Όσιος Ιωάννης ο Καλυβίτης ο δια Χριστόν πτωχός, 15 Ιανουαρίου

Ἀρνησίκοσμος παῖς λιπὼν γῆς καλύβην,

Ἐν οὐρανοῖς ἔπηξε καινὴν καλύβην.

Πέμπτῃ Ἰωάννης δεκάτῃ καλύβην μετέπηξεν.

Ο Όσιος Ιωάννης ο Καλυβίτης ο δια Χριστόν πτωχός έζησε στα μέσα του 5ου μ.Χ. αιώνα (κατ' άλλους γεννήθηκε στην Κωνσταντινούπολη στις αρχές του 5ου μ.Χ. αιώνα) και ήταν γιος του Ευτροπίου, συγκλητικού στο αξίωμα, και της Θεοδώρας.

Ο Ιωάννης δεν θέλησε ν' ακολουθήσει το δρόμο των δύο μεγαλυτέρων αδελφών του, που κατέλαβαν λαμπρά αξιώματα και προτίμησε να αφιερωθεί στην υπηρεσία της πίστης. Επειδή όμως οι γονείς του επέμεναν, έφυγε από το πατρικό του σπίτι και πήγε στην μονή των Ακοιμήτων όπου έγινε μοναχός.

Όταν πληροφορήθηκε τη μεγάλη πίκρα της μητέρας του επειδή ο πατέρας του διήγε κοσμική ζωή, αποφάσισε με την συγκατάθεση του ηγουμένου της μονής να επιστρέψει στους γονείς του. Παρουσιάσθηκε στους γονείς του ως ένας άγνωστος μοναχός. Αυτοί δεν τον γνώρισαν. Αλλά ήταν τόση μεγάλη η ευγένεια της φυσιογνωμίας και των λόγων του, που τον παρακάλεσαν να έρχεται καθημερινά στο σπίτι. Δέχθηκε με τη συμφωνία να του κατασκευάσουν μια καλύβα στο βάθος του περιβολιού της πατρικής του οικίας. Εκεί ο Ιωάννης έστησε την κατοικία του, και μέσα σε τρία χρόνια κατάφερε, με τη χάρη του Θεού, να φέρει στο σωστό δρόμο τους γονείς του.

Την ημέρα που αποκάλυψε πς ήταν γιος τους, ο Θεός παρέλαβε τη μακάρια ψυχή του.

Διήγησις θαύματος Ὁσίου Ἰωάννου τοῦ Καλυβίτου

Ἐκ τῆς ἐκδόσεως: Νεκταρίου Ἱερομονάχου, Ὁ Ὅσιος Ἰωάννης ὁ Καλυβίτης, ὁ διὰ Χριστὸν πτωχός.

Ἱ. Ἡσυχαστήριον Ὁσίων 99 Πατέρων, Βουλευτήρια, Ἄγιον Ὄρος, 2010

Ἤμουν τριῶν μηνῶν ἔγκυος καὶ μοῦ εἶχε συστήσει ὁ γιατρὸς μοῦ νὰ βρίσκομαι σὲ μιὰ σχετικὴ ἀκινησία μιὰ καὶ εἶχα προβλήματα αἰμόῤῥοιας καὶ ὑπῆρχε μεγάλος κίνδυνος νὰ ἀποβάλλω. Αὐτὸ ἦταν τὸ δεύτερο παιδί μου οὐσιαστικά, μιὰ καὶ εἶχα χάσει τὸ πρῶτό μου ἀπὸ αὐτόματη ἐκβολὴ λίγους μῆνες πρίν.

