρθηκαν ο Καθεδρικός Ναός του Ευαγγελισμού και ακόμη δέκα ενοριακοί ναοί στην πόλη.
Το 1561 αρρώστησε βαριά και δεν μπορούσε πλέον να τελεί ο ίδιος τις ακολουθίες. Τις εορτές τον μετέφεραν στον ναό, όπου καθόταν ή ξάπλωνε γιατί δεν είχε τη δύναμη να περπατήσει ή να σταθεί όρθιος.
Λίγο πριν από την κοίμησή του, στις 5 Δεκεμβρίου 1563, έλαβε το Μεγάλο Σχήμα από τον Άγιο Βαρσανούφιο και ετάφη στη Μονή της Μεταμορφώσεως του Σωτήρος. Στις 4 Οκτωβρίου 1595 ανακαλύφθηκαν άφθαρτα τα λείψανα των Αγίων Γουρία και Βαρσανούφιου. Παρών στην ανακομιδή ήταν ο Άγιος Ερμογένης, Μητροπολίτης Καζάν (εορτή 12 Μαΐου), ο οποίος περιέγραψε το γεγονός στους βίους των δύο αγίων.
Στις 20 Ιουνίου 1613, τα λείψανα του Αγίου Γουρία μεταφέρθηκαν από τη Μονή της Μεταμορφώσεως στον Καθεδρικό Ναό του Ευαγγελισμού στο Καζάν. Σήμερα βρίσκονται σε ναό νεκροταφείου στο Καζάν, αφιερωμένο στους Αγίους Πρίγκιπες Θεόδωρο του Μούρομ και τους γιους του, Δαβίδ και Κωνσταντίνο (εορτή 21 Μαΐου).
