ΣΙΔΗΡΟΚΑΣΤΡΟ

Aνήκε τμηθείς ο Στυράκιος ξίφει, Oσμήν νοητήν ως νοητός τις στύραξ. «Δια κεφαλισμού δια ξίφους υπέφερε, και εκ παραγωγής νοητής ουσίας ώφθη [σ.σ. μυρωδιά πνευματική], ως νοητός στυράξ» Ο Άγιος Στυράκιος τιμάται στις 8 Αυγούστου στην Ορθόδοξη Εκκλησία ως μάρτυρας. Γνωρίζουμε ότι υπέστη μαρτύριο με ξίφος — αποκεφαλίστηκε — και στην υμνογραφική παράδοση αυτό αποδίδεται ως "νοητή μυρωδιά", μια πνευματική έννοια με αναφορά στο αρωματικό ρετσίνι στύραξ.  Το πολύ περιορισμένο εύρημα δεν παρέχει λεπτομέρειες όπως ο τόπος, ο χρόνος ή το πλαίσιο του μαρτυρίου του, ούτε βιογραφικά στοιχεία. Ίσως ο ιερός Συναξαριστής ή άλλες εκκλησιαστικές πηγές να περιέχουν περισσότερα, αλλά δεν είναι εύκολα διαθέσιμα μέσω των απλών διαδικτυακών μου αναζητήσεων. Ορισμένα αγιολόγια μαζί με τη μνήμη του Aγίου Στυρακίου, αναφέρουν και αυτή κάποιου μάρτυρα Ερμολάου.

Aναστάσιος σώμα δους ταις βασάνοις, Eφεύρε λήξιν την ανώδυνον πάνυ. Η πατρίδα του Αγίου Αναστασίου ήταν η πόλη Ροδοβίσι της επαρχίας Στρούμιτζα της Βουλγαρίας. Είκοσι χρονών ήλθε στη Θεσσαλονίκη και δούλευε σαν υπάλληλος σε κάποιο εμπορικό κατάστημα. Κάποια μέρα, βοήθησε το αφεντικό του για τη λαθραία εξαγωγή ενδυμάτων έξω από το Κάστρο της Θεσσαλονίκης, για να μη πληρώσει φόρους. Ο Αναστάσιος μάλιστα, φόρεσε και μια τούρκικη στολή προκειμένου να περάσει το εμπόρευμα.  Αλλά ενώ περνούσε την πύλη, Τούρκοι φοροειοπράκτορες, τον ρώτησαν αν είχε ανάλογα έγγραφα για την εξαγωγή των ενδυμασιών. Αυτός με αφέλεια απάντησε ότι ήταν Τούρκος. Για να το επιβεβαιώσει αυτό, οι Τούρκοι υπάλληλοι του ζήτησαν να κάνει «σαλαβάτι» (ομολογία). Ο νέος στο άκουσμα του αιτήματος αυτού έμεινε άφωνος.  Αμέσως τότε τον άρπαξαν οι Τούρκοι και με άγρια χτυπήματα τον οδήγησαν στον αγά. Εκεί ο Αναστάσιος, παρά τις κολακείες και τις φοβέρες του αγά, έμεινε ακλόνητος στη χριστιανική πίστη. Κατόπιν οδηγήθηκε ...

