ΣΙΔΗΡΟΚΑΣΤΡΟ

Του Ευάγγελου Μισαηλίδη Ο προπάππους μας, ο καραβοκύρης Γεώργιος Βασιλειάδης (ή «Καπετάν Κάτιφες», όπως τον αποκαλούσαν όλοι επειδή φορούσε πάντα ένα λουλούδι στο πέτο του), από την Κάσο, εκτελούσε ένα από τα συνηθισμένα εμπορικά ταξίδια του από την Κωνσταντινούπολη προς τα Δωδεκάνησα, κάποια εποχή μεταξύ 1790 και 1810. Ξαφνικά, βόρεια της Μυτιλήνης, το πλοίο του βρέθηκε να περνά ανάμεσα σε διάφορα αντικείμενα που επέπλεαν. Ήταν άραγε συντρίμμια ναυαγίου ή κάτι που είχε ριχτεί από κάποιο άλλο πλοίο; Τότε οι ναύτες είδαν μια Εικόνα! Με εντολή του καπετάνιου την πήραν με σεβασμό και του την παρέδωσαν. Η εικόνα (διαστάσεις 27,5 × 40 εκ.), ζωγραφισμένη στο «λαϊκό» ύφος της εποχής, έδειχνε εφτά Αγίους, σε δύο σειρές: Πάνω σειρά: – Τον Κύριό μας Ιησού Χριστό στην αγκαλιά της Παναγίας, – Την Παναγία να κρατά τον Χριστό ως παιδί και να τον δείχνει, όπως στις εικόνες της «Οδηγήτριας», – Τον Αρχάγγελο Μιχαήλ στα δεξιά της, – Και τον Άγιο Ιωάννη τον Πρόδρομο στα αριστερά της. Κάτω σειρά: – Στο κέ...

Οι Αγίες Διονυσία, Δατίβα, Λεοντία και οι Άγιοι Τέρτιος, Αιμιλιανός, Βονιφάτιος, Μαγιορίκος και Σέρβος σκοτώθηκαν στα τέλη του 5ου αιώνα κατά τη διάρκεια του διωγμού των Τριαδικών Χριστιανών στην Ανθυπάκουη Αφρική από τους Αρειανούς Βάνδαλους, σύμφωνα με τον Βίκτωρ της Βίτα. Αυτοί οι μάρτυρες σκοτώθηκαν κατά τη διάρκεια της βασιλείας του Αρειανού βασιλιά Ουννέριχου. Σύμφωνα με τον Βίκτωρ, η Ντενίζ ήταν μια όμορφη και χήρα ευγενής, η οποία σκοτώθηκε κατά τη διάρκεια αυτού του διωγμού. Ο γιος της Ντενίζ Μαγιορίκος σκοτώθηκε κατά τη διάρκεια του ίδιου διωγμού, καθώς και η αδερφή της Ντενίζ, Ντατίβα.[1] Η Ντενίζ μαστιγώθηκε βάναυσα από τις αρχές και στη συνέχεια πέθανε στην πυρά με το μικρό της παιδί, τον Μαγιορίκο, και την αδερφή της Ντατίβα. Επίσης σκοτώθηκαν η Λεοντία, κόρη του επισκόπου Γερμανού της Πέραδας (Παραδάνα), ένας γιατρός ονόματι Αιμίλιος ή Εμέλιος («Αιμιλιανός» κατά τον Ουσουάρντ), κουνιάδος του Ντάτιβα, ο Τέρτιος, μοναχός από τη Βυζακήνη, και ο Βονιφάτιος, με το επώνυμο Σιβ...

