ΣΙΔΗΡΟΚΑΣΤΡΟ

 Ἔχει τι μεῖζον οὐρανὸς καὶ τῶν Νόων, Ἔξαρχον Ἀντώνιον Ἀσκητῶν ἔχων. Ἑβδομάτῃ δεκάτῃ Ἀντώνιον ἔνθεν ἄειραν. Ο Μέγας Αντώνιος γεννήθηκε το 251 μ.Χ. στην Άνω Αίγυπτο από πλούσιους και ενάρετους γονείς, τους οποίους έχασε σε νεαρή ηλικία. Συγκεντρώνει όμως την προσοχή του στην μυστική θεωρία των μοναχών της ερήμου και στην φροντίδα της μικρής αδελφής του. Γρήγορα αποφασίζει να εγκαταλείψει τα εγκόσμια και αναχωρεί για την έρημο, αφού πρώτα τακτοποίησε την μικρότερη αδελφή του και μοίρασε την μεγάλη πατρική περιουσία στους φτωχούς της περιοχής του. Στην έρημο παίδευσε την ψυχή του και τιθάσευσε τα πάθη του φθάνοντας στα ανώτατα όρια της άσκησης ώστε η ψυχή του αγίου μπορούσε να εξέρχεται του σώματός του ενώ βρισκόταν ακόμη εν ζωή. Γίνεται το πρότυπο των ασκητών. Πολλοί εξ αυτών έφθαναν στην έρημο για να τον ακούσουν και να τον συμβουλευθούν. Παρέδωσε την μακάρια ψυχή του στον μισθαποδότη Θεό σε ηλικία 105 ετών. Αν και, όπως λέγει ο Μέγας Αθανάσιος, μία από τις τελευταίες επιθυμίες του ...

Ο Άγιος Γεώργιος γεννήθηκε το 1808 μ.Χ. στο χωριό Τζούρχλι (ή Τζούραλη) της επαρχίας Γρεβενών (σήμερα φέρει την ονομασία Άγιος Γεώργιος), από γονείς φτωχούς γεωργούς, τον Κωνσταντίνο και τη Βασίλω. Ο Γεώργιος, επειδή οι γονείς του ήταν φτωχοί, παρέμεινε αγράμματος. Ορφάνεψε σε παιδική ηλικία και πήγε στα Ιωάννινα, όπου έγινε Ιπποκόμος του Χατζή Αβδουλά, αξιωματικού του Ιμίν πασά, στον οποίο και παρέμεινε για οκτώ χρόνια. Κατά τον Οκτώβριο του 1836 μ.Χ. συκοφαντήθηκε από εχθρούς του Τούρκους, ότι δήθεν, προηγουμένως εξισλαμίστηκε και κατόπιν επανήλθε στη χριστιανική θρησκεία. Μπροστά στον κριτή ο Γεώργιος απολογήθηκε με θάρρος και απέδειξε ότι ποτέ δεν έγινε αρνησίθρησκος. Έτσι, αφού βρέθηκε και απερίτμητος τον άφησαν ελεύθερο. Αργότερα πήρε σύζυγο ονόματι Ελένη και στις 30 Δεκεμβρίου του 1837 μ.Χ. γεννήθηκε το παιδί τους, που 8 μέρες μετά, στις 7 Ιανουαρίου, εορτή του Προδρόμου, βαπτίστηκε και, λόγω της ημέρας, έλαβε το όνομα Ιωάννης. Στην συνέχεια, ο Γεώργιος, προσλήφθηκε Ιπποκόμος το...