Ο Άγιος Γρηγόριος ο Αγιογράφος  ( ο ζωγράφος)  της Λαύρας των Σπηλαίων του Κιέβου αναφέρεται πως υπήρξε συνεργάτης του Αγίου Αλυπίου του Αγιογράφου (τιμάται στις 17 Αυγούστου ), αν και στην πραγματικότητα δεν υπάρχει τεκμηριωμένη βάση για αυτόν τον ισχυρισμό. Στο έργο με τίτλο «Αφηγήσεις περί των Αγίων Αγιογράφων» , το οποίο γράφτηκε στις αρχές του 18ου αιώνα, αναφέρεται πως ο Άγιος Γρηγόριος αγιογράφησε πολλές θαυματουργές εικόνες σε διάφορα μέρη της ρωσικής γης, και ότι τα λείψανά του παρέμειναν άφθαρτα . Η ακριβής περίοδος της ζωής του δεν είναι γνωστή · διάφορες πηγές τοποθετούν τον θάνατό του είτε στο 1074 είτε στο 1105 , αλλά και αυτές οι χρονολογίες στερούνται ιστορικής τεκμηρίωσης . Τα Ά για λείψανά του βρίσκονται στα Πλησιόχωρα Σπήλαια (ή Κοντινά Σπήλαια) του Αγίου Αντωνίου στη Λαύρα των Σπηλαίων. Στην Θ' Ωδή του Κανόνα της Ακολουθίας της Σύναξης των Οσίων των Κοντινών Σπηλαίων (που εορτάζεται στις 28 Σεπτεμβρίου ), ο Άγιος Γρηγόριος αποκαλείται «Βυζαντιν...

Ο Άγιος Νικόδημος γράφει για το γεγονός αυτό: «Tα Eγκαίνια των Aγίων Aποστόλων Πέτρου και Παύλου, εν τω περιτειχίω του Aγίου Aποστόλου και Eυαγγελιστού Iωάννου του Θεολόγου, ένδον του σεπτού οίκου της Yπεραγίας Θεοτόκου εν τοις Mαρνακίου. Kαι του Oσίου Kασιανού. Kαι η ανάμνησις ότε εγένετο η του ηλίου έκλειψις από έκτης ώρας έως ενάτης, ώστε και τους αστέρας φανήναι, εν έτει από κτίσεως κόσμου εξακισχιλιοστώ τριακοσιοστώ εννενηκοστώ ενάτω, ηλίου έχοντος κύκλους πεντεκαίδεκα, και σελήνης κύκλους τους αυτούς, Iνδικτιώνος ενάτης, επί της βασιλείας Λέοντος του Σοφού, και Aλεξάνδρου του αδελφού αυτού των ευσεβών και φιλοχρίστων βασιλέων.» Σύμφωνα δε, και με το Συναξάριον της Κωνσταντινουπόλεως, τα εγκαίνια του Ναού των Αγίων Αποστόλων Πέτρου και Παύλου έγιναν στις 8 Αυγούστου. Ο Ναός βρισκόταν μέσα στα τείχη του Ναού του Αγίου Αποστόλου και Ευαγγελιστού Ιωάννου του Θεολόγου, εντός του σεπτού οίκου της Υπεραγίας Θεοτόκου στο Μαρνάκιον. Επίσης, τιμάται η μνήμη του Οσίου Κασσιανού. Την ίδια ημ...

Το γεγονός αυτό υπάρχει στον Λαυριωτικό Κώδικα Γ 74 (φ. 10Οβ). Η εκκλησία αυτή δεν είναι απλώς ένα λατρευτικό κτίριο· πρόκειται για ένα από τα μεγαλύτερα οικοδομικά έργα του βυζαντινού Ιερουσαλήμ. Κατασκευάστηκε από τον αυτοκράτορα Ιουστινιανό τον Μέγα και ολοκληρώθηκε το 543 μ.Χ., ύστερα από περίπου 12 χρόνια «ζήλου και μεγάλου έργου», όπως μεταδίδει ο σύγχρονος της εποχής, μοναχός Κύριλλος της Σκυθόπολης. Ο ιστορικός Προκόπιος, στο έργο του De Aedificiis, γράφει πως «στον Ιερουσαλήμ αφιέρωσε στη Θεοτόκο έναν ναό, με τον οποίον κανένας άλλος δεν μπορεί να συγκριθεί».  Το κτίριο στέκεται στον υψηλότερο λόφο της πόλης, τον Σιών, και είχε τέτοιο μέγεθος ώστε χρειάστηκε να στηριχτεί σε τεράστια τεχνητά θεμέλια, για να δημιουργηθεί σταθερή βάση. Αρχαιολογικές έρευνες, ιδιαίτερα με πρωτοπόρο τον Nahman Avigad κατά τις ανασκαφές στη Γιάχωβα (Ιουδαϊκή Συνοικία) τη δεκαετία του 1970, αποκάλυψαν τη διάσταση αυτού του δομικού μέγιστου· εκτείνετο, σύμφωνα με υπολογισμούς, σε έκταση σχεδόν όσο...

