ΣΙΔΗΡΟΚΑΣΤΡΟ

  Ο Τάσος Σταμπούλογλου, ποιητής, δοκιμιογράφος και κριτικός, γεννήθηκε το 1937 στο χωριό Άνω Βροντού Σερρών. Η πρώτη του εμφάνιση στην ποίηση πραγματοποιήθηκε το 1954, σε ηλικία 17 ετών, όταν συμμετείχε σε μια ανθολογία Σερραίων λογοτεχνών που εκδόθηκε με πρωτοβουλία του Σταύρου Κοταμανίδη. ​ Αργότερα, ο Σταμπούλογλου εξέδωσε δύο ποιητικές συλλογές:​ «Σε μια Στάλα Βροχής»​ «Προσκλητήριο»​ Τα ποιήματά του διακρίνονται για το ρωμαλέο ύφος και την αισιοδοξία που αποπνέουν, στοιχεία που του απέφεραν ευνοϊκές κριτικές. Το 1983, η ποιητική του προσφορά αναγνωρίστηκε με το πρώτο βραβείο σε διαγωνισμό του Δήμου Σερρών. ​ Δημόσια Κεντρική Βιβλιοθήκη Σερρών Εκτός από την ποίηση, ο Σταμπούλογλου δημοσίευσε πλήθος άρθρων και κριτικών σε περιοδικά και εφημερίδες, εστιάζοντας σε ζητήματα τέχνης. Πίστευε ακράδαντα ότι η τέχνη έχει κοινωνική λειτουργία και ότι πρέπει να συμβάλει στην οικοδόμηση ενός καλύτερου κόσμου, αντιστεκόμενη στην παρακμή της ιστορικής πραγματικότητας. ​ Επιπλέον, ο Σταμπούλ...

Στις 11 Απριλίου 1956, κυκλοφόρησε στις Σέρρες η φιλολογική εφημερίδα "Εαρινή Πνοή". Η εφημερίδα ήταν δεκαπενθήμερη και τα φύλλα που κυκλοφόρησαν μέχρι το καλοκαίρι ήταν συνολικά έξι. Εκδότες ήταν ο Τάσος Σταμπούλογλου και τον Νίκος Μυρσίνης ο οποίος ήταν και ο υπεύθυνο της.

Στις 11 Απριλίου 1937, στις 11 το βράδυ, παρουσιάστηκε η Grand Guignol  παράσταση "Φύλακας του Φάρου" στο θέατρο Κρόνιον των Σερρών από καλλιτέχνες που είχαν είχαν συμμετάσχει στα θέατρα του εξωτερικού.  Ανάμεσά τους και  ο δραματικός ηθοποιός Ανδρέας Ν. Ευαγγελίου, αλλά και ο δραματικός καρατερίστας και Grand Roliste, Νίκος Χατζηγωνσταντίνου. Ανδρέας Ν. Ευαγγελίου, είχε ανεβάσει το έργο ήδη από την περίοδο 1933-1934 στην Πάτρα με τίτλο "Νυχτοφύλακας του φάρου". Grand Guignol Grand Guignol, ήταν σύντομα έργα τρόμου, βίας, φαντασμάτων και αυτοκτονιών. Ονομάστηκαν έτσι από το θέατρο Grand Guignol στο Παρίσι (Théâtre du Grand Guignol), στο οποίο παρουσιάζονταν αποκλειστικά έργα με κύριο θέμα τους τη φρίκη και το αίμα.  Η ίδια η λέξη γκινιόλ παραπέμπει στο γαλλικό κουκλοθέατρο που άρχισε στη Λυών τον 18ο αιώνα από τον κουκλοπαίκτη Laurent Mourquet (1744-1844).  Σε μια παραλλαγμένη μορφή το συναντούμε στην Αγγλία τις αρχές του 20ού αιώνα. Στην ορολογία του ...