Ἕνα βράδυ, ἀφοῦ κατάφερα νὰ κοιμηθῶ, μιὰ καὶ οἱ ἐνοχλήσεις ἦταν συχνὰ ἔντονες, καὶ ἔπαιρνα σπασμολυτικὰ χάπια, βλέπω στὸν ὕπνο μου τὸν ἡγούμενο τῆς Ἱερᾶς Μονῆς τοῦ Ἁγίου Ἰωάννου τοῦ Καλυβίτου πλάϊ σὲ ἕναν νεαρὸ μοναχὸ κουκουλωμένο μὲ ἕνα μαῦρο μανδύα (ῥάσο). Χαμογέλασε στὸν γέροντα Νεκτάριο κοιτάζοντάς τον καὶ μετὰ ἔστρεψε τὸ βλέμμα του σὲ μένα καὶ μοῦ εἶπε μὲ γαλήνιο ὕφος: Νὰ μὴ φοβᾶσαι, ὅλα θὰ πᾶνε καλά! Ἀπὸ ἐκείνη τὴν ἡμέρα σταμάτησε κάθε ταλαιπωρία ποὺ εἶχα μὲ τὴν ἐγκυμοσύνη μου καὶ μάλιστα ἐπέστρεψα στὴν δουλειά μου, ὅπου καὶ δούλεψα μέχρι τὸν ὄγδοο μήνα τῆς ἐγκυμοσύνης μου. Καὶ ὅλα αὐτὰ γιατὶ ὁ Ἅγιος Ἰωάννης ὁ Καλυβίτης θέλησε νὰ προστατέψει τὸ μωρό μου καὶ ἐμένα.

Ἄς εἶναι δοξασμένο τὸ ὄνομά του· πρὸς δόξα τοῦ ὀνόματός του, ἔταξα τὸ παιδί μου νὰ τὸ βαπτίσω στὸ ἐκκλησάκι τῆς Μονῆς.

Ὅταν τὸ μωρό μου, ἀγοράκι 4 μηνῶν τότε, μοῦ παρουσίασε οὐρολοίμωξη, ποὺ θὰ ἔπρεπε νὰ διαγνωστεῖ στὴν Ἀθήνα γιὰ τὰ βασικά της αἴτια (ἀνεπάρκεια οὐροδόχου κ.ἄ.), ἐπισκεφτήκαμε μὲ τὸν σύζυγό μου καὶ τὸ μωρό μας τὸν γέροντα Νεκτάριο, ζητώντας νὰ μεσιτεύσει στὸν Ἅγιο νὰ μὴν ἔχει τὸ παιδὶ κάτι σοβαρό. Ὁ πατὴρ Νεκτάριος, βέβαιος γιὰ τὰ λόγια του, μᾶς εἶπε πὼς τὸ παιδὶ δὲν θὰ ἔχει τίποτα. Λίγες μέρες ἀργότερα, εἶδα στὸν ὕπνο μου ἕναν νεαρὸ μοναχό, ποὺ στεκόταν πίσω ἀπὸ μένα καὶ τὸ μωρό μου μέσα στὸ ἐκκλησάκι τῆς Μονῆς. Ἦρθε μπροστά μου, πῆρε τὸ παιδὶ στὴν ἀγκαλιά του καὶ μοῦ εἶπε: Μὴ στενοχωριέσαι, ἀφοῦ εἶναι δικό μου! Οἱ ἐξετάσεις στὴν Ἀθήνα ἔδειξαν μία τυχαία οὐρολοίμωξη, χωρὶς τίποτε τὸ ἀνησυχητικό.

Σ᾿ εὐχαριστῶ γιὰ ἄλλη μιὰ φορὰ Ἅγιέ μου Ἰωάννη!

Βιογραφία

Ο Άγιος Ιωάννης ο Ασκητής ήταν υιός πλουσίων και ενδόξων γονέων και γεννήθηκε στην Κωνσταντινούπολη στις αρχές του πέμπτου αιώνα. Έλαβε άριστη παιδεία και κατείχε τη ρητορική και τη φιλοσοφία μέχρι την ηλικία των δώδεκα ετών. Επίσης αγαπούσε να διαβάζει πνευματικά βιβλία. Αντιλαμβανόμενος την ματαιότητα της κοσμικής ζωής, επέλεξε την στενή και εξαιρετικά δύσκολη οδό. Γεμάτος από πόθο να εισέλθει σε μοναστήρι, εκμυστηρεύτηκε την πρόθεσή του σε έναν μοναχό που περνούσε. Ο Ιωάννης του ζήτησε να υποσχεθεί ότι θα επιστρέψει για εκείνον όταν επιστρέψει από το προσκύνημά του στην Ιερουσαλήμ και θα τον πάρει στο μοναστήρι του.