Ένας από τους σπουδαιότερους θησαυρούς της Μονής του Νέου Βαλαάμ στην περιοχή Χέιναβεσι της Φινλανδίας, είναι η θαυματουργή εικόνα της Παναγίας της Βαλαάμ. Η εικόνα αυτή, ζωγραφισμένη πάνω σε ξύλο λεύκας, έχει διαστάσεις 132 x 79,5 εκατοστά και δείχνει την Παναγία ολόσωμη να στέκεται πάνω σε σύννεφο με το βλέμμα χαμηλωμένο. Φοράει κόκκινο ιμάτιο και από μέσα σκοτεινό τιρκουάζ φόρεμα. Στο αριστερό της χέρι κρατά το Χριστό, που φορά ένα λεπτό, ανοιχτό κίτρινο ένδυμα. Με το δεξί της χέρι δείχνει προς το Χριστό, σύμφωνα με το στυλ των εικόνων «Οδηγήτρια» της Παναγίας. Ο Χριστός ευλογεί με το δεξί του χέρι και κρατά μια σφαίρα με σταυρό στο αριστερό, που συμβολίζει ότι είναι Δημιουργός του κόσμου και Βασιλιάς όλων. Σύμφωνα με την επιγραφή, η εικόνα ζωγραφίστηκε το 1878 από τους μοναχούς της Βαλαάμ. Συνήθως όμως αποδίδεται στον πατέρα Αλίπη, έναν από τους πιο γνωστούς αγιογράφους της αρχικής Μονής Βαλαάμ στη λίμνη Λάντογκα της Ρωσικής Καρελίας. Ο πατέρας Αλίπης ζωγράφισε την εικόνα λίγα χρό...

Ἡδὺ πνέων, Νάρκισσε, ναρκίσσου πλέον, Εὐωδιάζεις τῆς Ἐδὲμ τὸ χωρίον. Αναδείχτηκε 30oς ή κατ' άλλους 31ος επίσκοπος Ιεροσολύμων, από τον πρώτο, που ήταν ο Ιάκωβος ο αδελφόθεος. Ήταν άνδρας εγκρατής, φιλάνθρωπος, διδακτικός και άκαμπτος στην εκτέλεση του καθήκοντος του, χωρίς να εμποδίζεται από την αντίδραση των μοχθηρών εχθρών του. Σε κάποια συκοφαντία που κάποτε οργανώθηκε εναντίον του, παρουσιάστηκαν τρεις ψευδομάρτυρες. Ο πρώτος, για να επιβεβαιώσει την ψευδοκατάθεσή του, είπε ότι αν λέει ψέματα να πέσει φωτιά και να τον κάψει. Ο δεύτερος είπε να γίνει σκωληκόβρωτος και ο τρίτος να τυφλωνόταν. Δεν πέρασε λοιπόν πολύς καιρός και οι ψευδομάρτυρες τιμωρήθηκαν όπως τους άρμοζε. Ο πρώτος κάηκε από κεραυνό, ο δεύτερος αρρώστησε βαριά και το λεπρό σώμα του έτρωγαν σκουλήκια και ο τρίτος τυφλώθηκε. Ο Νάρκισσος ανέβηκε δύο φορές στο θρόνο και πατριάρχευσε συνολικά 26 χρόνια. Απεβίωσε ειρηνικά σε ηλικία 117 χρονών. Ο Άγιος Νάρκισσος ήταν ελληνικής καταγωγής. Η παράδοση λέει ότι γεννήθηκε τ...