Στις 11 Απριλίου 1937, απεβίωσε ο Σερραίος φωτογράφος Αλέξανδρος Πέννας. Αλέξανδρος Πέννας και Πέτρος Δαϊρετζόπουλος Φωτογραφία : Αρχείο Βασίλη Τζανακάρη Επιχρωμάτωση : Σιδηρόκαστρο

Αλέξανδρος Πέννας και Πέτρος Δαϊρετζόπουλος Πρωτοπόροι φωτογράφοι της «Βορειοελλαδίτικης σχολής φωτογραφίας». Ο Αλέξανδρος Πέννας γεννήθηκε το 1887 στην Τζουμαγιά Σερρών όπου και εργάστηκε ως δάσκαλος. Κατά τον Α΄Παγκόσμιο πόλεμο επιλέχθηκε από αξιωματικούς του γερμανικού επιτελείου, μαζί με τον Πέτρο Δαϊρετζόπουλο να τραβήξουν φωτογραφίες τοπίων στο Ποζάρεβιτς όπου οδηγήθηκαν όμηροι. Εκεί εξάσκησαν το ταλέντο τους στη φωτογραφία αλλά και δέθηκαν με μια μεγάλη φιλία. Μετά την ομηρία τους επέστρεψαν στις Σέρρες όπου άνοιξαν καλλιτεχνικό φωτογραφείο. Συμμετείχαν σε πολλές εκθέσεις φωτογραφίας στην Ελλάδα και το εξωτερικό ενώ υπήρξαν και πρωτοπόροι κινηματογραφιστές. Ο Αλέξανδρος Πέννας πέθανε το 1937 και ο Πέτρος Δαϊρετζόπουλος το 1957.  (Η φωτο από το   Αρχείο Βασίλη Τζανακάρη ) Ο Αλέξανδρος Πέννας γεννήθηκε στην Τζουμαγιά το 1887. Μετά τις γυμνασιακές του σπουδές διορίστηκε δάσκαλος στην πατρίδα του και πρόσφερε σημαντικές υπηρεσίες κατά τον Μακεδονικό Αγώνα. Την περίοδο εκείν...

Στις 11 Απριλίου 1834, ο Επίσκοπος Γρηγόριος ο Α΄ Φουρτουνιάδης, ο οποίος πρωτοστάτησε στην ίδρυση αλληλοδιδακτικού σχολείου στις Σέρρες, ζήτησε οικονομική συνδρομή για την ενίσχυση της λειτουργίας του. Στην εγκύκλιο που απέστειλε στους Σερραίους είναι χαρακτηριστική και η αναφορά στα "ευλογημένα Ρουφέτια" των Σερρών. Στα γράμματά της, η Εκκλησία, όταν απευθυνόταν στους κληρικούς, στους άρχοντες ή στους δημογέροντες,  δεν παραλείπει να αναφέρει και τους πρωτομαΐστορες και μάστορες των ρουφετίων. Οι χαρακτηρισμοί αυτοί έχουν μεγάλη σημασία τόσο σε βάθος όσο και σε έννοια, όπως «χρησιμότατοι και τιμιώτατοι», «ευλογημένα» ή «φιλόχριστα ρουφέτια» κ.λπ. Στο κάλεσμά αυτό του Επισκόπου συγκεντρώθηκαν 3.263 γρόσια.

