Όσιος Φουρσάς, 16 Ιανουαρίου

Ο Όσιος Φουρσάς (γνωστός επίσης ως Fursa, Fursy, Forseus και Furseus· απεβίωσε το 650) ήταν Ιρλανδός μοναχός που συνέβαλε σημαντικά στη διάδοση του Χριστιανισμού στη Βρετανία, και ιδιαίτερα στην Ανατολική Αγγλία. Σύμφωνα με τις πηγές, είχε αγγελικές οράσεις για τη μεταθανάτια ζωή. Ο Φουρσάς είναι ένας από τους Τέσσερις Καλοσχήμονες Αγίους.

Πρώιμα χρόνια

Γεννήθηκε στην περιοχή του σημερινού Κόναχτ και φέρεται να ήταν γιος του Φίνταν και εγγονός του Φινλογκ, ενός ειδωλολάτρη βασιλιά της περιοχής. Η μητέρα του, Γκέλγκε, ήταν Χριστιανή και κόρη του Άεντ-Φινν, βασιλιά του Κόναχτ. Πιθανώς γεννήθηκε μεταξύ των Υ-Μπρούιν και βαπτίστηκε από τον Άγιο Βρένταν τον Ταξιδιώτη, θείο του πατέρα του, ο οποίος τότε ήταν ηγούμενος μοναστηριού στο νησί Οίρμπσεν, σήμερα γνωστό ως Inisquin, στη λίμνη Κόριμπ.

Ανατράφηκε από τους μοναχούς του Αγίου Βρένταν και, όταν έφτασε στην κατάλληλη ηλικία, εντάχθηκε στο μοναστήρι του Inisquin, υπό τον ηγούμενο Άγιο Μέλνταν, τον "ψυχικό του φίλο" (anam-chura). Εκεί αφιερώθηκε στη θρησκευτική ζωή. Η αγιότητά του έγινε σύντομα εμφανής, και υπάρχει θρύλος που αναφέρει ότι με τις προσευχές του ανέστησε δύο παιδιά ενός αρχηγού, συγγενή του βασιλιά Μπρέντινους.

Ίδρυσε το δικό του μοναστήρι στο Κιλούρσα, κοντά στην πόλη Χέντφορντ, στη σημερινή Κομητεία Γκάλγουεϊ, και έγινε ο προστάτης άγιος της ενορίας του Χέντφορντ.

Οράματα

Ο Όσιος Φουρσάς ήταν γνωστός για τον ασκητισμό του, φορώντας λεπτά ρούχα όλο τον χρόνο. Πολλοί μαθητές ήρθαν να ενταχθούν στο μοναστήρι του, αλλά επιθυμούσε να προσεγγίσει και συγγενείς του για την ίδρυση νέας μονής. Καθώς ταξίδευε με μοναχούς στο Μάνστερ, έπαθε μια σοβαρή ασθένεια κοντά στο σπίτι του πατέρα του. Έπεσε σε έκσταση από την ένατη ώρα της ημέρας έως το λάλημα του πετεινού, και κατά τη διάρκεια αυτής της κατάστασης είχε την πρώτη από τις εκστατικές οράσεις που τον έκαναν διάσημο στη μεσαιωνική λογοτεχνία.

Στην όραση του αποκαλύφθηκε η κατάσταση του ανθρώπου στην αμαρτία, η ομορφιά της αρετής και άκουσε τους αγγελικούς χορούς να ψάλλουν "Οι άγιοι θα προοδεύσουν από αρετή σε αρετή, ο Θεός των Θεών θα εμφανιστεί στη Σιών". Του ανατέθηκε από δύο αγγέλους που τον επανέφεραν στο σώμα του να εργαστεί με περισσότερο ζήλο για τον Κύριο.

Η δεύτερη όραση συνέβη τρεις νύχτες αργότερα. Με τρεις αγγέλους ανέβηκε στον ουρανό, όπου οι δαίμονες αντιμαχόνταν για την ψυχή του έξι φορές. Είδε τις φωτιές της κόλασης, τους αγώνες των δαιμόνων, και άκουσε τους αγγέλους να ψάλλουν "Άγιος, άγιος, άγιος, Κύριος Θεός των Δυνάμεων". Μεταξύ των πνευμάτων των δικαίων αναγνώρισε τους Αγίους Μέλνταν και Μπεόαν, οι οποίοι του παρείχαν πνευματικές οδηγίες.

Η τρίτη όραση, ακριβώς δώδεκα μήνες αργότερα, του έδωσε εντολές για δώδεκα χρόνια αποστολικής δράσης, τα οποία εκπλήρωσε πιστά στην Ιρλανδία, προτού αποσυρθεί σε ένα μικρό νησί.