Ἀντώνιον δὲ τὸν Νέον ποῦ τακτέον, Εἰ μὴ παρ᾿αὐτῷ τῷ πάλαι Ἀντωνίῳ; Ο Όσιος Αντώνιος καταγόταν από ευσεβείς και πλούσιους γονείς και έζησε κατά τον 9ο μ.Χ. αιώνα. Νέος ακόμα, έγινε μοναχός στην σκήτη της Βέροιας, κοντά στην κοιλάδα του ποταμού Αλιάκμονα. Οι πνευματικοί του αγώνες κράτησαν είκοσι χρόνια στην σκήτη. Πνευματικά ώριμος, με την ευχή του ηγουμένου της Σκήτης, αποσύρθηκε σε σπήλαιο, όπου έζησε ακόμα πενήντα τέσσερα χρόνια ασκητικών γυμνασμάτων. Η Εκκλησία τιμώντας τον θεώρησε Μέγα και γι’ αυτό τον ονόμασε Νέο σε σχέση με τον παλαιότερο διδάσκαλο της ερήμου Άγιο Αντώνιο τον Μέγα. Ο Όσιος Αντώνιος κοιμήθηκε με ειρήνη σε ηλικία 94 ετών. Μοναδικές απολαύσεις του ήταν η εγκράτεια και η εξαντλητική νηστεία, με την οποία κατανικούσε τα πάθη του σώματος. Έτρωγε μόνο μία φορά την εβδομάδα τα λίγα χόρτα που φύτρωναν γύρω από το σπήλαιό του, αποφεύγοντας με τον τρόπο αυτό την υπερηφάνεια, με την οποία προσπαθούσε ο διάβολος να τον παρασύρει στην πτώση. Προσπαθώντας λοιπόν ο πονηρός να πρ...

H βασιλεία εμποδών ουχ ωράθη, Σοι ω Θεοδόσιε προς σωτηρίαν. Ο Μέγας Θεοδόσιος καταγόταν από την Ιβηρία και γεννήθηκε το 346 μ.Χ. Ήταν υιός του στρατηγού Θεοδοσίου, Κόμητος της Αφρικής, ο οποίος είχε διαπρέψει επί του αυτοκράτορα Ουαλεντιανού (364 - 378 μ.Χ.) και θανατώθηκε άδικα μετά από συκοφαντίες. Τότε ο υιός του, ο οποίος, επίσης, είχε διακριθεί για την ευσέβειά του και τα στρατηγικά προτερήματά του, αποτραβήχτηκε στα πατρογονικά του κτήματα στην Ισπανία και απείχε από κάθε υπηρεσία. Όταν ο νέος αυτοκράτορας της Δύσεως Γρατιανός κληρονόμησε και το Ανατολικό τμήμα της αυτοκρατορίας, τον πήρε κοντά του ως συνεργάτη. Μόλις έφθασε στην αυλή ο Θεοδόσιος προήχθη σε «στρατηλάτη της ίππου» και με αυτό το βαθμό, κατόρθωσε να κερδίσει μία αρκετά εντυπωσιακή νίκη κατά των Σαρματών, που επωφελούμενοι της γενικής αναταραχής είχαν στο μεταξύ εισβάλει στο ρωμαϊκό έδαφος. Η ανταμοιβή για τη νίκη ήταν η προαγωγή στο ύπατο αξίωμα: ο Γρατιανός τον έστεψε Αύγουστο της Ανατολής στην πόλη Σίρμιον που βρ...

Ο Άγιος Αντώνιος καταγόταν από την Ρωσία και γεννήθηκε στο  Νόβγκοροντ περί τα τέλη του 12ου αιώνος μ.Χ. γύρω στο έτος 1157.  Εξελέγη Αρχιεπίσκοπος της πόλεως Νόβγκοροντ και κοιμήθηκε το έτος 24 Ιουνίου 1224.  Το ιερό λείψανό του ενταφιάσθηκε στον ιερό ναό της Αγίας Σοφίας Νόβγκοροντ. Ο Άγιος Αντώνιος, μια φορά, όταν βρισκόταν στην εκκλησία, άκουσε τα λόγια του Χριστού: «Εἰ τις θέλει ὀπίσω μου ἐλθεῖν, ἀρνησάσθω ἑαυτὸν καὶ ἀράτω τὸν σταυρὸν αὐτοῦ καὶ ἀκολουθήτω μοι» (Ματθ. 16:24). Ο άγιος αποφάσισε να εγκαταλείψει τον κόσμο και να λάβει την μοναχική κουρά από τον Άγιο Βαρλαάμ τον Χουτύνιο (6 Νοεμβρίου) στο μοναστήρι του. Όταν ήταν έτοιμος να πεθάνει, ο Άγιος Βαρλαάμ όρισε τον Άγιο Αντώνιο ως ηγούμενο στη θέση του. Αλλά ο Αντώνιος, αποφεύγοντας τη δόξα, εγκατέλειψε το μοναστήρι και εγκαταστάθηκε στις όχθες της Λίμνης Δύμα, στα περίχωρα της πόλης Τίκβιν. Εδώ ίδρυσε ένα μοναστήρι και αγωνίστηκε εκεί μέχρι το τέλος της ζωής του. Κατά την Παράδοση, ο Άγιος Αντώνιος έκανε ένα τα...