Ο Άγιος Θεόφιλος Αντιοχείας (Ελληνικά: Θεόφιλος ὁ Ἀντιοχεύς) ήταν Πάπας Αντιοχείας από το 169 έως το 183. Διαδέχθηκε τον Έρωτα της Αντιοχείας περίπου το 169 και τον διαδέχθηκε ο Μάξιμος Α΄ περίπου το 183, σύμφωνα με τον Χένρι Φάινς Κλίντον, αλλά αυτές οι ημερομηνίες είναι μόνο κατά προσέγγιση. Ο θάνατός του πιθανότατα συνέβη μεταξύ 183 και 185. Τα γραπτά του (το μόνο που έχει απομείνει είναι η απολογία του στον Αυτόλυκο) δείχνουν ότι γεννήθηκε ως ειδωλολάτρης, όχι μακριά από τον Τίγρη και τον Ευφράτη, και οδηγήθηκε στον Χριστιανισμό μελετώντας τις Αγίες Γραφές, ειδικά τα προφητικά βιβλία. Δεν κάνει καμία αναφορά στο αξίωμά του στα υπάρχοντα γραπτά του, ούτε καταγράφεται κανένα άλλο γεγονός στη ζωή του. Ο Ευσέβιος, ωστόσο, μιλάει για τον ζήλο που επέδειξαν αυτός και οι άλλοι αρχιποιμένες στην εκδίωξη των αιρετικών που επιτίθονταν στο ποίμνιο του Χριστού, με ιδιαίτερη μνεία στο έργο του κατά του Μαρκίωνα. Συνέβαλε στα τμήματα της χριστιανικής λογοτεχνίας, της πολεμικής, της εξηγητικής κα...

Ο Άγιος Αβράμιος της Κρατείας (περίπου 474 – περ. 558) ήταν Χριστιανός μοναχός από την Έμεσα (σημερινή Χομς) της Βυζαντινής Συρίας. Ο Αβραάμ ήταν ο σημαντικότερος από τους επισκόπους της επισκοπής τηςΚρατείας από την ίδρυσή της τον 2ο αιώνα μέχρι τη διάλυσή της τον 12ο αιώνα. Αναγνωρίζεται ως άγιος στη χριστιανική εκκλησία, με εορτή στις 6 Δεκεμβρίου. Γεννήθηκε στην Έμεσα της Βυζαντινής Συρίας, όπου έγινε μοναχός. Όταν ήταν περίπου δεκαοκτώ ετών, η κοινότητα εκεί διασκορπίστηκε από νομάδες επιδρομείς. Ο ίδιος ο Αβραάμ κατέφυγε στην Κωνσταντινούπολη όπου έγινε επίτροπος ενός μοναστηριού εκεί. Όταν ήταν μόλις 26 ετών, διορίστηκε ηγούμενος της μονής της Κρατείας στη Βιθυνία. Περίπου δέκα χρόνια αργότερα, έφυγε κρυφά για την Παλαιστίνη αναζητώντας μια πιο ήσυχη ζωή.  Στη συνέχεια αναγκάστηκε να επιστρέψει στο μοναστήρι του, όπου λίγο αργότερα διορίστηκε και τοπικός επίσκοπος της Κράτειας.Υπηρέτησε ως επίσκοπος για 13 χρόνια πριν αποσυρθεί περίπου το 525, και έφυγε ξανά για τη...

Ο Άγιος Μάξιμος, διάδοχος του Μητροπολίτη Κύριλλου Γ΄ Κιέβου (1243–1280), ήταν Έλληνας στην καταγωγή. Έφτασε στη Ρωσία το 1283, την εποχή που η χώρα υπέφερε από την κυριαρχία των Μογγόλων (Τατάρων). Αρχικά αποφάσισε να μείνει στο Κίεβο, αλλά η πόλη είχε ερημώσει εντελώς από τις επιδρομές των Τατάρων. Έτσι ο Μάξιμος μετακινήθηκε πρώτα στο Μπριάνσκ και μετά στο Σούζνταλ. Κατά την επίσκεψή του στη Βολυνία γνώρισε τον Όσιο Πέτρο, ηγούμενο της μονής Ράτα (τιμάται στις 21 Δεκεμβρίου), ο οποίος αργότερα θα τον διαδεχόταν ως μητροπολίτης. Το 1295 ο Μάξιμος καθαίρεσε τον επίσκοπο Ιάκωβο από το Βλαντιμίρ και τον αντικατέστησε με τον Σίμωνα. Εκείνα τα χρόνια η έδρα του Μεγάλου Πρίγκιπα άλλαζε συνεχώς τόπο: από το Βλαντιμίρ στο Περεσλάβλ και μετά στην Τβερ. Ο Μάξιμος φοβόταν μήπως προσβάλει τους νότιους Ρώσους ηγεμόνες αν εγκαθίστατο στον βορρά. Προσευχήθηκε θερμά στη Θεοτόκο ζητώντας καθοδήγηση, και –σύμφωνα με την παράδοση– εκείνη του έδειξε ως τόπο κατοικίας το Βλαντιμίρ. Το 1299 εγκαταστάθη...