Αργότερα ίδρυσε μοναστήρι στο Ράθματ, στις όχθες της λίμνης Κόριμπ, και οι αδελφοί του Φόιλαν και Ούλταν ενώθηκαν με την κοινότητα. Ωστόσο, ο Φουρσάς αφιερώθηκε στο κήρυγμα και στην εκδίωξη δαιμονίων.

Αποστολή στην Ανατολική Αγγλία

Ο Όσιος Φουρσάς ήταν ο πρώτος καταγεγραμμένος Ιρλανδός ιεραπόστολος που μετέβη στη γη των Αγγλοσαξόνων. Έφτασε στην Ανατολική Αγγλία τη δεκαετία του 630, μαζί με τους αδελφούς του, Φόιλαν και Ούλταν, λίγο πριν ο Άγιος Άινταν ιδρύσει το μοναστήρι του στο Νησί της Λίντιςφαρν.

Η μεταστροφή του Βασιλείου της Ανατολικής Αγγλίας στον Χριστιανισμό είχε ξεκινήσει υπό τον Ρέντβαλντ, αλλά διακόπηκε με τον μαρτυρικό θάνατο του διαδόχου του, του γιου του Έορπβαλντ. Ο Σίγκεμπερτ της Ανατολικής Αγγλίας ήταν ήδη Χριστιανός όταν ανέβηκε στον θρόνο γύρω στο 630. Μέχρι το 633, ο Σίγκεμπερτ είχε ιδρύσει την πρώτη επισκοπή της Ανατολικής Αγγλίας στο Ντόμοκ και διόρισε έναν Βουργουνδό επίσκοπο με το όνομα Φήλιξ.

Όταν ο Όσιος Φουρσάς έφτασε μαζί με τους Φόιλαν, Ούλταν και άλλους μοναχούς, μεταφέροντας τα λείψανα των Αγίων Μέλνταν και Μπεόαν, έγινε δεκτός με τιμές από τον βασιλιά, ο οποίος του παραχώρησε γη για την ίδρυση ενός μοναστηριού στο Κνόμπερεσμπουργκ, όπου υπήρχε ένα εγκαταλελειμμένο ρωμαϊκό οχυρό. Παραδοσιακά, αυτό ταυτίζεται με το Burgh Castle στο Νόρφολκ.

Εκεί εργάστηκε για αρκετά χρόνια μεταστρέφοντας Πίκτους και Σάξονες στον Χριστιανισμό. Μετά τη δολοφονία του Σίγκεμπερτ από στρατό υπό την ηγεσία του Πέντα της Μερκίας, ο διάδοχός του, βασιλιάς Άννα της Ανατολικής Αγγλίας, μαζί με τους ευγενείς του, προσέφεραν επιπλέον δωρεές στο μοναστήρι του Κνόμπερεσμπουργκ. Στη διάρκεια της ζωής του στο μοναστήρι, καταγράφονται τρία θαύματα.

Στη συνέχεια, αποσύρθηκε για έναν χρόνο με τον Ούλταν και έζησε ως αναχωρητής. Ωστόσο, καθώς μεγάλος αριθμός επισκεπτών τον αναζητούσε και ο πόλεμος απειλούσε την Ανατολική Αγγλία, άφησε τον Φόιλαν ως ηγούμενο και κατευθύνθηκε στο Λάνι της Γαλλίας γύρω στο 644.

Αποστολή στη Νευστρία

Ο Όσιος Φουρσάς έφτασε στη Γαλλία το 648. Καθώς περνούσε από το Ποντιέ, σε ένα χωριό κοντά στο Μεζερόλ, βρήκε θλίψη και οδύνη, καθώς ο μοναχογιός του δούκα Χέισον, άρχοντα της περιοχής, είχε πεθάνει. Με την προσευχή του Όσιου Φουρσά, το παιδί αναστήθηκε.

Συνεχίζοντας το ταξίδι του στη Νευστρία, θεράπευσε πολλές ασθένειες. Μεταστράφηκε ένας ληστής που είχε επιτεθεί στους μοναχούς σε ένα δάσος κοντά στην Κορμπί, καθώς και η οικογένειά του μέσω θαυμάτων. Θεράπευσε επίσης την Ερμελίντα, μια γυναίκα που είχε αρνηθεί να φιλοξενήσει τους ταλαιπωρημένους ταξιδιώτες.