Ταύρῳ παλαίεις, καλλιμάρτυς, Ἀντίπα, Ὃς σε φλογίζειν, οὐ κερατίζειν ἔχει. Χάλκεον ἑνδεκάτῃ βληθεὶς φλέγῃ, Ἀντίπα, εἰς βοῦν. Ο Άγιος Ιερομάρτυρας Αντίπας έζησε κατά τους χρόνους του αυτοκράτορα Διομιτιανού (81 - 96 μ.Χ.). Ήταν σύγχρονος των Αγίων Αποστόλων, οι οποίοι και τον χειροτόνησαν Επίσκοπο της Εκκλησίας της Περγάμου, όταν ο Θεολόγος και Ευαγγελιστής Ιωάννης ήταν εξόριστος στην Πάτμο. Στην Αποκάλυψη ο Άγιος Αντίπας αποκαλείται από τον Απόστολο Ιωάννη πιστός ιερέας και μάρτυρας (Αποκάλυψη Ιωάννου, β' 13). Ως αρχιερέας της Εκκλησίας της Περγάμου, ποίμανε το λογικό του ποίμνιο με κάθε ευσέβεια και αρετή. Όντας Επίσκοπος Περγάμου και ενώ ήταν πολύ γέρος, συνελήφθη από τους ειδωλολάτρες, όταν οι δαίμονες παρουσιάσθηκαν σε αυτούς και τους είπαν ότι δεν μπορούν να κατοικούν στον τόπο εκείνο εξαιτίας του Αντίπα. Γι' αυτό οδηγήθηκε στον ηγεμόνα και εξαναγκάστηκε με βία να αρνηθεί τον Χριστό και να θυσιάσει στα είδωλα. Εκείνος (ο ηγεμόνας) κατέβαλε κάθε προσπάθεια να πείσει τον Άγιο...

Ο Όσιος Βαρσανούφιος, κατά κόσμον Βασίλειος, γεννήθηκε το έτος 1495 μ.Χ. στο Σέρπουχωφ της Ρωσίας και καταγόταν από ιερατική οικογένεια. Ενώ ήταν νέος, αιχμαλωτίσθηκε από τους Τατάρους της Κριμαίας. Δεχόμενος αυτό το γεγονός ως θέλημα του Θεού, ταπεινά υποτασσόταν στους κυρίους του και με προθυμία εκπλήρωνε κάθε εργασία που του ανέθεταν. Μετά από τρία χρόνια όμως, ο πατέρας του κατάφερε να τον εξαγοράσει και να τον πάρει πίσω. Ο Άγιος έγινε μοναχός το 1515 μ.Χ. στη μονή του Σωτήρος, του Αγίου Ανδρονίκου της Μόσχας και διακόνησε ως ιεροδιάκονος στην Επισκοπή του Τβερ. Τα χαρίσματά του και ο θεοφιλής βίος του οδήγησαν τον Μητροπολίτη Μόσχας Μακάριο να τον τοποθετήσει στη μονή του Αγίου Νικολάου της Πέσνα, κοντά στην Μόσχα. Αργότερα πήγε στο Καζάν και ίδρυσε ένα μοναστήρι αφιερωμένο στη Μεταμόρφωση του Σωτήρος. Ενώ βρισκόταν στο Καζάν, ο Αρχιμανδρίτης Βαρσανούφιος βοηθούσε τον Αγίο Γουρία (τιμάται 15 Δεκεμβρίου) στην διάδοση της Χριστιανικής πίστεως στους Μουσουλμάνους και στους ειδωλολάτ...

 Χωρίζεται Τρύφαινα σαρκὸς πηλίνης, Ἡ πηλὸν αὐτῆς τὰς τρυφὰς ἡγουμένη. Στους Συναξαριστές αναφέρεται μόνο η μνήμη της Τρυφαίνης της εν Κυζίκω. Στον Λαυριωτικό όμως κώδικα 170 μνημονεύονται και οι δύο. Οι Οσίες Τρυφαίνη και Ματρώνα κατάγονταν από την πόλη της Κυζίκου και από νεαρή ηλικία επιπόθησαν τον Χριστό, γι' αυτό και ακολούθησαν τον μοναχικό βίο. Έφθασαν δε σε τέτοιο βαθμό ασκήσεως και νηστείας, ώστε να φαίνονται οι συνθέσεις των οστέων τους. Δεν είχαν κελί, αλλά περιβεβλημένες με ένα μικρό ένδυμα προσεύχονταν συνεχώς στον Θεό νύχτα και ημέρα και ξεκουράζονταν λίγο στην γη. Λίγο πρις το οσιακό τέλος τους, το οποίο προείδαν, έκαναν το σημείο του σταυρού και παρέδωσαν τις ψυχές τους στα χέρια του Θεού. Μετά την οσιακή κοίμησή τους, επιτέλεσαν πολλά θαύματα.