Ζήτησε από τους γονείς του ένα Ευαγγέλιο, ώστε να μελετήσει τα λόγια του Χριστού. Οι γονείς του προσέλαβαν έναν καλλιγράφο να αντιγράψει το κείμενο και έκαναν τον τόμο να δεθεί με χρυσό εξώφυλλο στολισμένο με πολύτιμους λίθους. Ο Ιωάννης διάβαζε συνεχώς το Ευαγγέλιο, ευχαριστώντας τον Σωτήρα για τα λόγια του.

Ο μοναχός κράτησε την υπόσχεσή του να επιστρέψει για τον Ιωάννη, και πήγαν κρυφά στη Βιθυνία. Στο μοναστήρι των «Ακοίμητων» (Ακόητοι), έλαβε τη μοναχική κουρά. Ο νεαρός μοναχός άρχισε τις ασκητικές του προσπάθειες με ζήλο, εκπλήσσοντας τους αδελφούς με την αδιάκοπη προσευχή, την ταπεινή υπακοή, την αυστηρή νηστεία και την επιμονή του στην εργασία.

Μετά από έξι χρόνια, άρχισε να υποβάλλεται σε πειρασμούς. Θυμήθηκε τους γονείς του, πόσο τον αγαπούσαν και τη λύπη που τους προκάλεσε. Μετανιώνοντας που τους άφησε, γέμισε με καυτή επιθυμία να τους δει ξανά.

Ο Άγιος Ιωάννης εξήγησε την κατάστασή του στον ηγούμενο Άγιο Μάρκελλο (29 Δεκεμβρίου) και ζήτησε να απολυθεί από το μοναστήρι. Εξέφρασε την επιθυμία του να λάβει την ευλογία και τις προσευχές του ηγουμένου για να επιστρέψει σπίτι του. Αποχαιρέτησε τους αδελφούς, ελπίζοντας ότι με τις προσευχές τους και τη βοήθεια του Θεού θα έβλεπε τους γονείς του και θα υπερίσχυε των παγίδων του διαβόλου. Ο ηγούμενος τον ευλόγησε για το ταξίδι του.

Ο Άγιος Ιωάννης επέστρεψε στην Κωνσταντινούπολη, όχι για να συνεχίσει τη ζωή του στην πολυτέλεια, αλλά ντυμένος ως ζητιάνος, άγνωστος σε όλους. Κατέλυσε σε μια γωνία κοντά στις πύλες του σπιτιού των γονέων του. Ο πατέρας του παρατήρησε τον «πάμφτωχο» και άρχισε να του στέλνει φαγητό από το τραπέζι του, για χάρη του Χριστού. Ο Ιωάννης έζησε σε μια μικρή καλύβα για τρία χρόνια, καταπιεζόμενος και προσβεβλημένος από τους υπηρέτες, αντέχοντας το κρύο και τον παγετό, συνομιλώντας αδιάκοπα με τον Κύριο και τους αγίους αγγέλους.

Πριν από τον θάνατό του, ο Κύριος εμφανίστηκε στον μοναχό σε όραμα, αποκαλύπτοντάς του ότι το τέλος των θλίψεών του πλησίαζε και ότι σε τρεις ημέρες θα μεταστεγάζονταν στην Ουράνια Βασιλεία. Έτσι, ζήτησε από τον διακόνη να μεταφέρει μήνυμα στη μητέρα του να έρθει σε αυτόν, διότι είχε κάτι να της πει.