Η μνήμη του συναντάται στο «Μικρὸν Εὐχολόγιον ἢ Ἁγιασματάριον» έκδοση Αποστολικής Διακονίας 1959, χωρίς άλλες πληροφορίες. Πουθενά άλλου δεν αναφέρεται η μνήμη του. Ίσως να είναι ο ίδιος μ' αυτόν της 8ης Δεκεμβρίου.

Ο Άγιος Νείλος της Στολομπνόγε γεννήθηκε σε μια αγροτική οικογένεια σε ένα μικρό χωριό της μητρόπολης Νόβγκοροντ. Το 1505 εκάρη μοναχός στη Μονή του Αγίου Σάββα του Κρυπέτσκ κοντά στο Πσκοβ. Μετά από δέκα χρόνια ασκητικής ζωής στη μονή, πήγε στον ποταμό Σερέμλ, κοντά στην πόλη Οστάσκοβα. Εκεί, επί δεκατρία χρόνια, έζησε αυστηρή ασκητική ζωή, παλεύοντας αδιάκοπα με τους πειρασμούς του διαβόλου, που του εμφανιζόταν με μορφές ερπετών και άγριων ζώων. Πολλοί από τους κατοίκους της περιοχής άρχισαν να τον επισκέπτονται για συμβουλές, κάτι που τελικά τον επιβάρυνε, και προσευχήθηκε στον Θεό να του δείξει τόπο ησυχίας. Μια μέρα, μετά από πολλή προσευχή, άκουσε μια φωνή που του έλεγε: «Νείλε! Πήγαινε στη λίμνη Σελίγκερ. Εκεί, στο νησί Στολομπνόγε, μπορείς να σωθείς!» Ο Άγιος Νείλος έμαθε την τοποθεσία του νησιού από ανθρώπους που τον επισκέπτονταν. Όταν έφτασε εκεί, έμεινε κατάπληκτος από την ομορφιά του· το νησί, στο κέντρο της λίμνης, ήταν καλυμμένο με πυκνό δάσος. Ο Άγιος βρήκε έναν μικρ...

Ο Άγιος Αντώνιος  ο κατα κόσμον Ανδρέας, γεννήθηκε σε οικογένεια πλούσιων αγροτών στο χωριό Κέχτα, κοντά στον ποταμό Βόρειο Ντβίνα. Από μικρός πήρε καλή μόρφωση, διάβαζε πολύ και έμαθε αγιογραφία. Μετά τον θάνατο των γονιών του, ο Ανδρέας πήγε στο Νόβγκοροντ όπου εργάστηκε για πέντε χρόνια στην υπηρεσία ενός βογιάρου (ευγενή). Αργότερα παντρεύτηκε, αλλά η σύζυγός του πέθανε έναν χρόνο μετά. Τότε ο Ανδρέας αποφάσισε να αφιερωθεί στον μοναχισμό. Μοίρασε την περιουσία του στους φτωχούς και περιπλανώμενος έφτασε στη μονή Παχώμιου στην ερημική περιοχή του ποταμού Κένα. Ο Άγιος Παχώμιος τον έκανε μοναχό και του έδωσε το όνομα Αντώνιος. Σύντομα χειροτονήθηκε ιερομόναχος και με την άδεια του ηγουμένου τελούσε μόνος του τις ακολουθίες. Μαζί με τους άλλους μοναχούς δούλευε για τις ανάγκες του μοναστηριού. Όμως, επειδή αγαπούσε την ησυχία, ο Αντώνιος αποφάσισε να φύγει. Διάλεξε δύο μοναχούς ως συνοδοιπόρους και εγκαταστάθηκαν στο νησί Μιχαήλωφ, το οποίο βρέχεται από τον ποταμό Σηία από τη μ...

