Άγιος Λέων Μακέλλης ο Μέγας ο Θράξ, 20 Ιανουαρίου

 Άνακτα πιστόν τον Λέοντα τον μέγαν,

Έστεψε Χριστός ουρανοκράτωρ Άναξ.

Ο Άγιος Λέων καταγόταν από την Θράκη και βασίλευσε περί το 457 μ.Χ. μέχρι το 474 μ.Χ. Διαδέχθηκε στον θρόνο του Βυζαντίου τον Μαρκιανό (450 - 457 μ.Χ.). Ο Λέων ο Α’ αναγορεύτηκε αυτοκράτορας στις 7 Φεβρουαρίου του 457 μ.Χ. στο Έβδομο, με την παρουσία του Πατριάρχη Κωνσταντινουπόλεως. Ήταν ευσεβέστατος και προασπίστηκε την Ορθόδοξη πίστη κατά των αιρετικών.

Στην Αντιόχεια, όπου οι Μονοφυσίτες αποκτούσαν πάλι σιγά - σιγά την παλαιά τους δύναμη, ένας πρεσβύτερος, γνωστός ως Πέτρος ο Γναφεύς, είχε κατορθώσει να γίνει Πατριάρχης το 469 μ.Χ. ή 470 μ.Χ., χάρη στην υποστήριξη του Ζήνωνος, κόμητος των δομεστίκων, που στο μεταξύ είχε γίνει στρατηλάτης της Ανατολής και ευνοούσε τους Μονοφυσίτες. Ο νέος Πατριάρχης Αντιοχείας άρχισε αμέσως τον αγώνα εναντίον των αποφάσεων της Συνόδου της Χαλκηδόνος. Στο Τρισάγιο της Θείας Λειτουργίας ο Γναφεύς πρόσθεσε μετά το «ἅγιος, ἅγιος, ἅγιος Κύριος», τη φράση «ὁ σταυρωθεῖς δι’ ἠμᾶς». Αυτό θεωρήθηκε ότι ήταν μια νέα έκφραση του Μονοφυσιτισμού και ο αυτοκράτορας Λέων και ο Πατριάρχης Κωνσταντινουπόλεως Γεννάδιος (458 - 471 μ.Χ.) αντέδρασαν. Ο Γναφεύς εξορίσθηκε στη Θηβαΐδα της Αιγύπτου, όπου είχε περάσει τα τελευταία του χρόνια ο Νεστόριος.

Από τις 31 Μαρτίου 465 μ.Χ. ένα αυτοκρατορικό διάταγμα όριζε ότι, στο εξής μόνο οι Ορθόδοξοι Χριστιανοί θα μπορούσαν να εργαστούν στις κρατικές και στις δικαστικές υπηρεσίες. Παρ’ όλες τις δυσκολίες, τα μέτρα του ευσεβούς αυτοκράτορα απέβλεπαν στην υπεράσπιση της Ορθοδοξίας και την ενότητα της αυτοκρατορίας. Κατά την παράδοση ανήγειρε το ναό της Ζωοδόχου Πηγής.

Ο Άγιος Λέων κοιμήθηκε από ασθένεια στις 18 Ιανουαρίου του 474 μ.Χ.

Προτομή του Αγίου Λέωντα

που βρίσκετε στο

μουσείο του Λούβρου

Βιογραφία

Ο Λέων Α΄ (401 - 18 Ιανουαρίου 474) ήταν Ρωμαίος αυτοκράτορας από το 457 έως το 474. Γεννημένος στην Αυρηλιανή Δακία κοντά στην ιστορική Θράκη ήταν γνωστός και ως Λέων Α΄ ο Θραξ/Βέσσος (αρχαία ελληνικά: Λέων ὁ Θρᾷξ‎‎). Ο Λέων Α΄ ονομάστηκε "Λέων ο Μέγας" για να διακριθεί από τον ανήλικο εγγονό του "Λέων Β΄" που ονομάστηκε "Λέων ο μικρός". Κυβερνώντας τη Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία για σχεδόν 20 χρόνια, ο Λέων Α' αποδείχθηκε ικανός κυβερνήτης. Επέβλεψε πολλά φιλόδοξα πολιτικά και στρατιωτικά σχέδια, που προορίζονταν κυρίως για τη βοήθεια της παραπαίουσας Δυτικής Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας και την ανάκτηση των πρώην εδαφών της. Ο Λέων Α΄ ήταν ο πρώτος ανατολικός αυτοκράτορας που προτιμούσε να νομοθετεί στην Ελληνιστική Κοινή από την Λατινική γλώσσα. Η Ορθόδοξη Εκκλησία τον ανακύρηξε Άγιο, η μνήμη του εορτάζεται στις 20 Ιανουαρίου.

Σόλιδος με τη μορφή του Λέοντα Α΄. Επιγρ.: D N LEO PERPET AVG / VICTORIA AVGGG I CON OB.