Η φήμη του τον προηγήθηκε στο Περόν, όπου έγινε δεκτός με χαρά από τον Ερκινόαλντ. Με τις προσευχές του, έσωσε έξι εγκληματίες από την καταδίκη. Του προσφέρθηκε οποιοδήποτε μέρος στο βασίλειο για την ίδρυση μοναστηριού. Επέλεξε το Λατινιάκουμ (Lagny), κοντά στο Chelles και περίπου έξι μίλια από το Παρίσι, μια περιοχή με αμπέλια και σκιερά δάση.

Εκεί έχτισε το μοναστήρι του και τρία παρεκκλήσια, ένα αφιερωμένο στον Ιησού Χριστό, ένα στον Άγιο Πέτρο, και το τρίτο, το οποίο αργότερα αφιερώθηκε στον ίδιο. Πολλοί Ιρλανδοί συμπατριώτες του εντάχθηκαν στο μοναστήρι του, όπως οι Εμιλιανός, Ελοκίος, Μόμβουλος, Ανταλγίσιος, Έττος, Βερτουίνος, Φρέντεγαντ, Λάκταν και Μαλγκίλ.

Συνέχισε τα ταξίδια του και πολλές εκκλησίες στην Πικαρδία είναι αφιερωμένες σε αυτόν. Όταν έλαβε προαισθήματα για το τέλος του, ξεκίνησε να επισκεφθεί τους αδελφούς του, Φόιλαν και Ούλταν, οι οποίοι είχαν ανασυγκροτήσει τους μοναχούς του Κνόμπερεσμπουργκ και είχαν επανιδρύσει το μοναστήρι.

Θάνατος

Ο Όσιος Φουρσάς πέθανε γύρω στο 650 στο Μεζερόλ, κατά τη διάρκεια ενός ταξιδιού. Το χωριό ονομάστηκε για κάποιο διάστημα Forsheim, που σημαίνει «ο οίκος του Φουρσά». Ενταφιάστηκε σε μια εκκλησία που χτίστηκε ειδικά από τον Ερκινόαλντ στο Περόν, η οποία έκτοτε τον τιμά ως προστάτη της.

Πολλά ασυνήθιστα γεγονότα συνόδευσαν τη μεταφορά των λειψάνων του. Το σώμα του, άφθαρτο και εκλύοντας ευωδία, παρέμεινε αδιάφθορο για τριάντα ημέρες έως ότου αφιερωθεί η εκκλησία, ενώ το επισκέπτονταν προσκυνητές από κάθε μέρος. Στο τέλος της περιόδου αυτής, το σώμα του ενταφιάστηκε κοντά στην Αγία Τράπεζα της εκκλησίας. Τέσσερα χρόνια αργότερα, στις 9 Φεβρουαρίου, τα λείψανά του μεταφέρθηκαν από τον Άγιο Ελίγιο, Επίσκοπο της Νουαγιόν, και τον Επίσκοπο της Καμπραί, Κούθμπερτ, σε ένα νέο παρεκκλήσι που χτίστηκε ειδικά για τη διατήρησή τους, στα ανατολικά του κύριου θυσιαστηρίου. Η πόλη του Περόν έγινε στη συνέχεια ένα μεγάλο κέντρο αφιερωμένο στη μνήμη του.

Εικονογραφία και τιμή

Στην τέχνη, ο Όσιος Φουρσάς απεικονίζεται συνήθως με δύο βόδια στα πόδια του, αναφερόμενος στο θαύμα με το οποίο, σύμφωνα με την παράδοση, ο Ερκινόαλντ απέκτησε δικαίωμα επί του σώματός του. Επίσης, απεικονίζεται να χτυπά το έδαφος με τη ράβδο του και να αναβλύζει νερό στο Λάνι, να έχει οράματα αγγέλων ή να βλέπει τις φλόγες του καθαρτηρίου και της κόλασης.

Υπάρχουν διαφωνίες για το αν υπήρξε επίσκοπος· μπορεί να ήταν χωρεπίσκοπος. Μια λιτανεία που αποδίδεται σε αυτόν βρίσκεται ανάμεσα στα χειρόγραφα του Trinity College στο Δουβλίνο. Μια ιρλανδική προφητεία του αποδίδεται επίσης από τον Χάρις. Η μνήμη του εορτάζεται στις 16 Ιανουαρίου.

Στην ποπ κουλτούρα

Ο Όσιος Φουρσάς αναφέρεται από τον Τζέιμς Τζόις στο έργο του Οδυσσέας, σε μια λίστα με Ιρλανδούς ήρωες και ηρωίδες.

Το κωμικό μυθιστόρημα The Unfortunate Fursey του Μέρβιν Γουόλ περιγράφει τον όσιο ως έναν κακόμοιρο, βασανισμένο από οράματα πειρασμών και να διαπραγματεύεται με δαίμονες για να ξεφύγει από τα βάσανα της θρησκείας.