Ο Άγιος Νισέρ ήταν άγνωστος μάρτυρας στον Συναξαριστή του Αγίου Νικοδίμου και τα έντυπα Μηνιαία. Αναγράφεται όμως στον Παρισινό Κώδικα 1621, όπου υπάρχει και μικρό βιογραφικό του σημείωμα. Σύμφωνα λοιπόν μ' αυτό, έζησε στα χρόνια του Μαξιμιανού (286 - 305 μ.Χ.) και επειδή ήταν χριστιανός, οδηγήθηκε στους Ιούλιο και Αιλιανό.  Όταν ρωτήθηκε αν επιμένει στη λατρεία του Χριστού, ο Νίσερ απάντησε πως ναι, μέχρι θανάτου. Τότε τον γύμνωσαν και με πυρακτωμένα σφαιρίδια μαστίγωσαν το σώμα του, και στη συνέχεια τον φυλάκισαν.  Αλλά όταν και πάλι ανακρίνεται, ομολογεί την πίστη του στον Χριστό και τότε αμέσως τον γύμνωσαν, τον έγδαραν ζωντανό και κατόπιν τον έριξαν μέσα στη φωτιά, όπου βρήκε μαρτυρικό τέλος για τη δόξα του Χριστού.

Kαν βλέμμα θείον υψόθεν θυμού γέμον, Ποιή τρέμειν γην, ευμενές ταχύ βλέπει. Στις 6 Δεκεμβρίου του έτους 1090, ένας ισχυρός σεισμός στην Κωνσταντινούπολη κατέστρεψε πολλά σπίτια και εκκλησίες και προκάλεσε την κατάρρευση κιόνων. Οι δρόμοι της πόλης γέμισαν με ερείπια και πολλοί άνθρωποι σκοτώθηκαν. Μετασεισμοί συνεχίστηκαν για έξι ημέρες. Ο Μιχαήλ Γλυκάς (πέθανε το 1204) τοποθετεί αυτό το γεγονός στη μνήμη του Αγίου Νικολάου (6 Δεκεμβρίου), κατά τη βασιλεία του Αλεξίου Κομνηνού (1081–1118). Την ίδια ημερομηνία, με λίγες περισσότερες λεπτομέρειες, δίνει και ο Ζωναράς, ο οποίος πιθανόν να είχε επίσης βιώσει αυτόν τον σεισμό. Καμία πηγή δεν δίνει συγκεκριμένο έτος, αλλά αμφότερες τοποθετούν τον σεισμό λίγο πριν την εισβολή των Πατζινάκων στη Θράκη και τη Μακεδονία και την επακόλουθη ήττα τους στο όρος Λεβούνιο το 1091, γεγονός που χρονολογεί τον σεισμό στις 6 Δεκεμβρίου 1090. Ο Μιχαήλ ο Σύρος τοποθετεί το γεγονός 6 έως 7 χρόνια νωρίτερα, στο α.Σ. 1396, δηλαδή στο 1084. «Και εκείνη την...

Eμαρτύρησας ώσπερ ηρνήσω πάλαι, Όθεν στέφανον Nικόλαε λαμβάνεις. Ο Άγιος Νεομάρτυς Νικόλαος Καραμάνος ή Κασσέτης, γεννήθηκε το έτος 1623 μ.Χ.. ήταν έγγαμος και ζούσε στη Σμύρνη. Όταν κάποτε αγανάκτησε, είπε πάνω στον θυμό του ότι θα γίνει Τούρκος. Οι παρευρισκόμενοι Τούρκοι μόλις άκουσαν αυτόν τον λόγο, τον άρπαξαν και τον οδήγησαν στον κριτή. Ανακρινόμενος στο κριτήριο ο Νικόλαος είπε με παρρησία ότι δεν θα αρνηθεί ποτέ τον Ποιητή και Σωτήρα του, τον Κύριο Ιησού Χριστό, ο Οποίος μέλλει να κρίνει ζώντες και νεκρούς. Παρά τα μαρτύρια, τους ραβδισμούς και τη φυλάκιση, ακόμη και την πίεση που του άσκησαν η μητέρα του και η σύζυγός του, ο Άγιος παρέμεινε αμετάθετος στην πίστη. Ο κριτής τότε διέταξε και έκαναν περιτομή στον Μάρτυρα με την βία. Ο Άγιος συνεχώς ομολογούσε και φυλακίσθηκε για δεύτερη φορά. Η αντοχή και καρτερία του Αγίου Νικολάου κατέπληξε τους πάντες. Μεταξύ αυτών και τον Ιησουΐτη Vabois, που έγραψε και το μαρτύριο του Αγίου. Μετά από σκληρά βασανιστήρια, τα οποία κράτησαν τρ...