Γῆς ἐξελαύνεις, εἰς τὸ Δαυῒδ χρὴ λέγειν, Τὸ μυριοπλάσιον ἅρμα σου Λόγε. Δεν είναι γνωστό με ακρίβεια ποιοι ήταν αυτοί οι 10.000 ασκητές ή πότε ακριβώς έζησαν — ούτε καν αν πρόκειται για έναν γενικό αριθμό, που αναφέρεται στους πολυάριθμους ασκητές που ζούσαν στη Θηβαΐδα της Αιγύπτου ανά τους αιώνες. Αν εξετάσουμε τα υπάρχοντα κείμενα για αναφορές, ίσως σχετίζεται με τους 10.000 μοναχούς της Οξύρρυγχου που αναφέρει ο Ρουφίνος της Ακυληίας (στο έργο του Ιστορία των Μοναχών της Αιγύπτου , Βιβλίο 2, Κεφάλαιο 5). Η Οξύρρυγχος βρισκόταν στη Θηβαΐδα. Ο Ρουφίνος τους περιγράφει ως εξής: «Ήρθαμε και στην Οξύρρυγχο, μια μεγάλη πόλη της Θηβαΐδας, αλλά είναι αδύνατο να περιγράψουμε όλα τα θαυμαστά που είδαμε εκεί· γιατί η πόλη ήταν τόσο γεμάτη από κατοικίες μοναχών, που οι τοίχοι της έμοιαζαν έτοιμοι να πέσουν από τον κόσμο που υπήρχε· τόσοι πολλοί ήταν οι αδελφοί! Και γύρω από τα τείχη, απ’ έξω, υπήρχαν τόσα άλλα μοναστήρια, που θα νόμιζε κανείς πως ήταν μια δεύτερη πόλη. Και οι ναοί και τα ιερ...

Ὑπὲρ Χριστοῦ κτανθεῖσα θαυμαστὴ ξίφει, Χέει ποταμοὺς θαυμάτων Ποταμία. Η Οσία Ποταμία ήταν μια γυναίκα γεμάτη πίστη, αγάπη για τον Χριστό και αφιέρωση στην αρετή. Από νεαρή ηλικία αφιερώθηκε στον Θεό, ακολουθώντας τη ζωή της προσευχής, της νηστείας και της πνευματικής άσκησης. Ζούσε με απλότητα και ταπείνωση, βοηθώντας τους φτωχούς, παρηγορώντας τους θλιμμένους και δίνοντας ελπίδα σε όσους υπέφεραν. Ο λόγος της ήταν γεμάτος σοφία και αγάπη· η προσευχή της θερμή, και η καρδιά της ανοιχτή σε όλους. Για την καθαρότητα της ζωής της και την πίστη της, ο Θεός της χάρισε και το χάρισμα των θαυμάτων. Πολλοί άρρωστοι θεραπεύτηκαν με τις προσευχές της και πολλοί βρήκαν λύση στα προβλήματά τους, επικαλούμενοι τη βοήθειά της. Η μαρτυρία λέει πως έλαβε μαρτυρικό τέλος, θανατώθηκε «διὰ ξίφους», και έτσι έλαβε τον αμάραντο στέφανο της αιώνιας ζωής. Η μνήμη της τιμάται από την Εκκλησία κάθε χρόνο στις 7 Αυγούστου , και ο λαός τη σέβεται ως θαυματουργή και μεσίτρια δυνατή προς τον Θεό. Λειτουργικά...