Ἐξῆλθε Φαρμούθιος ἐκ τῶν ἐνθάδε, Φαρμουθὶ μηνί, δῆλον ὡς Ἀπριλίῳ. Ο Άγιος Φαρμούθιος έζησε τον πρώιμο 4ο αιώνα και ήταν ερημίτης της ερήμου στην Αίγυπτο, στον οποίο ο νεαρός Άγιος Ιωάννης ο Βαπτιστής (30 Μαρτίου) πήγε για πρώτη φορά να λάβει ευλογία για να προχωρήσει πιο βαθιά στην έρημο για προσευχή.  Καθώς προχωρούσε, βρήκε ένα βαθύ, ξηρό πηγάδι γεμάτο σκορπιούς, φίδια και άλλα ερπετά, και μπαίνοντας μέσα σε αυτό προσευχήθηκε.  Εκεί έμεινε αρχικά για σαράντα ημέρες, τρεφόμενος με τροφή που του έστελνε Άγγελος του Κυρίου στον Φαρμούθιο, ο οποίος του την παρέδιδε.  Το ψωμί στάλθηκε στον Φαρμούθιο όταν ο Ιωάννης ήταν νέος, για να προστατεύσει τη νεότητα από το να πέσει στην υπερηφάνεια. Αυτό συνεχίστηκε για μερικά χρόνια, μέχρι που ο διάβολος ξεγέλασε τον Φαρμούθιο να πάει και να πειράξει τον Ιωάννη με λόγια που θα τον έβγαζαν από το πηγάδι.  Ο Ιωάννης διόρθωσε τον γέροντα και τον έκανε να επιστρέψει στο κελί του, όπου έζησε τις υπόλοιπες ημέρες του στο όνομα του Κυρί...

Τοιχογραφία της Ιεράς Μονής Χρυσοστόμου της Κύπρου Η μνήμη του Οσίου Γεωργίου, πρώτου ηγουμένου της μονής Χρυσοστόμου στην Κύπρο, είναι άγνωστη στον κατάλογο των Αγίων της Κύπρου. Περί αυτού γνωρίζουμε από το Τυπικόν της εν λόγω μονής, που σώζεται στην Εθνική Βιβλιοθήκη των Παρισίων (Παρισινός Κώδικας 402 Coislin). Η μονή, κατά την μαρτυρία του Τυπικού, κτίσθηκε το έτος 1091 μ.Χ. και τα εγκαίνια του ναού αυτής τελέσθηκαν κατά την 9η Δεκεμβρίου, εορτή της Αγίας Άννης. Ο Ρωμαίος Πατριάρχης της Ιερουσαλήμ, όριζε τη μονή Χρυσοστόμου, λεγόμενη του Κουτζοβέντη. Ἡ Ἱερά Μονή Χρυσοστόμου, εἰς Κουτσοβέντι.  (Εἰσέτι ὑπό συλλογήν στοιχείων) Ἡ Ἱερά Μονή Ἰωάννου τοῦ Χρυσοστόμου, κεῖται εἰς τήν νοτίαν πλευράν τοῦ Πενταδακτύλου, εἰς τήν τοποθεσίαν Κουτσοβέντι καί ἀπέχει ἐκ τῆς Λευκωσίας περίπου 15 χιλιόμετρα. Θεωρεῖται ἡ ἀρχαιοτέρα μονή τῆς Ἐπαρχίας Κηρυνείας, (ἐγκαίνια 1090) καί διετέλεσεν περιώνυμον μοναστικόν κέντρον τῆς Κύπρου. Ὑπάρχουν διάφορες παραδόσεις διά τήν ἳδρυσιν αὐτῆς. Εἰς τά τέλη το...