Ὁ Νικόλαος, πρέσβυς ὢν ἐν γῇ μέγας, Καὶ γῆς ἀποστὰς εἰς τὸ πρεσβεύειν ζέει. Ἕκτῃ Νικόλεώ γε φάνη βιότοιο τελευτή. Ο Άγιος Νικόλαος γεννήθηκε τον 3ο αιώνα μ.Χ. στα Πάταρα της Λυκίας, από γονείς ευσεβείς και πλουσίους και έδρασε την εποχή των αυτοκρατόρων Διοκλητιανού (284 - 304 μ.Χ.), Μαξιμιανού (286 - 305 μ.Χ.) και Μεγάλου Κωνσταντίνου. Σε νεαρή ηλικία έμεινε ορφανός και κληρονόμος μιας μεγάλης περιουσίας. Αλλά ο Νικόλαος, εμπνεόμενος από φιλάνθρωπα συναισθήματα, διέθετε την περιουσία του για να ανακουφίζει άπορα, ορφανά, φτωχούς, χήρες, στενοχωρημένους οικογενειάρχες. Ένας μάλιστα, θα διέφθειρε τις τρεις κόρες του, προκειμένου να εξασφαλίσει χρήματα. Όταν το έμαθε αυτό ο Νικόλαος, μυστικά σε τρεις νύκτες εξασφάλισε την προίκα των τριών κοριτσιών, αφήνοντας 100 χρυσά φλουριά στην κάθε μία. Έτσι, οι τρεις κόρες αποκαταστάθηκαν και γλίτωσαν από βέβαιη διαφθορά. Στην συνέχεια αφιερώθηκε στον ασκητικό βίο, λόγω όμως της ξεχωριστής αρετής του τιμήθηκε, χωρίς να το επιδιώξει, αρχικά με το αξ...

Ο Άγιος Νικόλαος (15 Μαρτίου 270 – 6 Δεκεμβρίου 343) είναι άγιος της Ανατολικής Ορθόδοξης και της Ρωμαιοκαθολικής Εκκλησίας. Ήταν επίσκοπος στα Μύρα της Λυκίας (Μικρά Ασία), γι' αυτό και αναφέρεται και ως Νικόλαος Μύρων, ενώ στο Δυτικό Χριστιανισμό αναφέρεται και ως Νικόλαος του Μπάρι, καθώς στο Μπάρι βρίσκονται τα λείψανά του. Ὁ Νικόλαος, πρέσβυς ὢν ἐν γῇ μέγας, Καὶ γῆς ἀποστὰς εἰς τὸ πρεσβεύειν ζέει. Ἕκτῃ Νικόλεώ γε φάνη βιότοιο τελευτή. Ο Άγιος Νικόλαος γεννήθηκε το 270 στα Πάταρα της Λυκίας, στη Μικρά Ασία, από γονείς ευσεβείς και εύπορους και έτυχε επιμελημένης μόρφωσης.  Ναός Αγίου Νικολάου - Μύρα Λυκίας της Μικράς Ασίας. Σε νεαρή ηλικία έμεινε ορφανός και κληρονόμος μιας μεγάλης περιουσίας. Από πολύ νωρίς είχε αφιερωθεί στα Θεία, μετά την μετάβασή του στα Ιεροσόλυμα για να προσκυνήσει τον Τίμιο Σταυρό και τον Πανάγιο Τάφο. Όταν επέστρεψε στην πατρίδα του χειροτονήθηκε ιερέας. Στην αρχή αφιερώθηκε στον ασκητικό βίο και έγινε ηγούμενος της Μονής Σιών στα Μύρα της Λυκίας. Όταν ...