Ὅπλοις Ἀχιλλεὺς τὰς κάτω πορθεῖ πόλεις, Πόνοις Ἀχιλλᾶς τὴν ἄνω πλουτεῖ πόλιν. Ο Όσιος Αχιλλάς ήταν αναχωρητής της ερήμου τον 5ο αιώνα μ.Χ. Έζησε οσίως στην Αίγυπτο και κοιμήθηκε με ειρήνη. Γράφει γι' αυτόν ο Άγιος Νικόδημος ο Αγιορείτης: «Περί του Οσίου τούτου Aχιλλά γράφει ο Ευεργετινός (σελ. 393), ότι επήγε μίαν φοράν εις τον Aββάν Ησαΐαν, και ευρήκεν αυτόν οπού έτρωγεν, έχων εις το τζανάκιον άλας μόνον και νερόν. O δε Hσαΐας ιδών τον Aχιλλάν, έκρυψε το τζανάκι οπίσω από το ζιμπίλι οπού έπλεκε, διά να μη σκανδαλίση αυτόν. O δε Aχιλλάς βλέπων αυτόν τρώγοντα, και μη έχοντα έμπροσθέν του κανένα φαγητόν, ερώτησεν αυτόν τι έτρωγεν. O δε Hσαΐας απεκρίθη. Συγχώρησόν μοι Aββά, ότι έκοπτον θαλλία φοινίκων εις το καύμα. Όθεν έβαλον εις το στόμα μου ψωμί ξηρόν, και δεν εκατέβαινε. Με το να εξηράνθη από το καύμα ο φάρυγγάς μου, διά τούτο αναγκάσθην να βάλω νερόν και άλας, ίνα βρέξω εις αυτά το ψωμί μου, και δυνηθώ να το φάγω. Τότε λέγει ο Aββάς Αχιλλάς. Eλάτε να ιδήτε ω Πατέρες της Σκήτεως, ...

Άγνωστοι στους Συναξαριστές και τα Μηναία. Μνημονεύονται στον Κώδικα της Κρυπτοφέρης Βγ IV. Υπέστησαν μαρτυρικό θάνατο στην Καππαδοκία, απ' όπου κατάγονταν, μαζί με την αγία Νεονίλλη και τους τρεις εγγονούς της (βλέπε 16 Ιανουαρίου). Η Ιουνίλλα λοιπόν, έριξε το βρέφος της από την αγκαλιά της, ομολόγησε τον Χριστό και αποκεφαλίστηκε. Ο δε Τουρβών κατέστρεψε τα είδωλα και διακήρυττε ότι είναι χριστιανός, συνελήφθη και αποκεφαλίσθηκε. Ὕμνος της Ἅγιας Νεονίλλα Ὑπό Ἁγίου Νικολάου Βελιμιρόβιτς Νεονίλλα, πρεσβύτισσα γεραρά, Πνεύματι δυνατὴ ὡς λέαινα, Ὅτε τοὺς ἐγγονούς αὐτῆς εἰς τὸν Θεὸν προῆγε, Ἐμαρτύρησεν ἡ αὐτὴ. Πρὸς Νεονίλλαν ὁ τριβοῦνος ἐβόησεν, Καὶ ἀπὸ πικρῆς ὀργῆς ἰάχων: Ἀπὸ, πρεσβύτιδα, εἰς τὸ φρέαρ, Καὶ τοὺς ἐγγονοὺς σου συμβουλεῦσον. Συμβούλευσον τοὺς ἐγγονούς σου νὰ ἀρνηθοῦν Τὸν λεγόμενον Χριστὸν τὸν Κύριον, Ἢ τὸν Χριστὸν ἀρνηθῆναι, Ἢ τὴν νεότητα τῶν βίων αὐτῶν. Νεονίλλα, ἐν τῷ φρέαρῳ, Ἐν τοῖς ἐγγονοῖς αὐτῆς λέγει: Ἀπὸ τῶν κοσμικῶν δυνάμεων μὴ φοβηθῆτε, Ἀκόμη καὶ ἐὰν ζῶντας καύσ...