Ο Όσιος Καλλίνικος της Τσέρνικα υπήρξε μία από τις μεγαλύτερες πνευματικές μορφές του 19ου αιώνα μ.Χ. Γεννήθηκε στο Βουκουρέστι, στις 7 Οκτωβρίου του 1787 μ.Χ., από γονείς ευσεβείς και φιλόθεους, τον Αντώνιο και την Φλοάερα, και το κατά κόσμον όνομά του ήταν Κωνσταντίνος. Η μητέρα του σε μεγάλη ηλικία έγινε μοναχή και έλαβε το όνομα Φιλοθέη. Ο πόθος του για τον Θεό και η δίψα του για προσευχή οδηγούσαν τα βήματά του στη μονή της Τσέρνικα, ενώ ήταν ακόμη μαθητής στο Βουκουρέστι. Τον Μάρτιο του έτους 1807 μ.Χ. αποφάσισε να εγκαταλείψει οριστικά τον κόσμο και να μονάσει. Στις 12 Νοεμβρίου του 1808 μ.Χ. εκάρη μοναχός και έλαβε το όνομα Καλλίνικος. Τον επόμενο μήνα, ο Βούλγαρος Επίσκοπος της Βράτα, που κατέφυγε στο Βουκουρέστι λόγω των Τούρκων, τον χειροτόνησε διάκονο στο ναό του Αγίου Νικολάου της Τσέρνικα. Υπό την καθοδήγηση του πνευματικού του πατρός, ο νεαρός μοναχός άρχισε τους μεγάλους πνευματικούς αγώνες, την άσκηση, την αδιάλειπτη προσευχή, τη νηστεία, την εργασία και την μελέτη της...

Οι Άγιοι Μάρτυρες Πρόκσους και Μαρτινιανός ήταν ειδωλολάτρες και υπηρετούσαν ως δεσμοφύλακες στη φυλακή Μαμερτίνη της Ρώμης, όπου κρατούνταν κρατούμενοι του κράτους, μεταξύ αυτών και χριστιανοί. Παρακολουθώντας τους Χριστιανούς κρατούμενους και ακούγοντας το κήρυγμά τους, ο Πρόκσους και ο Μαρτινιανός οδηγήθηκαν σταδιακά στη γνώση του Σωτήρος. Όταν οι άγιοι Απόστολοι Πέτρος και Παύλος ήταν φυλακισμένοι στη Μαμερτίνη, συνέβη ένα θαύμα: ανέβλυσε μια πηγή μέσα στη φυλακή. Τότε, οι δύο φύλακες πίστεψαν στον Χριστό και βαπτίστηκαν σε αυτά τα θαυματουργά νερά από τον Απόστολο, ο οποίος στη συνέχεια ελευθερώθηκε από τη φυλακή. Όταν ο δεσμοφύλακας Παυλίνος έμαθε για το γεγονός, απαίτησε από τους Πρόκσους και Μαρτινιανό να απαρνηθούν τον Χριστό. Όμως εκείνοι ομολόγησαν τον Χριστό με θάρρος και έφτυσαν το χρυσό άγαλμα του Διός. Ο Παυλίνος διέταξε να τους χαστουκίσουν, και βλέποντας την ακλόνητη στάση τους, τους υπέβαλε σε βασανιστήρια: τους χτύπησαν με σιδερένιες ράβδους, τους έκαιγαν με φωτιά κα...

Ο Άγιος Οσιομάρτυς Βάκχος ασκήτεψε στη μονή του Αγίου Σάββα και τελειώθηκε μαρτυρικά κατά τον 8ο αιώνα μ.Χ.

