Άγιοι Τριάντα Οκτώ Πατέρες εν Σινά αναιρεθέντες, 14 Ιανουαρίου
Τὸ δ' αὖ πεπονθός, ἄνδρες ἀρετῆς φίλοι.
Ἀββάδας ἀμφὶ τετάρτῃ καὶ δεκάτῃ κτάνε χαλκός.
Οι Άγιοι αυτοί Πατέρες ζούσαν μέσα στις σπηλιές του όρους Σινά την αγία μοναχική ζωή (κατά τον 5ο αιώνα μ.Χ.). Αλλά η ευσεβής ζωή τους ταράζεται ξαφνικά μια μέρα, με τρόπο άγριο και αιματηρό. Στίφη βαρβάρων, που λυσσούσαν κατά της χριστιανικής πίστης, φάνηκαν στις κατοικίες των χριστιανών αναχωρητών. Στην εμφάνιση αυτή οι Άγιοι ταράζονται στην αρχή. Συνέρχονται, όμως, αμέσως και μπροστά στη σφαγή και το θάνατο δείχνουν θαυμαστή ανδρεία και αφοβία. Δεν αρνείται κανένας την πίστη του. Οι βάρβαροι τους σφάζουν μέσα στις καλύβες και τους κήπους τους και αυτοί πεθαίνουν προσευχόμενοι, ψάλλοντας ύμνους, δοξολογίες και ευχαριστίες στο θεό. Και όπως θα έλεγε ο θεοκίνητος Απ. Παύλος, «τον καλό αγώνα της πίστης αγωνίστηκαν, το δρόμο τους τελείωσαν και την πίστη τους μέχρι θανάτου έτήρησαν». Από τα φονικά σπαθιά διεσώθησαν δύο Άγιοι, ο Σάββας και ο Ησαΐας, οι οποίοι και έθαψαν τους φονευθέντες και διηγήθηκαν τα σχετικά με αυτούς. (Αρκετά από τα ονόματα των πιο πάνω Οσιομαρτύρων Πατέρων βλέπε και 4η Διακαινησίμου στο Συναξάρι του Πεντηκοσταρίου).
Υπήρξαν δύο περιστάσεις όπου οι μοναχοί και οι ερημίτες στο Σινά και τη Ραϊθού σφαγιάστηκαν από βαρβάρους. Η πρώτη συνέβη τον 4ο αιώνα, όταν σαράντα Πατέρες σκοτώθηκαν στο Όρος Σινά και τριάντα εννέα στη Ραϊθού την ίδια ημέρα.
Το Όρος Σινά, όπου δόθηκαν οι Δέκα Εντολές στον Μωυσή, ήταν επίσης τόπος ενός άλλου θαύματος. Ο Αμμώνιος, Αιγύπτιος μοναχός, ήταν μάρτυρας της σφαγής των σαράντα Αγίων Πατέρων στο Σινά. Περιγράφει πώς οι Σαρακηνοί επιτέθηκαν στη μονή και θα είχαν σκοτώσει όλους, αν δεν είχε επέμβει ο Θεός. Μια φωτιά εμφανίστηκε στην κορυφή του βουνού και ολόκληρο το όρος κάπνιζε. Οι βάρβαροι τρομοκρατήθηκαν και έφυγαν, ενώ οι επιζώντες μοναχοί ευχαρίστησαν τον Θεό που τους έσωσε.
Εκείνη την ημέρα, οι Βλέμμυες (μια αραβική φυλή) σκότωσαν τριάντα εννέα Πατέρες στη Ραϊθού (στις ακτές της Ερυθράς Θάλασσας). Ο Ηγούμενος Παύλος της Ραϊθού προέτρεψε τους μοναχούς του να υπομείνουν τα βάσανά τους με θάρρος και αγνή καρδιά.
Η δεύτερη σφαγή συνέβη σχεδόν εκατό χρόνια αργότερα και καταγράφηκε επίσης από έναν αυτόπτη μάρτυρα που σώθηκε θαυματουργικά: τον Άγιο Νείλο τον Ασκητή (12 Νοεμβρίου). Οι Άραβες επέτρεψαν σε ορισμένους μοναχούς να τρέξουν για τη ζωή τους. Διέσχισαν την κοιλάδα και ανέβηκαν σε ένα βουνό. Από εκεί μπόρεσαν να δουν τους Βεδουίνους να σκοτώνουν τους μοναχούς και να λεηλατούν τα κελιά τους.
Οι ασκητές του Σινά και της Ραϊθού ζούσαν μια ιδιαίτερα αυστηρή ζωή: περνούσαν όλη την εβδομάδα προσευχόμενοι στα κελιά τους. Το Σάββατο συγκεντρώνονταν για την αγρυπνία, και την Κυριακή κοινωνούσαν τα Άχραντα Μυστήρια. Η μόνη τροφή τους ήταν οι χουρμάδες και το νερό. Πολλοί από τους ασκητές της ερήμου δοξάστηκαν με το χάρισμα των θαυμάτων: οι Γέροντες Μωυσής, Ιωσήφ και άλλοι. Στην ακολουθία αυτών των μοναχών Πατέρων αναφέρονται: οι Ησαΐας, Σάββας, Μωυσής και ο μαθητής του Μωυσής, Ιερεμίας, Παύλος, Αδάμ, Σέργιος, Δόμνος, Πρόκλος, Υπάτιος, Ισαάκ, Μακάριος, Μάρκος, Βενιαμίν, Ευσέβιος και Ηλίας.
Λειτουργικά κείμενα
Τροπάριον — Ήχος Δ’
Θεέ των Πατέρων ημών, / πάντοτε πράττε μετ’ ευμενείας προς ημάς· / μη αποστρέψης το έλεός Σου αφ’ ημών, / αλλά κατεύθυνον εν ειρήνη την ζωήν ημών / διά των πρεσβειών τούτων των Αγίων.
Κοντάκιον — Ήχος Β’
(Προσόμοιον: «Τα άνω ζητών...»)
Διαπλεύσαντες ασφαλώς πλήθος καταιγίδων, / και δεξάμενοι την δωρεάν των θαυμάτων, / κατεποντίσατε τους ασωμάτους εχθρούς / εν τοις ρεύμασι των δακρύων υμών, / θεοφόροι Μοναχομάρτυρες· / και νυν, λαβόντες το χάρισμα των θαυμάτων, / πρεσβεύσατε αδιαλείπτως υπέρ πάντων ημών.
Κοντάκιον — Ήχος Β’
(Προσόμοιον: «Τα άνω ζητών...»)
Φεύγοντες της κοσμικής ταραχής και σύγχυσιν, / κατέστητε εις την ησυχίαν· / στεφανωθέντες δε τω αίματι του μαρτυρίου / και τοις πόνους των ασκητικών αγώνων υμών, / ανεδείχθητε συγκατοικείν μετά των Μαρτύρων / και των Οσίων Πατέρων.