Ὑπερέχιος, κἂν τάφῳ κατεκρύβη, Πέφυκεν ἴσος τοῖς χοροῖς τῶν Ἀγγέλων. Υπήρξε από τους μοναχούς, που μαζί με την πίστη, κατείχαν και τους θησαυρούς της χριστιανικής φιλοσοφίας. Ήταν ήρεμος, γλυκός και σπάνια τον πλησίαζε η φλόγα της οργής. Έλεγε δε συχνά: «ὁ μὴ κρατῶν γλώσσης αὐτοῦ ἐν καιρῷ ὀργῆς, οὐδὲ παθῶν κρατήσει ὁ τοιοῦτος». Απεβίωσε ειρηνικά, γεμάτος χάρη από τον Θεό. Ο Όσιος Υπερέχιος ήταν Χριστιανός ασκητής και μοναχός συγγραφέας που δραστηριοποιήθηκε στα τέλη του 4ου αιώνα ή στις αρχές του 5ου αιώνα μ.Χ. Πιθανότατα έζησε στην Αίγυπτο ή τη Ρωμαϊκή Παλαιστίνη . Είναι γνωστός από τα Ρητά των Πατέρων της Ερήμου , καθώς και από μια συλλογή 160 ρήσεων γνωστή ως η Προτροπή προς τους Μοναχούς ( ελληνικά : Παράινεσις Ασκητών , λατινικά :  Paraínesis Askētȏn ). Το όνομα Υπερέχιος προέρχεται από την ελληνική λέξη υπερέχειν [ υπερέχω ], που σημαίνει «να βρίσκεσαι πάνω», «να υψώνεσαι πάνω» ή «να ξεπερνάς».  Ζωή Πολύ λίγα είναι γνωστά για τον Υπερέχιο. Με βάση τα γραπτά του, ο Βίβιαν...

 Ὑπῆρχεν ἄλλη σαλαμάνδρα πρὸς φλόγα, Σῴζων ὁ Μάρτυς, οὗ τέλος πυρὸς δίχα. Τον έριξαν στη φωτιά και θαυματουργικά με τη θεία χάρη βγήκε αβλαβής. Στη συνέχεια απεβίωσε ειρηνικά.

Η επιδρομή αυτή των Περσών δεν αναφέρεται από τον Άγιο Νικόδημο, την αναφέρουν όμως αρκετοί Κώδικες.  Την ημέρα αυτή (7 Αυγούστου) τιμούμε τη μνήμη της υπερφυσικής και πέρα από κάθε ελπίδα βοήθειας που μας χαρίστηκε από τον Χριστό, τον αληθινό Θεό μας, ενάντια στους άθεους εχθρούς που μας περικύκλωσαν από στεριά και θάλασσα. Αυτή η σωτηρία ήρθε ύστερα από τη μεσολάβηση της Παναγίας, της αγνής και αμόλυντης Μητέρας του Θεού μας, που τον γέννησε χωρίς σπορά, και που προστατεύει αυτήν εδώ τη θεοφύλακτη και βασιλική πόλη. Αυτό συνέβη στα χρόνια του αυτοκράτορα Ηράκλειου, όταν ο βασιλιάς των Περσών, ο Χοσρόης, έστειλε τον στρατηγό του, τον Σαρβαρο, με μεγάλη στρατιωτική δύναμη εναντίον της Κωνσταντινούπολης. Αφού λεηλάτησε όλη την Ανατολή, κατέλαβε το πέρασμα της Χαλκηδόνας, ελπίζοντας να κυριεύσει και τη μεγαλόπρεπη πρωτεύουσα. Ο Ηράκλειος, βλέποντας αυτά, πέρασε από τον Εύξεινο Πόντο και μπήκε βαθιά στην Περσία, κάνοντας περισσότερες επιτυχίες απ’ όσες είχαν κάνει οι Πέρσες στα ρωμαϊκ...

Ο Άγιος Βαρντάν Μαμικονιάν ( αρμενικά : Վարդան Մամիկոնեան , περ.  387-451 ) ήταν Αρμένιος στρατιωτικός ηγέτης που ηγήθηκε μιας εξέγερσης εναντίον του Σασσανιδικού Ιράν το 450-451. Ήταν επικεφαλής της ευγενούς οικογένειας των Μαμικονιάν και κάτοχος του κληρονομικού τίτλου του σπαραπέτ , του ανώτατου διοικητή των αρμενικών ενόπλων δυνάμεων. Ο Βαρντάν και οι περισσότεροι από τους συντρόφους του πέθαναν στη Μάχη του Αβαράιρ το 451, αλλά η θυσία τους απαθανατίστηκε στα έργα των Αρμενίων ιστορικών Ελισέ και Γκαζάρ Παρπέτσι . Θεωρείται εθνικός ήρωας μεταξύ των Αρμενίων και τιμάται ως μάρτυρας και άγιος της Αρμενικής Αποστολικής Εκκλησίας και της Αρμενικής Καθολικής Εκκλησίας . Ο Βαρντάν και η εξέγερση που ηγήθηκε τιμώνται σε πολλά έργα τέχνης και λογοτεχνίας. Σύμφωνα με τον Αρσάγκ Τσομπανιάν , «Για το αρμενικό έθνος, ο Βαρντάν είναι η πιο αγαπημένη μορφή, η πιο ιερή στην ιστορία τους, ο συμβολικός ήρωας που τυποποιεί το εθνικό πνεύμα».  Βιογραφία Ο Βαρντάν Μαμικονιάν γεννήθηκε περίπο...