Ο Λέων Α΄ γεννήθηκε στην Δακία Αυρηλιανή από οικογένεια με καταγωγή από την Θράκη. Ο Κάντιδος Ίσαυρος αναφέρει ότι καταγόταν από τους Δάκες, ο Ιωάννης Μαλάλας αντίστοιχα καταγράφει ότι καταγόταν από τους Βήσσους. Μετά τον θάνατο του Μαρκιανού ο θρόνος της Ανατολικής Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας έμεινε κενός, διότι ο αποθανών αυτοκράτορας δεν είχε ορίσει διάδοχό του. Ο παντοδύναμος αρχηγός του Ανατολικού Ρωμαϊκού μισθοφορικού στρατού, ο Αλανός Άσπαρ, μη μπορώντας ο ίδιος να γίνει αυτοκράτορας επειδή ήταν «βάρβαρος» και είχε ασπασθεί τον Αρειανισμό, ανέβασε στον θρόνο τον Λέοντα, ο οποίος ήταν έμπιστος Χιλίαρχος του, καταγόταν από τη Θράκη και ήταν Ορθόδοξος πιστός στην Αγία Τριάδα. Έλπιζε έτσι, ότι έχοντας τον υποχείριο θα κυβερνούσε στην ουσία ο ίδιος. Η στέψη του Λέοντα Α΄ έγινε από τον Πατριάρχη Κωνσταντινουπόλεως Ανατόλιο το 457. Ήταν ο πρώτος αυτοκράτορας που δέχθηκε το στέμμα από το χέρι του Πατριάρχη Κωνσταντινουπόλεως. Ήταν άνθρωπος συνετός και δραστήριος και για τον λόγο αυτό δεν μπόρεσε να ανεχθεί την επιβολή των απόψεων του Άσπαρος, αντίθετα συγκρούστηκε μαζί του με τελικό αποτέλεσμα την δολοφονία του. Η στέψη του Λέοντα από τον πατριάρχη της Κωνσταντινούπολης (7 Φεβρουαρίου 457) τελέστηκε για πρώτη φορά σύμφωνα με τις χριστιανικές πρακτικές, με τον τρόπο αυτό μετασχηματίστηκαν οι Ρωμαϊκές παραδόσεις σε χριστιανικές και Μεσαιωνικές. Την χριστιανική στέψη του Λέων αντέγραψαν στην μετέπειτα αρχαιότητα οι περισσότερες βασιλικές αυλές της Ευρώπης ιδιαίτερα οι δυτικές.

Θέλοντας να εξασφαλιστεί απέναντι στην παντοδυναμία των μισθοφόρων, αποφάσισε να οργανώσει στρατό από αυτόχθονες δυνάμεις. Έτσι ο Λέων στράφηκε προς τους Ίσαυρους, φυλή που ζούσε στην ορεινή περιοχή του Ταύρου της Μικράς Ασίας, οι οποίοι ήταν φιλοπόλεμοι και σκληροτράχηλοι. Προσέλαβε τον Τρασκαλισαίο, που μετονόμασε σε Ζήνωνα και του ανέθεσε τη συγκρότηση στρατιωτικής μοίρας από ομογενείς του, τιμώντας τον με το αξίωμα του πατρικίου και δίνοντάς του για σύζυγο τη θυγατέρα του Αριάδνη το 459. Η πρώτη αυτή απόπειρα δημιουργίας ιθαγενούς στρατεύματος, με την πάροδο του χρόνου οδήγησε στη δημιουργία αξιόλογου εθνικού στρατού και συνετέλεσε στο να μην καταλυθεί το ανατολικό κράτος, όπως συνέβη στο δυτικό, από τις βαρβαρικές φυλές που είχαν διεισδύσει και τελικά επικρατήσει μέσα σε αυτό. Ο Άσπαρ επιχείρησε να δολοφονήσει τον Λέων και παρά λίγο να τα καταφέρει (469). Ο Άσπαρ και ο γιος του Αρδαβούρ κατηγορήθηκαν για συνομωσία με στόχο την ανατροπή του αυτοκράτορα και εκτελέστηκαν ταυτόχρονα με εντολή του Λέων (471).

Εν τω μεταξύ οι Βάνδαλοι, ορμώμενοι από τη Βόρεια Αφρική, έκαμαν επιδρομές στα παράλια της Ιταλίας και της Ελλάδας υπό την αρχηγία του βασιλιά τους Γιζέριχου, με αποκορύφωμα την επιδρομή τους κατά της Ζακύνθου, όπου συνέλαβαν πεντακόσιους από τους κατοίκους της, τους οποίους κατάσφαξαν και στη συνέχεια πέταξαν τα σώματά τους στην Αδριατική. Έτσι το 463 ο Λέων εξαπέστειλε εναντίον τους στρατό που κατέλαβε την Τρίπολη και άλλες Αφρικανικές πόλεις, εξαναγκάζοντας τον Γιζέριχο να υπογράψει ειρήνη. Επειδή όμως οι Βάνδαλοι επανέλαβαν τις επιδρομές τους, ο Λέων αποφάσισε να διαλύσει το κράτος τους, στέλνοντας το 468 εκατό χιλιάδες στρατιώτες με στόλο από 1.113 πλοία υπό την αρχηγία του Βασιλίσκου, αδελφού της αυτοκράτειρας Βηρίνας και με σύμβουλό του τον Άσπαρ. Η εκστρατεία αυτή απέτυχε οικτρά λόγω της ατολμίας του Βασιλίσκου και της ύποπτης στάσης του Άσπαρος, η οποία οδήγησε στη θανάτωσή του από τον αυτοκράτορα το 471.

Ο Λέων πέθανε στις 18 Ιανουαρίου 474, από Δυσεντερία αφού προηγουμένως όρισε για διάδοχό του τον εγγονό του Λέοντα Β΄.

Νυμφεύτηκε τη Βερίνα, αδελφή του Βασιλίσκου Αυτοκράτορα των Ρωμαίων στην Ανατολή και είχε τέκνα:

Αριάδνη π.450-515, παντρεύτηκε τον Ζήνωνα Αυτοκράτορα των Ρωμαίων στην Ανατολή.

Λέων Β΄ π.467-474, Αυτοκράτορας των Ρωμαίων στην Ανατολή.

Λεοντία 457-479, παντρεύτηκε πρώτα τον Πατρίκιο καίσαρα και Αρειανιστή, γιο του Άσπαρος και μετά τον Μαρκιανό σφετεριστή, γιο του Ανθεμίου Αυτοκράτορα των Ρωμαίων στη Δύση.

ένας γιος.