Στην αρχή, εκείνη δεν ήθελε να πάει, αλλά της κίνησε την περιέργεια να μάθει τι είχε να της πει αυτός ο ζητιάνος. Τότε, της έστειλε ένα άλλο μήνυμα, λέγοντας ότι θα πεθάνει σε τρεις ημέρες. Ο Ιωάννης την ευχαρίστησε για τη φιλανθρωπία που του είχε προσφέρει και της είπε ότι ο Θεός θα την ανταμείψει γι' αυτό. Στη συνέχεια, της ζήτησε να του υποσχεθεί ότι θα τον θάψει κάτω από την καλύβα του, ντυμένο με τα κουρέλια του. Μόνο τότε του παρέδωσε το Ευαγγέλιο που πάντα κουβαλούσε μαζί του, λέγοντας: «Είθε αυτό να σε παρηγορήσει στη ζωή αυτή και να σε καθοδηγήσει στην επόμενη ζωή».

Η μητέρα του έδειξε το Ευαγγέλιο στον σύζυγό της, λέγοντας ότι ήταν όμοιο με εκείνο που είχαν δώσει στον γιο τους. Εκείνος κατάλαβε ότι ήταν το ίδιο Ευαγγέλιο που είχαν παραγγείλει για τον Ιωάννη. Πήγαν πίσω στις πύλες, σκοπεύοντας να ρωτήσουν τον ζητιάνο πού βρήκε το Ευαγγέλιο και αν ήξερε κάτι για τον γιο τους. Αδυνατώντας να συγκρατήσει τον εαυτό του, ο Ιωάννης ομολόγησε ότι ήταν το παιδί τους. Με δάκρυα χαράς τον αγκάλιασαν, κλαίγοντας γιατί είχε υπομείνει τόση ταλαιπωρία για τόσο καιρό στις ίδιες τις πύλες του σπιτιού τους.

Ο Άγιος πέθανε στα μέσα του πέμπτου αιώνα, όταν δεν ήταν ακόμη είκοσι πέντε ετών. Στον τόπο του τάφου του, οι γονείς του έχτισαν μια εκκλησία και δίπλα της έναν ξενώνα για τους ξένους. Όταν πέθαναν, ετάφησαν στην εκκλησία που είχαν κτίσει.

Στον δωδέκατο αιώνα, το κεφάλι του αγίου μεταφέρθηκε από τους Σταυροφόρους στη Μπεζανσόν (στη Γαλλία), και άλλα λείψανα του αγίου μεταφέρθηκαν στη Ρώμη.

Λειτουργικά κείμενα

Ἀπολυτίκιον  (Κατέβασμα)

Ἦχος δ’. Ταχύ προκατάλαβε

Ἐκ βρέφους τόν Κύριον, ἐπιποθήσας θερμῶς, τόν κόσμον κατέλιπες, καί τά ἐν κόσμῳ τερπνά, καί ἤσκησας ἄριστα· ἔπηξας τήν καλύβην, πρό πυλῶν σῶν γονέων· ἔθραυσας τῶν δαιμόνων, τάς ἐνέδρας παμμάκαρ· διό σε Ἰωάννη ὁ Χριστός, ἀξίως ἐδόξασεν.

Κοντάκιον

Ἦχος β’. Τά ἄνω ζητῶν.

Ποθήσας σοφέ, πτωχείαν Χριστομίμητον, γονέων τῶν σῶν, τόν πλοῦτον ἐγκατέλιπες, καί τό Εὐαγγέλιον ἐν χερσί σου κρατῶν ἠκολούθησας, Χριστῷ τῷ Θεῷ Ἰωάννη , πρεσβεύων ἀπαύστως ὑπέρ πάντων ἡμῶν.

Μεγαλυνάριον

Πλοῦτον ἀπανθοῦντα καταλιπών, ἐν πτωχείᾳ πλούτου, πλοῦτος ὤφθης πνευματικός· καὶ ἀντὶ καλύβης, φωτοφανῆ παστάδα, ὁ Λόγος Ἰωάννη, λαμπρῶς σοι δέδωκε.