Ο Όσιος Ευθύμιος έζησε μεταξύ του 15ου και 16ου αιώνα μ.Χ. στη Ρωσία. Γεννήθηκε στην πόλη Μπολογκντά και από νεαρή ηλικία αγάπησε τον μοναχικό βίο. Σύντομα έγινε μοναχός στο μοναστήρι Σπασο-Καμένσκιυ κοντά στην λίμνη Κουμπενσόε. Λίγο αργότερα όμως έφυγε από το μοναστήρι, για να ζήσει ως ερημίτης στον ποταμό Κουμπένκα, δύο χιλιόμετρα απόσταση από τη λίμνη. Ο πόθος του για μεγαλύτερη ησυχία τον οδήγησε στην περιοχή του ποταμού Σγιανζέμα, όπου συναντήθηκε με τον Όσιο Χαρίτωνα. Και οι δύο μαζί ίδρυσαν τη μονή της Αναλήψεως του Σωτήρος στη Μπολογκντά. Κατασκεύασαν τη μοναδική Εκκλησία που υπήρχε σε αυτή την περιοχή και καλλιεργούσαν χόρτα για την ελάχιστη τροφή τους. Ο Όσιος Ευθύμιος κοιμήθηκε με ειρήνη περί το έτος 1465 μ.Χ., ενώ ο Όσιος Χαρίτων, που τον διαδέχθηκε στην καθοδήγηση της μονής, κοιμήθηκε το έτος 1509 μ.Χ. Και οι δύο ενταφιάσθηκαν στο ναό της μονής, ο οποίος αργότερα έγινε ενοριακός. Βιογραφία  Ο βίος του Οσίου Χαρίτωνα κατά την παιδική και κοσμική του ζωή είναι σχεδόν άγν...

Ο Όσιος Ιάκωβος του Βρυλέεφ έζησε στη Ρωσία κατά τον 15ο αιώνα μ.Χ. Έγινε μοναχός της μονής Ζέλεζνιυ-Μπορόκ, που ήταν στην επαρχία της Κοστρομά, διετέλεσε μαθητής του Αγίου Ιακώβου του Ζελενί-Μπορ και αργότερα ασκήτεψε στην έρημο Βρυέεφ, όπου ίδρυσε μονή προς τιμήν των Εισοδίων της Υπεραγίας Θεοτόκου. Κοιμήθηκε οσίως με ειρήνη και ενταφιάσθηκε στο ναό των Εισοδίων της Θεοτόκου.

Ο Όσιος Ιάκωβος του Zheleznoborov (Ζελέζνιυ - Μπορόκ) γεννήθηκε στο Γκάλιτς, στην περιοχή της Κοστρομά και ήταν υιός οικογένειας Βογιάρων. Εκάρη μοναχός στη μονή της Αγίας Τριάδος του Αγίου Σεργίου του Ραντονέζ και αργότερα ασκήτεψε σε μονή της Μόσχας. Κοιμήθηκε με ειρήνη το έτος 1442 μ.Χ. Ο Άγιος Ιάκωβος του Zheleznoborov, γιος της ευγενούς γραμμής Anosov (ή Amosov), που είχε τα εδάφη τους στο Kostroma Galich, γεννήθηκε στο δεύτερο μισό του δέκατου τέταρτου αιώνα. Ως νέος πήγε στον Άγιο Σέργιο του Ραντόνεζ, έλαβε μοναστική κηδεία από αυτόν και έζησε στο μοναστήρι της Τριάδας για αρκετά χρόνια. Το 1392 ο Άγιος Ιάκωβος εγκαταστάθηκε σε ένα πυκνό δάσος κοντά σε ορυχεία σιδήρου, σε ένα μέρος που ονομαζόταν Iron Pines, στις όχθες του ποταμού Tebza. Η ιερότητα της ζωής του ήταν ήδη γνωστή στην εποχή του. Το 1415 η σύζυγος του Μεγάλου Πρίγκιπα Βασιλείου (1389-1425), Σοφία (στο μοναχισμό Syncletica, + 1453) αρρώστησε βαριά πριν από τον τοκετό. Ο Μέγας Πρίγκιπας έστειλε μήνυμα στον Άγιο Ιάκωβο...