Ο Όσιος Αντώνιος του Κρασνοχόλμκιζ έζησε περί τον 15ο αιώνα μ.Χ. και ασκήτεψε στη μονή του Αγίου Νικολάου στην περιοχή Τβερ της Ρωσίας. Κοιμήθηκε οσίως με ειρήνη. Ο Όσιος Αντώνιος από το Κράσνι Χολμ (ή Κρασνοχόλμσκ), αφού θεραπεύτηκε θαυματουργικά από μια θανάσιμη ασθένεια, ήταν αρχικά ερημίτης στην περιοχή της Λευκής Λίμνης. Ο ιερομόναχος έφτασε στην περιοχή της Τβερ και εγκαταστάθηκε κοντά στον «Όμορφο Λόφο» [«Κράσνι Χολμ»], στην όχθη του ποταμού Μόλογκα, χτίζοντας εκεί ένα εκκλησάκι και κελί. Μετά την ανακάλυψη μιας εικόνας του Αγίου Νικολάου σε ένα κοντινό δέντρο όπου έλαμπε το θεϊκό φως, χτίστηκε μια πέτρινη εκκλησία και ιδρύθηκε μοναστήρι αφιερωμένο στον Άγιο Νικόλαο, το οποίο διοικούσε ο Άγιος, ο οποίος δίδασκε τους αδελφούς τόσο με το λόγο όσο και με το παράδειγμα καθ' όλη τη διάρκεια της ζωής του. Ο Άγιος Αντώνιος πέθανε το 1481. Το μοναστήρι το 1883. Ο Άγιος Αντώνιος δεν αγιοποιήθηκε επίσημα, αλλά η μνήμη του τηρούνταν στο μοναστήρι του. Ο τόπος της ταφής του δεν είναι ακ...

Δεύτερος κτήτορας και ανακαινιστής της μονής του Αγίου Στεφάνου Μετεώρων μαρτυρείται, κατά το πρώτο ήμισυ του 16ου αιώνα μ.Χ., ο ιερομόναχος Όσιος Φιλόθεος από τη Σθλάταινα ή Σκλάταινα, σημερινό χωριό Ρίζωμα της επαρχίας Τρικάλων. Τα ιστορικά στοιχεία για τον Όσιο Φιλόθεο δεν είναι αρκετά. Η κυριότερη πηγή είναι το σιγίλλιο του Οικουμενικού Πατριαρχείου Ιερεμία Α' του έτους 1545 μ.Χ. Ο Πατριάρχης Κωνσταντινουπόλεως Ιερεμίας ο Α', πατριάρχευσε κατά τα έτη 1522 - 1524 μ.Χ., 1525 - 1546 μ.Χ. Κατά την διάρκεια της μεγάλης πατριαρχείας ανέλαβε επανειλημμένως ποιμαντορικές περιοδείες κυρίως ανά την Ελλάδα: Άγιον Όρος, Μακεδονία, Βοιωτία, Μετέωρα, Ήπειρο από την οποία και καταγόταν (Ζίτσα). Ο Πατριάρχης Ιερεμίας συνετέλεσε στην ανάκτηση της ιεράς μονής Σταυρινικήτα. Στο καθολικό της μονής αυτής σώζεται τοιχογραφία, που τον εικονίζει ως κτήτορα. Ο Όσιος Φιλόθεος ήταν γόνος ευκατάστατης οικογένειας και διέθεσε όλη την πατρική του περιουσία για την ανακαίνιση και τον εξωραϊσμό της μονής ...