Ανάμνηση των εγκαινίων του ναού της Θεοτόκου «εν Γοργιαναίς» βρήσκετε στον Πατμιακό Κώδικα 266. Δεν έχουμε άλλες λεπτομέριες για το γεγονός.

Ο Όσιος Ποιμήν, Νηστευτής της Λαύρας των Σπηλαίων του Κιέβου, ασκήτεψε στα Μακρινά Σπήλαια. Η εγκράτειά του ήταν τέτοια, ώστε έτρωγε μόνο μία φορά την εβδομάδα, και μόνο στην απολύτως απαραίτητη ποσότητα. Η εξωτερική του νηστεία συμβάδιζε με την εσωτερική αποχή από κάθε πράξη, σκέψη ή συναίσθημα που δεν ήταν αρεστά στον Θεό. Ξεχώριζε και για την εργατικότητά του, καθώς εκτελούσε συνεχώς τα μοναχικά του καθήκοντα. Ποτέ δεν εξασθένησε από τη νηστεία· είτε δούλευε στον μυλόλιθο είτε κουβαλούσε καυσόξυλα πάνω του. Και κατά τη διάρκεια της νύχτας στεκόταν άγρυπνος στην προσευχή. Για όλα αυτά ευλογήθηκε πλουσιοπάροχα από τον Θεό και πλημμύρισε από τη Χάρη Του. Ο Άγιος Ποιμήν διετέλεσε και ηγούμενος της Λαύρας των Σπηλαίων του Κιέβου από το 1132 έως το 1141.

 Δεν έχουμε λεπτομέρειες για τον βίο της Οσίας

Η Τελετουργική Έκθεση των Ιερών Λειψάνων του Επισκόπου Μητροφάνη στην Πόλη Βορονέζ, στις 6 Αυγούστου 1832 Ο Άγιος Μητροφάνης (που μετονομάστηκε Μακάτιος) υπήρξε πρώτος επίσκοπος Βορονεζίας. Γεννήθηκε στις 8 Νοεμβρίου του 1623 μ.Χ. και κοιμήθηκε το 1703 μ.Χ. Η μνήμη της βαθιάς ευσέβειας και των ποιμαντικών αρετών του Αγίου Μητροφάνη (Μακάριος, στο σχήμα) τιμόταν στο Βορονέζ από τον καιρό της κοιμήσεώς του (23 Νοεμβρίου 1703). Οι διάδοχοί του, οι αρχιερείς της Βορονεζίας, θεωρούσαν ιερό τους καθήκον την ετήσια μνημόνευση του πρώτου ιεράρχη του ποιμνίου τους, μαζί με τους γονείς του, τον ιερέα Βασίλειο και τη Μαρία. Ο λαός της Βορονεζίας και των περιχώρων συνέρρεε στον καθεδρικό ναό του Ευαγγελισμού, όπου τελούνταν μνημόσυνα στον τάφο του. Στη ζωντανή μνήμη του Αγίου Μητροφάνη συνέβαλε και η επιθυμία του λίγο πριν την κοίμησή του, να προσεύχονται γι’ αυτόν. Για τον σκοπό αυτό, ο άγιος είχε ανεγείρει κατά τη διάρκεια της ζωής του παρεκκλήσι στον καθεδρικό, προς τιμήν του Αγίου Αρχαγγέλου Μ...