Ο Άγιος Αντώνιος (Καντακουζηνός) υπήρξε κτίτωρ και ηγούμενος της μονής Αγίου Στεφάνου, κατά το πρώτο μισό του ιε’ αιώνα. Οι ελάχιστες μαρτυρίες που διαθέτουμε γύρω από το πρόσωπό του είναι αρκετά συγκεχυμένες, καθώς ανάγονται σε πολύ μεταγενέστερους χρόνους (περίπου τον ιη’ αι.)  Το επώνυμο του «Καντακουζηνός», το οποίο δεν είναι και σίγουρο, το συναντούμε σε σημείωμα ενός λειτουργικού χειρογράφου, υπ’ αριθ, 143 της μονής του Αγίου Στεφάνου: «εγράφη παρά αντονήου Κατακοζηνού κ(αι) κτήτορ του αγίου Στεφάνου πλησίον της με(γάλης Θομής, ονομαζόμενον Σταγούς) έτος αυδω (=1404)». Ίσως ο κώδικας αυτός, όπως συμβαίνει μέχρι σήμερα αποδιδόταν παλιότερα, κατά παράδοση, στον κτίτορα και ηγούμενο της μονής του Αγίου Στεφάνου Αντώνιο (Καντακουζηνό) και κάποιος πρόσθεσε εκ των υστέρων το μεταγενέστερο αυτό σημείωμα. Κατά συνέπεια παραμένει αβέβαιο και αναπόδεικτο, εάν ο κώδικας αυτός είναι αυτόγραφος του Αντωνίου (Καντακουζηνού).  Το συναντούμε επίσης και σε μεταγενέστερη και αμφισβητούμεν...

«Άγιος Αντώνιος Βολογκντά. Εικόνα από τον Ναό του Αγίου Νικολάου της Βολογκντά με τους Χρυσούς Σταυρούς, τέλη 17ου - αρχές 18ου αιώνα.» Ο Άγιος Αντώνιος καταγόταν από τη Ρωσία και γεννήθηκε περί το 1526 μ.Χ. Εξελέγη Επίσκοπος της πόλεως Βολογκντά και κοιμήθηκε οσίως το έτος 1588 μ.Χ. Η Εκκλησία εορτάζει τη μνήμη του και στις 26 Οκτωβρίου. Βιογραφία Άγιος Αντώνιος (1520-ε — 26 Οκτωβρίου [5 Νοεμβρίου] 1588, Βολογκντά) — Επίσκοπος της Ρωσικής Ορθόδοξης Εκκλησίας, Επίσκοπος Βολογκντά και Βελίκοπερμ. Κανανοποιήθηκε ως άγιος και η μνήμη του τιμάται τον 20ό και 21ο αιώνα στις 26 Οκτωβρίου (8 Νοεμβρίου), καθώς και στη Σύναξη των Αγίων της Βολογκντά και στη Σύναξη των Αγίων της Σμόλενσκ. Ο Αντώνιος, κατά κόσμον Αλεξέγιεφ, ήταν μαθητής του Οσίου Γεράσιμου του Μπόλντινσκυ, ιδρυτή της Μονής της Αγίας Τριάδας του Μπόλντιν στο Ντορογκομπούζ. Ανατράφηκε με πνεύμα ευλάβειας και αυστηρής μοναστικής ζωής. Έγραψε τον βίο του δασκάλου του. Μετά τον θάνατο του Ιωσαφάτ, διαδόχου του Αγίου Γεράσιμου, εξελέγη...